ديدگاه اهل سنّت

از ابن عباس و سعيد بن جبير نقل شده كه فروش قرآن را روا دانسته‏اند ، ولى با اين شيوه كه قرآن ابزار كسب درآمد قرار گيرد ، مخالفت كرده‏اند . ^۱ از عمر بن خطاب و عبداللَّه بن عمر نقل شده كه به صراحت ، خريد و فروش مصحف قرآن را ممنوع دانسته‏اند و كسانى مانند عبد اللَّه بن مسعود و ابوموسى اشعرى آن را مكروه شمرده‏اند . ^۲ در برابر اين دو گروه ، برخى از صحابه و تابعيان ، ميان خريد و فروش تفصيل قائل شده‏اند ؛ از ابن عباس ، سعيد بن جبير ، قتادة بن دعامه و جابر بن عبد اللَّه نقل شده است كه خريدن مصحفْ جايز ، ولى فروش آن ممنوع است . ^۳ شمارى از تابعان هم مانند عكرمه ، عامر شعبى ، حكم بن عينيه و حسن بصرى قائل به جواز خريد و فروش مصحف بوده‏اند . ^۴
تقريباً تمامى فقهاى اهل سنّت ، خريدن مصحف قرآن را اجازه داده‏اند ؛ ولى در باره جواز فروش آن اختلاف نظر دارند : حنفيان ، مالكيان و شافعيان ، فروش مصحف را جايز شمرده‏اند . ^۵ البته برخى از آنان بويژه شافعيان ، به كراهت آن قائل اند و اين قول از شافعى هم نقل شده ^۶ است . مستند كراهت ، از يك سو ضرورتِ تعظيم و بزرگداشت قرآن كريم است - تا ابزار تجارت و منفعت‏طلبى قرار نگيرد - و از سوى ديگر ، سيره صحابيان پيامبر صلى اللَّه عليه وآله . ^۷ احمد بن حنبل و به تبع او فقهاى حنبلى ، با استناد به همين ادلّه ^۸ ، به حرمت بيع مصحف قائل شده‏اند ؛ ^۹ ولى خريدن مصحف از آن رو كه مستلزم روا داشتن ابتذال نسبت به كتاب خدا نيست ، جايز است و تنها شمارى از حنبليان ، خريدن مصحف را مكروه شمرده‏اند . ^۱۰
به نظر بيشتر مذاهب اهل سنّت ، فروختن مصحف قرآن به شخص كافر جايز نيست ؛ زيرا موجب اهانت به قرآن مى‏گردد ؛ ^۱۱ ولى حنفيان فروش قرآن به كافر را مجاز دانسته‏اند و البته بر كافر نيز واجب مى‏دانند كه آن را به مسلمانى بفروشد . ^۱۲ از جمله ادلّه قائلان به حرمت ، اين حديث نبوى است كه از مسافرت كردن مسلمانى كه قرآن را به همراه دارد ، به سرزمين دشمن ، نهى فرموده است . ^۱۳ همچنين در صورت حرمت فروش مصحف به مسلمان ، به طريق اولى‏ ، فروش آن به كافر حرام خواهد بود .