بر اختصاص آنها به فضائل و مناقب قرآنی اهل بیت علیهم السلام است. با این رویکرد، آیاتی خاص، ارتباط وثیقی با شأن اهل بیت پیدا کرده و غرر قرآنی در این موضوع شدهاند.
ابنکرامه در قرن پنجم با همین رویکرد به ترتیب مصحف به گزارش فضائل قرآنی اهل بیت علیهم السلام پرداخته است.۱ استرآبادی در قرن دهم هجری با رویکرد تأویلی به گزارش روایات فضائل قرآنی اهل بیت علیهم السلام ذیل آیات و به ترتیب مصحف پرداخته است.۲ البته هر چند عنوان تأویل در کتاب وی به کار رفته، اما ظاهراً تفسیر نیز مراد وی بوده است. اندیمشکی در دوره معاصر تمام سورههای قرآنی را با رویکرد نشان دادن فضائل اهل بیت علیهم السلام بررسی و روایات بیانگر آن را گزارش کرده است.۳ البته پژوهشهای متعدد با این رویکرد از گذشته تا کنون انجام شده است. برخی از این فضائل تنزیلی و برخی تأویلی هستند.۴
سورهشناسی
در روایات، برخی از سورهها افزون بر نام مشهور آنها در مصحف، به اسامی دیگری نیز نامگذاری شدهاند. از جمله این اسامی میتوان به عناوینی چون امالقرآن، فسطاط القرآن، جمال القرآن، قلب قرآن، عروس قرآن، سنام القرآن، سورة الحواریین، سورة عیسی، سورة الامتحان، سورة المودّة، سورة الشریعة، سور القلاقل و المعوذتین... برای برخی از سورهها اشاره کرد. شناساندن جایگاه، محتوا و کارکردهای سورههای قرآن مورد تأکید این روایات است که میتوان از آن به سورهشناسی روایی نامید و روایات آن را در یک گونه مستقل طبقهبندی کرد؛ زیرا محتوا و غایت آنها با سایر روایات تفاوت دارد.
سورهشناسی اجتهادی رهیافت دیگری است که بر پایه تحلیل درونمایه سوره یا اقوال صحابه و تابعان به نامگذاری یک سوره پرداختهاند. در کتابهای علوم قرآنی بخشی به گزارش نصوص روایی و دیدگاهها در نامگذاری سورهها اختصاص دارد؛ برای نمونه، زرکشی
1.. تنبیه الغافلین عن فضائل الطالبین، ص۱-۲.
2.. تأویل الآیات الظاهره فی فضائل العترة الطاهرة، ج۱، ص۲.
3.. ر.ک: القرآن و فضائل أهلالبیت علیهم السلام.
4.. ر.ک: اهل البیت فی القرآن الکریم: سورة الحمد و بقره.