141
گزیده شناخت‌نامه نماز

۶ / ۴ - ۹

تسبيحات اربعه در ركعت سوم و چهارم

۱۹۲.امام باقر عليه السلام : ده ركعت از نمازهاست كه با شك و وهم ، سازگار نيستند: دو ركعت [ اوّل ] نمازهاى ظهر و عصر و صبح و مغرب و عشا ... و اين نمازى است كه خداوند عزّ وجلّ در قرآن بر مؤمنان واجب كرده است، و به محمّد صلى اللَّه عليه وآله تفويض كرد . پس پيامبر صلى اللَّه عليه وآله هفت ركعت در نماز افزود و آن ، سنّت نهاده شده‏[ ى پيامبر صلى اللَّه عليه وآله ] است و قرائت [ قرآن ]ندارد و تنها ، تسبيحات اربعه (تسبيح و تهليل و تكبير و دعا) است و شك ، در اينها راه دارد. ۱

۱۹۳.تهذيب الأحكام - به نقل از زراره - : به امام باقر عليه السلام گفتم : چه سخنى در دو ركعت سوم و چهارم كفايت مى‏كند؟ فرمود: «مى‏گويى : "سبحان اللَّه و الحمد للَّه و لا إله إلّا اللَّه و اللَّه أكبر؛ خدا منزّه است . ستايش ، ويژه خداست، خدايى جز خداى يگانه نيست، خدا بزرگ‏تر است" و سپس تكبير مى‏گويى و به ركوع مى‏روى». ۲

1.عَشرُ رَكَعاتٍ : رَكعَتانِ مِنَ الظُّهرِ ، ورَكعَتانِ مِنَ العَصرِ ، ورَكعَتَا الصُّبحِ ، ورَكعَتَا المَغرِبِ ، ورَكعَتَا العِشاءِ الآخِرَةِ ، لا يَجوزُ فيهِنَّ الوَهمُ ... وهِيَ الصَّلاةُ الَّتي فَرَضَهَا اللَّهُ عزّ وجلّ عَلَى المُؤمِنينَ فِي القُرآنِ ، وفَوَّضَ إلى‏ مُحَمَّدٍ صلى اللَّه عليه وآله، فَزادَ النَّبِيُّ صلى اللَّه عليه وآله فِي الصَّلاةِ سَبعَ رَكَعاتٍ ، وهِيَ سُنَّةٌ لَيسَ فيها قِراءَةٌ، إنَّما هُوَ تَسبيحٌ وتَهليلٌ وتَكبيرٌ ودُعاءٌ ، فَالوَهمُ إنَّما يَكونُ فيهِنَّ (الكافى : ج ۳ ص ۲۷۳ ح ۷ ، منتقى الجمان : ج ۱ ص ۳۷۷) .

2.قُلتُ لِأَبي جَعفَرٍ عليه السلام : ما يُجزي مِنَ القَولِ فِي الرَّكعَتَينِ الأَخيرَتَينِ؟ قالَ : أن تَقولَ : «سُبحانَ اللَّهِ، والحَمدُ للَّهِ‏ِ ، ولا إلهَ إلَّا اللَّهُ، وَاللَّهُ أكبَرُ» وتُكَبِّرُ وتَركَعُ (تهذيب الأحكام : ج ۲ ص ۹۸ ح ۳۶۷، عوالى اللآلى : ج ۳ ص ۸۹ ح ۸۶) .


گزیده شناخت‌نامه نماز
140

۶ / ۴ - ۸

ترتيل در قرائت

۱۸۹.المستدرك على الصحيحين - به نقل از امّ سلمه - : پيامبر صلى اللَّه عليه وآله در قرائتش، بر سر هر آيه وقف مى‏كرد . مى‏خواند: (الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ‏ّ الْعَلَمِينَ) . سپس وقف مى‏كرد و مى‏خواند: (الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ) و سپس وقف مى‏كرد. ۱

۱۹۰.سنن الترمذى - به نقل از يعلى بن مملك - : از اُمّ سَلَمه ، همسر پيامبر صلى اللَّه عليه وآله در باره قرائت و نماز پيامبر صلى اللَّه عليه وآله پرسيدم. گفت : شما را با نماز او چه كار؟! نماز مى‏خواند و سپس مى‏خوابيد، به همان اندازه كه نماز خوانده بود... آن گاه قرائت پيامبر را توصيف كرد. او قرائت پيامبر صلى اللَّه عليه وآله را به وضوح و روشنى حرف حرفش را توصيف مى‏كرد. ۲

۱۹۱.امام صادق عليه السلام : براى بنده شايسته است كه وقتى نماز مى‏خواند ، در قرائتش ترتيل داشته باشد و هر گاه به آيه‏اى رسيد كه در آن يادكرد بهشت و جهنّم بود، از خداوند ، درخواست بهشت كند و از آتش به خدا پناه ببرد و هر گاه به آيه (يَأَيُّهَا النَّاسُ ؛ اى مردم) و (يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ ؛ اى ايمان آوردگان) رسيد، بگويد: «لبّيك ربّنا ؛ پروردگارا ! گوش به فرمانم». ۳

1.إنَّ النَّبِيَّ صلى اللَّه عليه وآله كانَ يُقَطِّعُ قِراءَته آيَةً آيَةً : (الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ‏ّ الْعَلَمِينَ) ثُمَّ يَقِفُ ، (الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ) ثُمَّ يَقِفُ (المستدرك على لصحيحين : ج ۲ ص ۲۵۲ ح ۲۹۱۰ ، تاريخ بغداد : ج ۹ ص ۳۶۷ الرقم ۴۹۳۷) .

2.أنَّهُ سَأَلَ اُمَّ سَلَمَةَ زَوجَ النَّبِيِّ صلى اللَّه عليه وآله عَن قِراءَةِ النَّبِيِّ صلى اللَّه عليه وآله وصَلاتِهِ ، فَقالَت : ما لَكُم وصَلاتَهُ؟! كانَ يُصَلّي ثُمَّ يَنامُ قَدرَ ما صَلّى‏ ... . ثُمَّ نَعَتَت قِراءَتَهُ ، فَإِذا هِيَ تَنعَتُ قِراءَةً مُفَسَّرَةً حَرفاً حَرفاً (سنن الترمذى : ج ۵ ص ۱۸۲ ح ۲۹۲۳، سنن أبى داود : ج ۲ ص ۷۴ ح ۱۴۶۶) .

3.يَنبَغي لِلعَبدِ إذا صَلّى‏ أن يُرَتِّلَ في قِراءَتِهِ ، فَإِذا مَرَّ بِآيَةٍ فيها ذِكرُ الجَنَّةِ وذِكرُ النّارِ ، سَأَلَ اللَّهَ الجَنَّةَ وتَعَوَّذَ بِاللَّهِ مِنَ النّارِ ، وإذا مَرَّ بِ (يَأَيُّهَا النَّاسُ) و (يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ) ، يَقولُ : لَبَّيكَ رَبَّنَا (تهذيب الأحكام : ج ۲ ص ۱۲۴ ح ۴۷۱، بحار الأنوار : ج ۸۵ ص ۳۴) .

  • نام منبع :
    گزیده شناخت‌نامه نماز
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری، با همکاری مرتضی خوش‌نصیب،
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 24147
صفحه از 356
پرینت  ارسال به