هر چند در ادامه این بخش از تورات با رؤیای صادقانه پادشاه جرار نجات یافت، اما بخش اول آن بر خلاف روایاتی است که اثبات می‏کنند ابراهیم به رابطه همسری خود با ساره تصریح کرد و با دعایی اعجازین ساره را از مهلکه شاه یا فرستاده وی نجات داد.^۱

البته برخی از محققان، بر فرض صحت این بخش از حدیث، آن را به گونه‏های مختلفی تأویل کرده‏اند: مراد ابراهیم علیه السلام از اخت، خواهر دینی بوده است، نه خواهر نسبی.^۲ اقرار ابراهیم علیه السلام به خواهر بودن ساره برای وی برابر آیین پادشاه بوده است که در دین آن‏ها ازدواج میان خواهر و برادر جایز بوده و رواج داشت و کلمه خواهر به معنای همسر بوده است.^۳

برخی نیز اصل زیبایی ظاهری ساره در این سن و سال را - که دوره پیری وی بوده است - انکار کرده و در اصل قصه تردید نمودند که به نظر می‏آید استدلالی استوار برای نفی بهانه تمایل پادشاه به ساره باشد؛ زیرا برای زنان پیر در این سن و سال تمایلی در مردان عادی نیست؛ چه رسد به پادشاهانی که دنبال عیاشی خود از طریق افزایش زیبارویان در حرم‏سرای خود باشند.^۴

اخبار منجمانه: برخی از مفسران اقرار ابراهیم به بیمارشدن خود را در عبارت «إِنِّی سَقِیمٌ‏»، برخاسته از دانش ابراهیم علیه السلام به کیفیت ستارگان دانسته‏اند که خداوند به وی آن را

ذلک علیهم على وجه.^۱

ابن جوزی نیز بعد از گزارش این روایت می‏نویسد:

۰.اعلم أن الکذب لا یجوز على الأنبیاء بحال، فهذا أصل ینبغی أن یعتقد و لا یناقض بأخبار الآحاد، فإنه ثابت بدلیل أقوى منها، و إنما المعنى: أن إبراهیم قال قولا یشبه الکذب‏.‏ قال أبو بکر بن الأنباری: کلام إبراهیم کان صدقا عند البحث، و إنما أراد النبی أنه قال قولا یشبه الکذب فی الظاهر و لیس بکذب‏.‏ قال ابن عقیل: دلالة العقل تصرف ظاهر هذا اللفظ، و ذاک أن العقل قطع بأن الرسول ینبغی أن یکون موثوقا به لیعلم صدق ما جاء به عن اللّه، و لا ثقة مع تجویز الکذب علیه، فکیف مع وجود الکذب منه، و إنما استعیر ذکر الکذب لأنه بصورة الکذب فسماه کذبا مجازا، و لا یجوز سوى هذا.^۲

فخر رازی نیز می‏نویسد:

۰.أما الخبر الأول و هو الذی رووه فلأن یضاف الکذب إلى رواته أولى من أن یضاف إلى الأنبیاء - علیهم الصلاة و السلام - و الدلیل القاطع علیه أنه لو جاز أن یکذبوا لمصلحة و یأذن اللَّه تعالى فیه، فلنجوز هذا الاحتمال فی کل ما أخبروا عنه، و فی کل ما أخبر اللَّه تعالى عنه و ذلک یبطل الوثوق بالشرائع و تطرق التهمة إلى کلها.^۳

سه. تحلیل‏های ارائه شده در این روایات، بر خلاف روایات اهل بیت علیهم السلام است و بیشتر جنبه رأی امثال ابوهریره و همگنان وی را دارد که ‏متأثر‏ از انگاره‏های توراتی و اقوال قصه‏سرایان آیات را بر خلاف سیاق و مبانی کلامی و عقلی تفسیر می‏کردند.

چهار. داستان حفظ جان ساره ‏متأثر‏ از نگره توراتی است؛ زیرا در بخش «ابراهیم در جرار» چنین آمده است:

ابراهیم‌ در خصوص‌ زن‌ خود، ساره‌، گفت‌ که‌ «او خواهر من‌ است‌». و ابی‌ملک‌، ملک‌ جرار، فرستاده‌، ساره‌ را گرفت‌.^۴