شترسوار (راكب البعير) ، كنايه از چه كسى است؟
آيه ششم از باب بيست و يكم كتاب اشعياى نبى ، از كتب عهد عتيق ، با استفاده از دو تعبير كنايى «الاغ سوار» و «شتر سوار» ، ظهور عيسى عليه السلام و محمّد صلى اللَّه عليه وآله را پيشگويى مىكند . اين دو تعبير ، بعداً در ترجمهها دچار تغييراتى شده است . در اين كتاب ، عبارت «كسى كه سوار الاغ است» به «كسانى كه سوار بر الاغ اند» و عبارت «كسى كه سوار بر شتر است» به «كسانى كه سوار بر شترند» تغيير يافتهاند . ۱
روايات شيعه ، از تشكيل مجلسى در محضر امام رضا عليه السلام خبر مىدهند كه مأمون عباسى به منظور گفتگو و مناظره تشكيل داد . در آن مجلس ، علماى بزرگ اديان و مذاهب از جمله يهود و نصارا شركت داشتند . در اين مجلس ، امام رضا عليه السلام خطاب به دانشمند يهودى مىگويد : «اى يهودى! من تو را قسم مىدهم به آن ده معجزهاى كه بر موسى نازل شد ، آيا در تورات ، خبر محمد صلى اللَّه عليه وآله و امت او هست يا نه؟ آيا با عنوان "پيروان شتر سوار كه پروردگار را فراوان تسبيح مىكنند و در دستانشان شمشيرهايى هست كه از مردم كافر روى زمين انتقام مىگيرند" از امّت او ياد نشده است؟ آيا در تورات چنين نوشته شده است؟» . يهودى اين سخن را تصديق كرد و گفت : بله . سپس خطاب به دانشمند مسيحى ، كه در آن زمان با عنوان جاثليق شناخته مىشد ، فرمود : «آيا از كتاب شعيا اطلاعى دارى؟» گفت : حرف به حرفش را مىدانم . گفت : «آيا در آن جا اين كلام نيست كه شعيا در مكاشفه خود گفت : من آن الاغسوار (يعنى عيسى) را ديدم در حالى كه جِلبابها و روپوشهايى از نور به خودش گرفته بود ، و آن شترسوار را ديدم در حالى كه نورش مانند نور قمر مىدرخشيد؟» گفت : بله ، شعيا چنين چيزى گفته است . ۲ در برخى از منابع اهل سنّت نيز به اين پيشگويى در كتاب اشعياى نبى اشاره شده است . ۳
ملاحظه مىكنيم كه در اين روايت ، كتاب اشعيا ، بخشى از «تورات» تلقى شده است و اين شاهدى بر صدق نظريه ماست كه در زمان نزول قرآن ، به مجموعه عهد عتيق ، «تورات» اطلاق مىشده است .
1.الرحلة المدرسية : ص ۷۹ . نيز ، ر .ك : تكوين : باب ۱۲ ، آيه ۱۶ و باب ۲۴ ، آيه ۳۰ ، ۳۱ و ۳۵ ؛ اعداد : باب ۳۱ ، آيه ۲۸ ، ۳۰ ؛ خروج : باب ۲۲ ، آيه ۸ و ۹ ؛ لاويان : باب ۱۱ ، آيه ۴ ؛ تثنيه : باب ۱۴ ، آيه ۷ ؛ رساله قضاة بنى اسرائيل : باب ۵ ، آيه ۱۰ و باب ۱۰ ، آيه ۴ و باب ۱۲ ، آيه ۱۴ .
2.عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۲ ص ۱۳۹ - ۱۵۸ .
3.ر . ك : ربيع الأبرار فى نصوص الاخبار : ج ۱ ص ۴۵ ؛ الكشف و البيان فى تفسير القرآن : ج ۷ ص ۴۷۴ .