369
گزیده شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث

۵ / ۵

ابن دَحداح و قرض دادن بهترين بوستانش در راه خدا

۱۷۴.المعجم الأوسط - به نقل از عمر بن خطّاب - : چون آيه : (كيست كه به خدا قرضى نيكو دهد؟)۱ نازل شد ، ابن دَحداح گفت : اى پيامبر خدا ! آيا پروردگار ما ، از ما تقاضاى قرض مى‏كند؟
فرمود : «آرى» .
ابن دَحداح گفت : من ، دو بوستان دارم : يكى در [منطقه‏] عاليه [بالا دست‏] و ديگرى در سافله [ پايين دست ] . آن را كه بهتر است ، به پروردگارم قرض دادم .
پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله فرمود : «من هم آن را براى يتيمى قرار دادم كه تحت سرپرستى شماست» .
سپس فرمود : «چه بسيار خرمابُنانى كه در بهشت ، در اختيار ابن دَحداح است!» . ۲

1.بقر: آيه ۲۴۵ .

2.لَمّا نَزَلَت (مَّن ذَا الَّذِى يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا) قالَ ابنُ الدَّحداحِ: أيَستَقرِضُنا رَبُّنا - يا رَسولَ اللَّهِ - مِن أموالِنا؟ فَقالَ صلى اللَّه عليه وآله : نَعَم. قالَ: فَإِنَّ لي حائِطَينِ ، أحَدُهُما بِالعالِيَةِ وَالآخَرُ بِالسّافِلَةِ ، فَقَد أقرَضتُ خَيرَهُما رَبّي. فَقالَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله: هُوَ لِليَتيمِ الَّذي عِندَكُم . ثُمَّ قالَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله: رُبَّ عَذقٍ لِابنِ الدَّحداحِ فِي الجَنَّةِ مُذَلَّلٍ ! (المعجم الأوسط : ج ۲ ص ۲۴۳ ح ۱۸۶۶ ، تفسير الطبرى : ج ۲ جزء ۲ ص ۵۹۳) .


گزیده شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث
368

۵ / ۴

زيد بن حارثه و انفاق كردن اسب محبوبش در راه خدا

۱۷۳.تفسير الطبرى - به نقل از ايّوب و ديگران - : هنگامى كه آيه : (هر گز به نيكوكارى نرسيد تا از آنچه دوست داريد ، انفاق كنيد)۱ نازل شد ، زيد بن حارثه ، اسبى را كه مورد علاقه‏اش بود ، آورد و گفت : اى پيامبر خدا ! اين ، در راه خدا باشد .
پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله آن را در اختيار اسامة پسر زيد قرار داد . گويى زيد [گمان برد كه پيامبر صدقه‏اش را نپذيرفته و از اين رو آن را به پسرش بازگردانده است ، پس ]دلگير شد . پيامبر صلى اللَّه عليه وآله چون احساس او را فهميد ، فرمود : «بدان كه خدا ، آن را [از تو ]پذيرفت» . ۲

1.آل عمران : آيه ۹۲ .

2.إنَّها حينَ نَزَلَت : (لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّى‏ تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَ) جاءَ زَيدُ بنُ حارِثَةَ بِفَرَسٍ لَهُ كانَ يُحِبُّها ، فَقالَ: يا رَسولَ اللَّهِ ، هذِهِ في سَبيلِ اللَّهِ. فَحَمَلَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله عَلَيها اُسامَةَ بنَ زَيدٍ ، فَكَأَنَّ زَيداً وَجَدَ في نَفسِهِ ، فَلَمّا رَأى‏ ذلِكَ مِنهُ النَّبِيُّ صلى اللَّه عليه وآله قالَ: أما إنَّ اللَّهَ قَد قَبِلَها (تفسير الطبرى : ج ۳ جزء ۳ ص ۳۴۸ ، تفسير عبد الرزّاق : ج ۱ ص ۴۰۱ ح ۴۲۸) .

  • نام منبع :
    گزیده شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 24186
صفحه از 597
پرینت  ارسال به