نقد دليل
همان گونه كه در باره مصحف امير المؤمنين عليه السلام بيان كرديم ، چنين استدلالى منوط به آن است كه مصاحف مورد ادعا در اختيار ما باشد و ما بتوانيم ميان آنها و قرآن موجود مقايسه كنيم و تنها به استناد گزارشهاى تاريخى كه آنها نيز ملازمت ميان وجود اين مصاحف با راهيافت تحريف در قرآن را ثابت نمىكنند ، نمىتوان مدعى راهيافت تحريف به كاستى در قرآن شد .
از توصيفهاى مصاحف صحابه در منابع تاريخى و روايى مىتوان استفاده كرد كه تفاوت مصحف ابن مسعود و مصحف ابىّ بن كعب با مصحف كنونى ، در اضافات تفسيرى و تبديل برخى از كلمات دشوار (غريب) قرآن به كلمهاى ديگر جهت شرح و توضيح آنها بوده و به نزاهت قرآن از تحريف آسيبى نمىرساند . البته بنا بر منابع اهل سنت ، مصحف ابن مسعود ، اختلافاتى افزون بر اين با قرآن موجود داشته است ؛ مثلاً مُعَوَّذَتين را از سور قرآنى به شمار نياورده است . اما علاوه بر اين كه سند و اعتبار اين گزارشها جاى درنگ دارد ، روشن است كه وقتى ميان يك مصحف از يك سو و ديگر مصاحف و قرآن موجود از سويى ديگر اختلافى در مىگيرد ، به حكم عقل نمىتوان جانب مصحف واحد را گرفت و اساساً قرآن موجود ، با تواتر ثابت است ، در حالى كه چنان مصحفى ، بر خبر واحد استوار است . ديگر آن كه مصحف ابن مسعود ، با ادلّه قطعىِ پيراستگى قرآن از تحريف ، معارض است . افزون بر اين ، بعيد نيست كه نسبت دادن چنين تفاوتهايى به ابن مسعود و مصحف او ، با انگيزه جانبدارى از عثمان و توجيه رفتارهاى ناپسندى باشد كه وى در حقّ ابن مسعود روا داشته بود .