پژوهشى در باره تضييع نماز ^۱

قرآن كريم در آيه شريف : (فَخَلَفَ مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُواْ الصَّلَوةَ وَ اتَّبَعُواْ الشَّهَوَاتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا؛ ^۲ آن گاه پس از آنان ، جانشينانى به جايشان نشستند كه نماز را تباه ساختند و از هوس‏ها پيروى كردند . پس به زودى [ سزاى ]گم‏راهى [ خود ]را خواهند ديد)، تباه‏كنندگانِ نماز را به تندى ، نكوهيده و وعده عذاب به آنها داده است.
افزون بر اين، دو آيه شريف : (فَوَيْلٌ لِّلْمُصَلِّينَ * الَّذِينَ هُمْ عَن صَلاَتِهِمْ سَاهُونَ ؛ ^۳ ويل براى نمازگزاران است ؛ آنان كه از نمازشان غافل اند) با توجّه به روايت ناظر به آن ^۴ - كه «سهو» را به «تضييع» تفسير كرده - نيز تهديدى از سوى خداوند نسبت به ضايع كنندگان نماز و بيان عواقب سوء اين پديده ناپسند است.
همچنين احاديث متعدّد اين باب، همسو و همصدا با آيات پيش گفته ، تضييع (تباه كردن) نماز را كارى زشت دانسته و زيان‏هاى آن را بيان كرده‏اند. برخى از اين احاديث ، تضييع نماز را نقطه مقابل محافظت از نماز بر شمرده‏اند . ^۵ از اين رو براى بررسى مفهوم و آثار آن، مى‏توان از مفهوم‏شناسى و شناخت آثار محافظت از نماز نيز مدد گرفت .

۳۹۷.امام صادق عليه السلام : بنده هنگامى كه نماز را در وقتش مى‏خواند و بر آن مواظبت مى‏ورزد، نمازش سپيد و پاكيزه بالا مى‏رود و مى‏گويد: «مرا حفظ كردى . خدا حفظت كند!» و هنگامى كه آن را در وقتش نخواند و بر آن مواظبت نورزد، سياه و تاريك بالا مى‏رود و مى‏گويد: «مرا تباه كردى . خدا تباهت كند!». ^۱