۱ / ۳
تبيين نماز به وسيله پيامبر صلى اللَّه عليه وآله
۹.امام باقر عليه السلام : مردم نمىدانستند چگونه نماز بخوانند. جبرئيل فرود آمد و گفت: اى محمّد! وقت نمازهايشان را به آنان خبر بده. ۱
۱۰.امام صادق عليه السلام : نماز بر پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله نازل شد و خداوند ، سه و چهار ركعت نماز را تعيين نكرد تا آن كه پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله بود كه آن را براى مردم تفسير كرد. زكات بر پيامبر صلى اللَّه عليه وآله نازل شد و مقدار يك درهم از چهل درهم را معيّن نكرد تا آن كه پيامبر صلى اللَّه عليه وآله بود كه آن را برايشان بيان كرد. ۲
۱۱.امام صادق عليه السلام : خداى عزّ وجلّ پيامبرش را به نيكويى، ادب آموخت و چون ادبآموزى كامل شد، فرمود: (تو بر اخلاقى بزرگ هستى)۳ . سپس كار دين و امّت را به او وا نهاد تا بندگانش را مديريت كند. آن گاه خداوند عزّ وجلّ فرمود: (آنچه را رسول خدا برايتان آورده، بگيريد و از آنچه شما را باز داشته، دست بكشيد)۴ . پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله با روح القدس، استوار و تأييد شد و توفيق يافت. نه لغزيد و نه در هيچ يك از سياستهايش به خطا رفت و به آداب الهى، تأدّب يافت. سپس خداوند، ده ركعت نماز به صورت دوركعتى واجب كرد و پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله دو ركعت به برخى و يك ركعت به مغرب افزود و همتاى فريضه شدند، به گونهاى كه جز در سفر، ترك آنها جايز نيست و تنها يك ركعت افزوده در مغرب را در سفر و حضر به حال خود گذاشت. خداى عزّ وجلّ نيز همه اينها را اجازه داد و نماز واجب، هفده ركعت شد. سپس پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله سى و چهار ركعت نافله، دو برابر واجب، مقرّر كرد و خداوند عزّ وجلّ همه اينها را نيز اجازه داد. ۵
1.كانَ النّاسُ لا يَدرونَ كَيفَ يُصَلّونَ ، فَنَزَلَ جَبرَئيلُ عليه السلام فَقالَ : يا مُحَمَّدُ ، أخبِرهُم بِمَواقيتِ صَلاتِهِم (الكافى : ج ۱ ص ۲۹۰ ح ۶) .
2.إنَّ رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله نَزَلَت عَلَيهِ الصَّلاةُ ولَم يُسَمِّ اللَّهُ لَهُم ثَلاثاً ولا أربَعاً ، حَتّى كانَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله هُوَ الَّذي فَسَّرَ ذلِكَ لَهُم . ونَزَلَت عَلَيهِ الزَّكاةُ ولَم يُسَمَّ لَهُم مِن كُلِّ أربَعينَ دِرهَماً دِرهَمٌ ، حَتّى كانَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله هُوَ الَّذي فَسَّرَ ذلِكَ لَهُم (الكافى : ج ۱ ص ۲۸۶ ح ۱ ، تفسير العياشى : ج ۱ ص ۲۵۰ ح ۱۶۹) .
3.سوره قلم : آيه ۴ .
4.سوره حشر : آيه ۷ .
5.إنَّ اللَّهَ عزّ وجلّ أدَّبَ نَبِيَّهُ فَأَحسَنَ أدَبَهُ ، فَلَمّا أكمَلَ لَهُ الأَدَبَ قالَ : (إِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ) . ثُمَّ فَوَّضَ إلَيهِ أمرَ الدّينِ وَالاُمَّةِ لِيَسوسَ عِبادَهُ ، فَقالَ عزّ وجلّ : (مَا ءَاتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ مَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُواْ) ، وإنَّ رَسولَ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله كانَ مُسَدَّداً مُوَفَّقاً مُؤَيَّداً بِروحِ القُدُسِ ، لا يَزِلُّ ولا يُخطِئُ في شَيءٍ مِمّا يَسوسُ بِهِ الخَلقَ ، فَتَأَدَّبَ بِآدابِ اللَّهِ .
ثُمَّ إنَّ اللَّهَ عزّ وجلّ فَرَضَ الصَّلاةَ رَكعَتَينِ رَكعَتَينِ عَشرَ رَكَعاتٍ ، فَأَضافَ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله إلَى الرَّكعَتَينِ رَكعَتَينِ ، وإلَى المَغرِبِ رَكعَةً ، فَصارَت عَديلَ الفَريضَةِ ، لا يَجوزُ تَركُهُنَّ إلّا في سَفرٍ ، وأفرَدَ الرَّكعَةَ فِي المَغرِبِ فَتَرَكَها قائِمَةً فِي السَّفَرِ وَالحَضَرِ ، فَأَجازَ اللَّهُ عزّ وجلّ لَهُ ذلِكَ كُلَّهُ ، فَصارَتِ الفَريضَةُ سَبعَ عَشرَةَ رَكعَةً . ثُمَّ سَنَّ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله النّوافِلَ أربَعاً وثَلاثينَ رَكعَةً مِثلَيِ الفَريضَةِ ، فَأَجازَ اللَّهُ عزّ وجلّ لَهُ ذلِكَ (الكافى : ج ۱ ص ۲۶۶ ح ۴ ، منتقى الجمان : ج ۱ ص ۳۷۶) .
