959
واقعه عاشورا(در منابع کهن)

ابو مِخنَف در حديث ضحّاك مشرقى گويد: همانا جناب عبّاس بن على، برادرش جعفر را ـ كه فرزندى نداشت ـ پيشاروى خود به ميدان فرستاد تا فرزندان عبّاس، ميراث او را ببرند. پس او نيز به دست هانى بن ثبيت حَضْرمى ـ همو كه برادرش را به قتل رسانده بود ـ به شهادت رسيد، اين چنين ضحّاك گفته است. نصر بن مزاحم مسندا از ابوجعفر محمّد بن على (امام باقر عليه‏السلام) نقل كرده كه قاتل جعفر بن على، خولى بن يزيد اصبحى ـ كه خدا او را لعنت كند ـ بوده است.

عثمان بن على بن ابى طالب عليه‏السلام

مادر آن جناب نيز «اُمّ البنين» بود. از عبيد اللّه‏ بن الحسن و عبد اللّه‏ بن عبّاس مسندا نقل است كه گفتند: عثمان بن على در سنّ بيست و يك سالگى به شهادت رسيد. بنا به روايت ضحّاك مشرقى، آن بزرگوار، با پرتاب تيرى از خولى بن يزيد به زمين افتاد. در اين هنگام، فردى از قبيله بنى ابان بن دارم به او يورش بُرد و به شهادتش رساند و سر مباركش را با خود بُرد.

اين بزرگوار هموست كه از امام على عليه‏السلام روايت كرده كه: من نام او را به يادبود برادرم عثمان بن مَظعون، «عثمان» نهادم.

عبّاس بن على بن ابى طالب عليه‏السلام

كنيه مباركش ابوالفضل و مادر گرامى‏اش «اُمّ البنين» نام داشت. وى بزرگ‏ترين فرزند او بود، و آخرين نفر از برادران پدر و مادرى‏اش بود كه به شهادت رسيد ؛ زيرا تنها او در ميان برادران، صاحب فرزند بود. پس آنان را به معركه مقدّم داشت و همگى به شهادت رسيدند، و همه ارثيه‏شان را تصاحب كرد.۱ سپس خود به ميدان رفت و به شهادت رسيد، و در نهايت، همه اين ارثيه به عبيد اللّه‏ فرزند عبّاس بن على رسيد. البته عمويش عمر بن على بر سر ارثيه با او نزاع كرد و با پرداخت مبلغى به او، ميانشان صلاح شد.

از زُبير بن بَكّار از عمويش نقل است كه گفت: فرزندان عبّاس، او را سَقّا ناميده و كنيه‏اش را «ابوقِربه» نهاده بودند. البته خود من هيچ يك از فرزندان عبّاس را نديدم و از هيچ يك نشنيدم كه اين مطلب را بگويند.

1.. همچنان كه معلوم و مشهود است ، اين نتيجه‏گيرى ، مربوط به يك راوى ضحّاك مشرقى در حديث جعفر بن على بن ابى طالب يا در نهايت ، خود مؤلّف است ، نه آن كه العياذ باللّه‏ قصد حضرت عبّاس عليه‏السلام واقعا اين بوده است . (م)


واقعه عاشورا(در منابع کهن)
958

قال أبو مخنف في حديث الضحّاك المشرفي: إنّ العبّاس بن عليّ قدّم أخاه جعفراً بين يديه؛ لأنّه لم يكن له ولد ليحوز ولد العبّاس بن عليّ ميراثه، فشدّ عليه هانئ ابن ثبيت الذي قتل أخاه فقتله. هكذا قال الضحّاك.

وقال نصر بن مزاحم: حدّثني عمرو بن شمر، عن جابر، عن أبي جعفر محمّد بن عليّ أنّ خوليّ بن يزيد الأصبحي (لعنه اللّه‏) قتل جعفر بن عليّ.

۸۹

وعثمان بن عليّ بن أبي طالب عليه‏السلام

واُمّه اُمّ البنين أيضاً. قال يحيى بن الحسن عن عليّ بن إبراهيم، عن عبيد اللّه‏ بن الحسن، وعبداللّه‏ بن العبّاس، قالا: قتل عثمان بن عليّ، وهو ابن إحدى وعشرين سنة. وقال الضحاك المشرفي في الإسناد الأوّل الّذي ذكرناه آنفاً: إنّ خوليّ بن يزيد رمى عثمان بن عليّ بسهم فأوهطه، وشدّ عليه رجل من بني أبان بن دارم فقتله، وأخذ رأسه.

وعثمان بن عليّ الذي روى عن عليّ أنّه قال: إنّما سمّيته باسم أخي عثمان بن مظعون.

والعبّاس بن عليّ بن أبي طالب عليه‏السلام

ويكنّى أبا الفضل. واُمّه اُمّ البنين أيضاً، وهو أكبر ولدها، وهو آخر من قتل من إخوته لاُمّه وأبيه؛ لأنّه كان له عقب، ولم يكن لهم، فقدّمهم بين يديه، فقتلوا جميعاً، فحاز مواريثهم، ثمّ تقدّم فقتل، فورثهم وإيّاه عبيد اللّه‏، ونازعه في ذلك عمّه عمر بن عليّ، فصولح على شيء رضي به.

قال حرمي بن العلاء، عن الزبير، عن عمّه: ولد العبّاس بن عليّ يسمّونه السقّا، ويكنّونه أبا قربة، وما رأيت أحداً من ولده، ولا سمعت عمّن تقدّم منهم هذا عليه‏السلام.

  • نام منبع :
    واقعه عاشورا(در منابع کهن)
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران پژوهشکده علوم و معارف حدیث
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 38742
صفحه از 1023
پرینت  ارسال به