واژهشناسى «تنزيل»
واژه «تنزيل» از ريشه «ن ز ل» به معناى فرو فرستادن ، فرود آوردن ، و مرتب كردن چيزى و در جايگاه خود قرار دادن آن است ، ابن فارس در اين باره مىگويد :
النّونُ ، والزّاءُ و اللّامُ كَلِمَةٌ صَحيحَةٌ تَدُلُّ عَلى هُبوطِ شَيءٍ و وُقوعِهِ ... وَ التَّنزيلُ تَرتيبُ الشَّيءِ و وَضعُهُ مَنزِلَهُ . ۱
نون و زاء و لام ، كلمه صحيحى است كه دلالت بر فرود آمدن و افتادن چيزى مىكند ... تنزيل ، مرتب كردن چيز و قرار دادن آن در جاى خود است .
كاربرد كلمه «تفسير» در قرآن
كلمه «تفسير» تنها يك بار در قرآن ، آن هم در مفهوم لغوى اين واژه به كار رفته است :
(وَلَا يَأْتُونَكَ بِمَثَلٍ إِلَّا جِئْنَكَ بِالْحَقِّ وَ أَحْسَنَ تَفْسِيرًا . ۲
براى تو مثلى نياوردند ، مگر آن كه ما حق را با نيكوترين تفسير برايت آورديم) .
اين آيه ، به پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله مىفرمايد كه مشركان مكه ، در مقام ايراد و بهانهگيرى نسبت به رسالت آن حضرت و قرآن ، هر مَثَل و سخنى را كه مطرح كنند ، خداوند متعال در برابر آنان ، سخنى مىآورد كه هم حق است و هم با بهترين بيان به آن پاسخ مىدهد .
