363
گزیده شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث

۱۶۹.امام صادق عليه السلام: قرآن ، باز دارنده و فرا خواننده است : به بهشت ، فرا مى‏خوانَد و از دوزخ ، باز مى‏دارد . ۱

1.إنَّ القُرآنَ زاجِرٌ وآمِرٌ ، يَأمُرُ بِالجَنَّةِ ويَزجُرُ عَنِ النّارِ (الكافى : ج ۲ ص ۶۰۱ ح ۹ ، تفسير العيّاشى : ج ۱ ص ۱۰ ح ۶) .


گزیده شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث
362

(ره‏نمود) ؛ يعنى اين قرآن ، ره‏نمودى است ، (و بشارتى براى مؤمنان)۱ ؛ يعنى در آخرت ، براى آنان ، بشارت [و مايه شادمانى‏] است . ۲

۱۶۸.امام على عليه السلام: سپس كتاب (قرآن) را بر او (پيامبر صلى اللَّه عليه وآله) فرو فرستاد و آن ، نورى است كه چراغ‏هايش خاموش نمى‏شود ، و چراغى است كه شعله‏اش فرو نمى‏نشيند ، و دريايى است كه به قعرش نمى‏توان رسيد ، و راهى است كه پيمودنش ، به گم‏راهى نمى‏انجامد ، و شعاعى است كه پرتو آن ، به تاريكى نمى‏گِرايد ، و فرقانى [و سندى ]است كه برهانش ، بى‏فروغ نمى‏شود ، و روشنگرى ( / بنايى) است كه اركانش ، ويران نمى‏شود ، و داروى شفابخشى است كه بيم هيچ گونه بيمارى ، از آن نمى‏رود ، و قدرتى است كه يارانش ، شكست نمى‏خورند ، و حقّى است كه طرفدارانش ، تنها گذاشته نمى‏شوند .
قرآن ، معدن ايمان و كانون آن است ، و چشمه‏سارِ دانش و درياهاى آن ، و باغ‏هاى عدالت و آبگيرهاى آن ، و پايه‏هاى اسلام و بناى آن ، و درّه‏هاى حق و دشت‏هاى آن . دريايى است كه هر چه از آن بر گيرند ، خالى نمى‏شود . چاه‏هايى است كه هر اندازه از آن بر كِشند ، خشك نمى‏گردد . آبشخورهايى است كه هر چه از آن بنوشند ، كاستى نمى‏گيرد . منزلگاه‏هايى است كه مسافران ، راه آنها را گم نمى‏كنند . نشانه‏هايى است كه از چشم رهپويان ، پوشيده نمى‏مانند . بلندى‏هايى است كه رهروان به قلّه‏هاى آن نمى‏رسند .
خداوند ، آن را برطرف كننده عطشِ عالمان ، بهار دل‏هاى (دين‏پژوهان) و مقصد راه‏هاى نيكان قرار داده است و دارويى كه با وجود آن ، هيچ دردى نمى‏مانَد ، و نورى كه هيچ تاريكى‏اى با آن نيست ، و ريسمانى كه دستاويزش استوار است ، و دژى كه بلنداى آن ، نفوذناپذير است ، و مايه عزّت براى كسى كه از آن پيروى كند ، و مايه سلامت براى كسى كه به آن در آيد ، و راه‏نما براى كسى كه آن را راهبر خود قرار دهد ، و عذر براى كسى كه آن را بپذيرد ، و برهان براى كسى كه با آن سخن بگويد ، و گواه براى كسى كه با آن دادخواهى كند ، و مايه پيروزى براى كسى كه به آن احتجاج كند ، و نگه‏دارنده براى كسى كه به آن عمل كند ، و مَركب براى كسى كه آن را به كار وا دارد ، و نشانه براى كسى كه نشانه‏شناس باشد ، و زره براى كسى كه حِفاظ بر تن كند ، و دانش براى كسى كه درك كند ، و حديث براى كسى كه روايت كند ، و حُكم براى كسى كه قضاوت نمايد . ۳

1.بقره: آيه ۹۷ .

