است. مصداق کامل لذّت و شادکامی را کسی می‌تواند بیابد که مجهّز به این چراغ باشد.
چارچوب شناخت، با وجود اجزایش، به دست می‌آید. فقدان هر یک از این اجزا، لطمه‌ای است به اصل شناخت. عمل به فکر، بهره‌مندی از عقل و فهم، حکمت و ...، ابزاری هستند که ساختار شناخت را تشکیل می‌دهند. آدمی به هر میزان که از این ابزار برخوردار باشد، به همان اندازه هم در درستی گزینش موفّق‌تر خواهد بود و صاحبِ نَفسی متعادل و متوازن می‌شود. این‌جاست که بنا به فرمایش امام صادق علیه السلام شهوت انسان در مسیر محبّت معبودِ معشوق قرار می‌گیرد:
إن اولي الالباب الذين عملوا بالفكرةحتی ورثوا منه حب الله فإن حب الله إذا ورثه القلب و استضاء به أسرع إليه اللطف، فإذا نزل (منزلة) اللطف صار من أهل الفوائد، فإذا صار من أهل الفوائد تكلم بالحكمة فصار صاحب فطنة فإذا نزل منزلة الفطنة عمل فی القدرة، فإذا عمل فی القدرة عرف الأطباق السبعه، فإذا بلغ هذه المنزلة صار يتقلّب فی فكره بلطف و حكمة و بيان، فإذا بلغ هذه المنزلة جعل شهوته و محبّته فی خالقه ... .^۱
همانا صاحبان خرد، کسانی هستند که بر مبنای فکر عمل می‌کنند تا این‌که محبّت خدا از این تفکّر نصیبشان می‌شود. هنگامی که محبّت خدا در دلشان افتاد و دلشان به آن، نورانی گردید، شریان لطف^۲ الهی به سرعت به سویشان جریان می‌یابد. در این صورت، از جمله صاحبان مخازن علم و فضیلت خواهند بود. پس

عامل اصلی حرکت بدانیم؛ یعنی به منزله موتوری است که انرژی لازم را برای حرکت تولید می‌کند. قدرت، به منزله دیگر ابزار این ماشین است؛ یعنی ابزاری که انرژی را می‌گیرند و به حرکت تبدیل می‌کنند. علم و آگاهی نیز چراغی است که راه و مسیر حرکت را روشن می‌سازد.^۱
در حوزه عنصر میل، لذّت به عنوان یکی از ارکان شادکامی، اساس انتخاب انسان است. با این‌که گاهی منشأ انتخاب انسان، مصلحت، منفعت یا سعادت شمرده می‌شود، با نگاه دقیق‌تر روشن می‌شود که همه به لذّت بر می‌گردد؛ زیرا همان طور که پیش از این بیان کردیم، شادکامی به صورت فطری برای انسان مطلوب است و هدف نهایی برای آدمی شمرده می‌شود. نیازهای انسان در سایه شادکامی تأمین می‌شود و این به نوبه خود، لذّتی در انسان پدید می‌آورد که ملایم با طبع اوست. از این رو، لذّت، اساساً مطلوب انسان است و می‌تواند اساس گزینش‌های وی قرار بگیرد.
گرچه انسان می‌تواند هر لحظه که بخواهد، برای ارضای امیال، از قدرت خود استفاده نماید و به لذّت دست یابد ـ چرا که مایه‌های این دو، در وجودش محقّق است ـ ، با این حال برای این‌که به هدف بزند و به پیامدهای منفیِ این حرکت دچار نشود، نیاز دارد که در ضمن شناخت ملاک و معیار شادکامی، مصادیق را هم شناسایی نماید. پیش از این بیان کردیم که معیار انتخاب لذّت «برتری» و «پایداری» است. لذا ضرورت وجود عنصری احساس می‌شود که بتواند بهترین گزینه را برای تأمین امیال خویش انتخاب نماید. این عنصر، همان شناخت و هدایت