فصل پنجم : اعجاز قرآن
۵ / ۱
تحدّى قرآن ۱
(يا مىگويند : «آن را بر بافته است» ؛ نه ، بلكه باور ندارند . پس اگر راست مىگويند ، سخنى مانند آن بياورند) . ۲
(بگو : اگر انس و جن گرد آيند تا همانند اين قرآن را بياورند ، نمىتوانند مانند آن را بياورند ، هر چند پشتيبان يكديگر باشند) . ۳
۵ / ۲
جهات اعجاز قرآن
۵ / ۲ - ۱
فصاحت و بلاغت
۷۶.الكافى - به نقل از ابو يعقوب بغدادى - : ابن سكّيت به امام هادى عليه السلام گفت : چرا خداوند ، موسى بن عمران عليه السلام را با عصا و يد بيضا و ابزار [ابطال] جادو فرستاد ؟ و عيسى را با حربه طبابت ؟ و محمّد - كه درود خدا بر او و خاندانش و بر همه پيامبران باد - را با گفتار و سخن ؟
امام هادى عليه السلام فرمود : «زمانى كه خداوند ، موسى عليه السلام را فرستاد ، جادوگرى در ميان مردم روزگار او ، رواج داشت . از اين رو ، او از طرف خداوند ، چيزى براى مردم آورد كه آنان ، توان انجام دادن مانند آن را نداشتند و بدان وسيله ، جادوى آنها را باطل ساخت و حجّت را بر آنان ، تمام كرد .
و عيسى عليه السلام را در زمانى فرستاد كه فلج و زمينگيرى ، شيوع داشت و مردم ، به طبابت نياز داشتند . از اين رو ، عيسى عليه السلام از نزد خداوند ، چيزى برايشان آورد كه مانند آن را نداشتند ، و او به اذن خدا ، مردگان را زنده كرد و كور مادرزاد و پيس را شفا داد و بدين وسيله ، حجّت را بر آنان تمام كرد .
و محمّد صلى اللَّه عليه وآله را در ميان مردم روزگاران فرستاد كه خطابه و سخنورى (به گمانم شعر را هم فرمود) در ميان مردم روزگارش رايج بود . پس ايشان از نزد خداوند ، مواعظ و حكمتهايى آورد كه به وسيله آن ، گفتار ايشان را باطل ساخت و حجّت را بر آنها تمام كرد» . ۴
1.تحدّى : رقابت كردن با كسى ؛ به مبارزه خواندن ؛ به زورآزمايى طلبيدن كسى .
2.طور : آيه ۳۳ و ۳۴ : (أَمْ يَقُولُونَ تَقَوَّلَهُ بَل لَّا يُؤْمِنُونَ * فَلْيَأْتُواْ بِحَدِيثٍ مِّثْلِهِ إِن كَانُواْ صَدِقِينَ) .
3.اسرا : آيه ۸۸ : (قُل لَّئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنسُ وَ الْجِنُّ عَلَى أَن يَأْتُواْ بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْءَانِ لَا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا) .
4.قالَ ابنُ السِّكّيتِ لِأَبِي الحَسَنِ عليه السلام : لِماذا بَعَثَ اللَّهُ موسَى بنَ عِمرانَ عليه السلام بِالعَصا ويَدِهِ البَيضاءِ وآلَةِ السِّحرِ؟ وبَعَثَ عيسى بِآلَةِ الطِّبِّ؟ وبَعَثَ مُحَمَّداً - صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وآلِهِ وعَلى جَميعِ الأَنبِياءِ - بِالكَلامِ وَالخُطَبِ؟
فَقالَ أبُو الحَسَنِ عليه السلام : إنَّ اللَّهَ لَمّا بَعَثَ موسى عليه السلام كانَ الغالِبُ عَلى أهلِ عَصرِهِ السِّحرَ ، فَأَتاهُم مِن عِندِ اللَّهِ بِما لَم يَكُن في وُسعِهِم مِثلُهُ ، وما أبطَلَ بِهِ سِحرَهُم ، وأثبَتَ بِهِ الحُجَّةَ عَلَيهِم.
وإنَّ اللَّهَ بَعَثَ عيسى عليه السلام في وَقتٍ قَد ظَهَرَت فيهِ الزَّماناتُ وَاحتاجَ النّاسُ إلَى الطِّبِّ ، فَأَتاهُم مِن عِندِ اللَّهِ بِما لَم يَكُن عِندَهُم مِثلُهُ ، وبِما أحيا لَهُمُ المَوتى ، وأبرَأَ الأَكمَهَ وَالأَبرَصَ بِإِذنِ اللَّهِ ، وأثبَتَ بِهِ الحُجَّةَ عَلَيهِم.
وإنَّ اللَّهَ بَعَثَ مُحَمَّداً صلى اللَّه عليه وآله في وَقتٍ كانَ الغالِبُ عَلى أهلِ عَصرِهِ الخُطَبَ وَالكَلامَ - وأظُنُّهُ قالَ : الشِّعرَ - فَأَتاهُم مِن عِندِ اللَّهِ مِن مَواعِظِهِ وَحِكَمِهِ ما أبطَلَ بِهِ قَولَهُم ، وأثبَتَ بِهِ الحُجَّةَ عَلَيهِم (الكافى : ج ۱ ص ۲۴ ح ۲۰ ، عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۲ ص ۷۹ ح ۱۲) .
