۴۵۳.امام حسن عليه السلام - در پاسخ سؤال در باره (وَ شَاهِدٍ وَمَشْهُودٍ ؛ ^۱ [سوگند به‏] شاهد و مشهود) - : شاهد ، محمّد صلى اللَّه عليه وآله است و مشهود ، روز قيامت . آيا نشنيده‏اى كه خداوند سبحان مى‏فرمايد : (اى پيامبر! ما تو را شاهد (گواه) و بشارتگر و هشدار دهنده فرستاديم)^۲ ؟ و فرموده است : (آن [روز] ، روزى است كه مردم را براى آن ، گرد مى‏آورند و آن [روز] ، روزى مشهود ^۳ است)^۴ . ^۵

۴۵۴.التوحيد - به نقل از عبد اللَّه بن فضل هاشمى - : از امام صادق عليه السلام در باره اين سخن خداوند : (هر كس را خداوند هدايت كند، او هدايت شده است، و هر كس را گم‏راه كند، براى او ولى و هدايتگرى نخواهى يافت)^۶ پرسيدم .
فرمود : «خداوند - تبارك و تعالى - در روز قيامت ، ستمگران را از سراى كرامت خود ، گم‏راه مى‏كند ، و اهل ايمان و عمل صالح را به بهشتش راه‏نمايى مى‏نمايد ، همان گونه كه گفته است : (خداوند، ستمگران را گم‏راه مى‏كند، و خداوند، هر چه بخواهد، مى‏كند)^۷ و فرموده است : (آنان كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته كردند، پروردگارشان آنان را به خاطر ايمانشان، به بهشت پُر نعمتى كه از زير درختانش نهرها جارى اند ، هدايت مى‏كند)^۸ . ^۹

۴۵۱.مجمع البيان - در باره اين سخن خداى متعال : (وَلَا تَأْكُلُواْ أَمْوَ لَهُمْ إِلَى‏ أَمْوَ لِكُمْ ؛ ^۱ اموال آنها (يتيمان) را همراه با اموال خود مخوريد) - : روايت شده كه وقتى اين آيه نازل شد ، مؤمنان كراهت داشتند كه با يتيمان معاشرت كنند و بر ايشان بسيار دشوار بود . به نزد پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله شكايت كردند . پس خداوند سبحان ، اين آيه را نازل فرمود : (از تو در باره يتيمان مى‏پرسند . بگو: اصلاح كار آنان، خوب است، و اگر با آنها هم‏زندگى شويد، آنان برادران شمايند. خداوند، فسادگر را از اصلاح‏جو، باز مى‏شناسد، و اگر خدا مى‏خواست، شما را به رنج مى‏انداخت. خداوند، عزيز و حكيم است)^۲ . اين ، از دو بزرگوار ، امام باقر و امام صادق عليهما السلام ، روايت شده است . ^۳

۴ / ۲

آياتى كه با آيات ديگر، تفسير مى‏شوند

۴۵۲.امام على عليه السلام - در تفسير آيه (لَا يَنَالُ عَهْدِى الظَّلِمِينَ ؛ ^۴ پيمان من به ستمكاران نمى‏رسد) - : يعنى مشركان ؛ زيرا شرك را «ستم» خوانده است ، آن جا كه فرموده : (همانا شرك ، ستمى بزرگ است)^۵ . ^۶