2.إنَّ هذَا القُرآنَ هُوَ النّورُ المُبينُ ، وَالحَبلُ المَتينُ ، وَالعُروَةُ الوُثقى‏ ، وَالدَّرَجَةُ العُليا ، وَالشِّفاءُ الأَشفى‏ ، وَالفَضيلَةُ الكُبرى‏ ، وَالسَّعادَةُ العُظمى‏ ، مَنِ استَضاءَ بِهِ نُوَّرَهُ اللَّهُ ، ومَنِ اعتَقَدَ بِهِ في اُمورِهِ عَصَمَهُ اللَّهُ ، ومَن تَمَسَّكَ بِهِ أنقَذَهُ اللَّهُ ، ومَن لَم يُفارِق أحكامَهُ رَفَعَهُ اللَّهُ ، ومَنِ استَشفى‏ بِهِ شَفاهُ اللَّهُ ، ومَن آثَرَهُ عَلى‏ ما سِواهُ هَداهُ اللَّهُ ، ومَن طَلَبَ الهُدى‏ في غَيرِهِ أضَلَّهُ اللَّهُ ، ومَن جَعَلَهُ شِعارَهُ ودِثارَهُ أسعَدَهُ اللَّهُ ، ومَن جَعَلَهُ إمامَهُ الَّذي يَقتَدي بِهِ ومُعَوَّلَهُ الَّذي يَنتَهي إلَيهِ ، أدّاهُ اللَّهُ إلى‏ جَنّاتِ النَّعيمِ وَالعَيشِ السَّليمِ ، فَلِذلِكَ قالَ: ( هُدًى ) يَعني هذَا القُرآنُ هُدىً ( وَبُشْرَى‏ لِلْمُؤْمِنِينَ ) يَعني بِشارَةٌ لَهُم فِي الآخِرَةِ (التفسير المنسوب إلى الإمام العسكرى عليه السلام : ص ۴۴۹ ح ۲۹۷ ، بحار الأنوار : ج ۹۲ ص ۳۱ ح ۳۴) .

3.ثُمَّ أنزَلَ عَلَيهِ الكِتابَ نوراً لا تُطفَأُ مَصابيحُهُ ، وسِراجاً لا يَخبو تَوَقُّدُهُ ، وبَحراً لا يُدرَكُ قَعرُهُ ، ومِنهاجاً لا يُضِلُّ نَهجُهُ ، وشُعاعاً لا يُظلِمُ ضَوؤُهُ ، وفُرقاناً لا يُخمَدُ بُرهانُهُ ، وتِبياناً لا تُهدَمُ أركانُهُ ، وشِفاءً لا تُخشى أسقامُهُ ، وعِزّاً لا تُهزَمُ أنصارُهُ ، وحَقّاً لا تُخذَلُ أعوانُهُ. فَهُوَ مَعدِنُ الإِيمانِ وبُحبوحَتُهُ ، ويَنابيعُ العِلمِ وبُحورُهُ ، ورِياضُ العَدلِ وغُدرانُهُ ، وأثافِيُّ الإِسلامِ وبُنيانُهُ ، وأودِيَةُ الحَقِّ وغيطانُهُ ، وبَحرٌ لا يَنزِفُهُ المُستَنزِفونَ ، وعُيونٌ لا يُنضِبُهَا الماتِحونَ ، ومَناهِلُ لا يَغيضُهَا الوارِدونَ ، ومَنازِلُ لا يَضِلُّ نَهجَها المُسافِرونَ ، وأعلامٌ لا يَعمى‏ عَنهَا السّائِرونَ ، وآكامٌ لا يَجوزُ عَنهَا القاصِدونَ. جَعَلَهُ اللَّهُ رِيّاً لِعَطَشِ العُلَماءِ ، ورَبيعاً لِقُلوبِ الفُقَهاءِ ، ومَحاجَّ لِطُرُقِ الصُّلَحاءِ ، ودَواءً لَيسَ بَعدَهُ داءٌ ، ونوراً لَيسَ مَعَهُ ظُلمَةٌ ، وحَبلاً وَثيقاً عُروَتُهُ ، ومَعقِلاً مَنيعاً ذِروَتُهُ ، وعِزّاً لِمَن تَولّاهُ ، وسِلماً لِمَن دَخَلَهُ ، وهُدىً لِمَنِ ائتَمَّ بِهِ ، وعُذراً لِمَنِ انتَحَلَهُ ، وبُرهاناً لِمَن تَكَلَّمَ بِهِ ، وشاهِداً لِمَن خاصَمَ بِهِ ، وفَلجاً لِمَن حاجَّ بِهِ ، وحامِلاً لِمَن حَمَلَهُ ، ومَطِيَّةً لِمَن أعمَلَهُ ، وآيَةً لِمَن تَوَسَّمَ ، وجُنَّةً لِمَنِ استَلأَمَ ، وعِلماً لِمَن وَعى‏ ، وحَديثاً لِمَن رَوى‏ ، وحُكماً لِمَن قَضى‏ (نهج البلاغة : خطبه ۱۹۸ ، بحار الأنوار : ج ۹۲ ص ۲۱ ح ۲۱) .

  • نام منبع :
    گزیده شناخت‌نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 32149
صفحه از 597
پرینت  ارسال به