63
لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام

نفس شما به گردن شما حقّی دارد. پس ناگزیر برای این که هم حقّ خدا و هم حقّ نفس خود را ادا کرده باشید، گاهی افطار کنید، پاره‌ای از شب را بخوابید و در پاره‌ای از آن به عبادت بپردازید؛ زیرا می‌بینید که من نیز چنین می‌کنم. هم عبادت می‌کنم، هم می‌خوابم، هم روزه می‌گیرم و هم افطار می‌کنم، گوشت و چربی می‌خورم و به سراغ زنان می‌روم. هر کس از سنّت من دوری کند، از من نیست.
همچنین در حدود اوایل قرن دوم هجری، دسته‌ای در میان مسلمانان به وجود آمدند که خود را زاهد و صوفی می‌نامیدند. این دسته، روش خاصّی در زندگی داشتند و دیگران را نیز به همان روش، دعوت کرده، چنین وانمود می‌کردند که راه دین نیز همین است. آنها مدّعی بودند که از نعمت‌ها و لذّات دنیا، باید دوری جست و انسان مؤمن، نباید جامه نرم و زیبا بپوشد، غذای مطبوع بخورد و یا در خانه مجلّل بنشیند. اینها وقتی می‌دیدند که دیگران، احیاناً این مواهب را مورد استفاده قرار می‌دهند، سخت تحقیر و ملامت می‌کردند و آنان را اهل دنیا و دور از خدا می‌خواندند. از جمله اینان، فردی به نام سفیان ثوری بود که بر اساس همین طرز فکر، بر امام صادق علیه السلام اشکال و ایراد گرفت. در پیِ این جسارت، جلسه بحثی در باره این موضوع بین امام علیه السلام و گروهی از متصوّفه، شکل گرفت. آنچه در پی می‌آید، بخشی از آن مناظره است که شهید مطهّری، آن را به نقل از اصول الکافی، در کتاب داستان راستان، نقل می‌کند:
سفیان ثوری که در مدینه می‌زیست، بر امام صادق علیه السلام وارد شد. امام را دید جامه‌ای سپید و بسیار لطیف (مانند پرده نازکی که


لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام
62

نماز، جمع شوند. سپس بالای منبر رفت و پس از حمد و ثنای الهی فرمود:
... ما بال أقوام حرّموا النّساء و الطّیب و النّوم و شهوات الدنیا؟! أمّا إنّی لست آمرکم أن تکونوا قسة و رهباناً، فإنّه لیس فی دینی ترک النساء و اللّحم و لا اتّخاذ الصوامع، و إنّ سیاحة اُمّتی الصوم و رهبانیّتهم الجهاد.
چه شده است که گروهی، زنان و طعام و عطریات و خواب و شهوات دنیا را بر خود، حرام کرده‌اند؟ امّا من، شما را به چنین روشی که روش کشیشان و رهبانان است، دعوت نمی‌کنم؛ زیرا دوری کردن از زنان و ترک خوردن گوشت و گوشه‌گیری و انتخاب صومعه‌[برای عبادت]، در دین من نیست. جهانگردیِ امّت من، همان روزه‌داری آنها و رهبانیتشان، همان جهاد است.۱
وقتی آنها به پیامبر صلی الله علیه وآله گفتند که قصد ما از این گونه کارها، خیر بوده، ایشان فرمود: «من به در پیش گرفتن چنین روشی، مأمور نیستم».
آری! اسلام، دین تعادل و توازن است و از این جهت، به سان روح برای بدن، تمامی ابعاد زندگی ما را در بر گرفته است. انسان در بهره‌مندی از لذائذ و مواهب دنیا، نباید دچار این گونه تفریط‌ها شود. در بخشی دیگر از این حدیث، پیامبر صلی الله علیه وآله فرموده است:
إنّ لأنفسکم علیکم حقّاً، فصوموا و افطروا و قوموا و ناموا، فإنّی أصوم و أفطر، و أقوم و أنام، و آکل اللّحم و الدسم، و آتی النساء. فمن رغب عن سنّتی، فلیس منّی.۲

1.. مستدرک الوسائل، ج ۱۶، ص ۵۳.

2.. همان، ص ۵۴.

  • نام منبع :
    لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدی عباسی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 10248
صفحه از 179
پرینت  ارسال به