53
گزیده شناخت‌نامه نماز

۱ / ۸

وقت‏هاى نماز

قرآن‏

(نماز را از زوال خورشيد تا تاريكى شب بر پا دار و نيز قرائت سپيده‏دم را ، كه قرائت سپيده دم مشهود [ فرشتگان شب و روز ] است). ۱

1.سوره اسرا ، آيه ۷۸ : (أَقِمِ الصَّلَوةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَى‏ غَسَقِ الَّيْلِ وَ قُرْءَانَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْءَانَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا) .


گزیده شناخت‌نامه نماز
52

۱ / ۷

حدود نماز

۱۸.امام على عليه السلام : حدود نماز، چهار چيز است: شناخت وقت، رو به قبله بودن، ركوع و سجده. اينها بر همه مردم لازم اند - عالم باشند يا جاهل - و نيز هر چه به نماز مربوط است ، مانند افعال آن و اذان و اقامه و غير اينها. چون خداوند دانست كه بندگان نمى‏توانند حقّ همه اين حدود را ادا كنند، تعدادى را واجب ساخت كه همان چهار چيزِ پيش گفته است و آنچه در آن چهار چيز از قرائت و دعا و تسبيح و تكبير و اذان و اقامه و شبيه اينهاست، سنّتى مؤكّد قرار داد. هر كس آنها را دوست دارد، به نيكويى انجام مى‏دهد. اين، بيان حدود نماز است. ۱

۱۹.فلاح السائل - به نقل از رِزام، از وابستگان خالد بن عبد اللَّه - : به امام صادق عليه السلام گفتم: مرا از نماز و حدودش آگاه كن.
امام صادق فرمود: «نماز، چهار هزار حد دارد كه همه آنها را از تو بازخواست نمى‏كنند».
گفتم: از آنچه نمى‏توان تركش كرد و نماز جز به آن كامل نمى‏شود، باخبرم كن.
امام صادق عليه السلام فرمود: «نماز كامل نمى‏شود، مگر براى كسى كه طهارتى تمام و اهتمامى كامل دارد، بى وسوسه و انحراف؛ آن كه شناخت و درنگ كرد و با خشوع و طمأنينه به نماز ايستاد. او ميان اميد و نااميدى و شكيبايى و بى‏تابى ايستاده، گويى نويدش آماده و بيمش واقع گشته است. دارايى‏اش را بخشيده و به هدفش انديشيده، در راه خدا خون داده، به راه او با رضا و بى ناراحتى در آمده، رشته‏هاى توجّه به غير همو را كه قصد نموده، گسسته، به سوى خدا شتافته و پاداش او را طلبيده است. پس اگر كسى چنين كرد، همان نمازى است كه بِدان فرمان يافته و از آن آگاه شده و اين نماز است كه از كار زشت و ناپسند باز مى‏دارد». ۲

1.حُدودُ الصَّلاةِ أربَعَةٌ : مَعرِفَةُ الوَقتِ، وَالتَّوَجُّهُ إلَى القِبلَةِ ، وَالرُّكوعُ ، وَالسُّجودُ ، وهذِهِ عَوامُّ في جَميعِ النّاسِ العالِمِ وَالجاهِلِ ، وما يَتَّصِلُ بِها مِن جَميعِ أفعالِ الصَّلاةِ وَالأذانِ والإِقامةِ وغيرِ ذلِكَ ، ولَمّا عَلِمَ اللَّهُ سُبحانَهُ أنَّ العِبادَ لا يَستَطيعونَ أن يُؤَدّوا هذِهِ الحُدودَ كُلَّها عَلى‏ حَقائِقِها جَعَلَ فيها فَرائِضَ ، وهيَ الأَربَعَةُ المَذكورَةُ، وجَعَلَ ما فيها مِن هذِهِ الأَربَعَةِ مِنَ القِراءَةِ وَالدُّعاءِ وَالتَّسبيحِ وَالتَّكبيرِ وَالأَذانِ وَالإِقامَةِ وما شاكَلَ ذلِكَ سُنَّةً واجِبَةً ، مَن أحَبَّها يَعمَلُ بِها أعمالاً ، فَهذا ذِكرُ حُدودِ الصَّلاةِ (بحار الأنوار : ج ۹۳ ص ۶۳) .

2.أخبِرني عَنِ الصَّلاةِ وحُدودِها، فَقالَ لَهُ الصّادِقُ عليه السلام : لِلصَّلاةِ أربَعَةُ آلافِ حَدٍّ لَستَ تُؤاخَذُ بِها . فَقالَ : أخبِرني بِما لا يَحِلُّ تَركُهُ ولا تَتِمُّ الصّلاةُ إلّا بِهِ؟ فقال أبو عبداللَّه عليه السلام : لا تَتِمُّ الصَّلاةُ إلّا لذِي طُهرٍ سابِغٍ ، وتَمامٍ بالِغٍ ، غَيرِ نازِعٍ ولا زائِغٍ ، عَرَفَ فَوَقَفَ ، وأخبَتَ فَثَبَتَ ، وهو واقِفٌ بَينَ اليَأسِ وَالطَّمَعِ ، وَالصَّبرِ وَالجَزَعِ ، كَأَنَّ الوَعدَ لَهُ صُنِعَ ، وَالوَعيدَ بِهِ وَقَعَ ، بَذَلَ عَرَضَهُ وتَمَثَّلَ غَرَضَهُ ، وبَذَلَ فِي اللَّهِ المُهجَةَ ، وتَنَكَّبَ إلَيهِ المَحَجَّةَ ، غَيرَ مُرتَغِمٍ بِإِرغامٍ ، يَقطَعُ عَلائِقَ الاِهتمامِ ، بِعَينِ مَن لَهُ قَصَدَ ، وإليه وَفَدَ ، ومِنهُ استَرفَدَ ، فَإِذا أتى‏ بِذلِكَ كانَت هِيَ الصَّلاةُ الَّتي بِها اُمِروا ، وعَنها اُخبِروا ، إنَّها هِيَ الصَّلاةُ الَّتي تَنهى‏ عَنِ الفَحشاءِ وَالمُنكَرِ (فلاح السائل : ص ۶۴ ح ۲ ، بحار الأنوار : ج ۴۷ ص ۱۸۵ ح ۳۳) .

  • نام منبع :
    گزیده شناخت‌نامه نماز
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری، با همکاری مرتضی خوش‌نصیب،
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 23972
صفحه از 356
پرینت  ارسال به