۱ . سفر به نجف اشرف
نجاشى رحمه الله در شرح حال حسين بن احمد بن مغيره ، ابو عبد اللّه بُوشَنجى، مى گويد :
كتاب عمل السلطان ، تأليف اوست . شيخ صالح ابو عبد اللّه بن خُمرى، روايت آن را در مشهد مولايمان امير مؤمنان عليه السلام به سال ۴۰۰ ق از مؤلّف ، اجازه داد. ۱
همو در شرح حال هبة اللّه بن احمد بن محمّد كاتب، مى گويد :
اين شخص، زياد به زيارت مى رفت و آخرين زيارتى كه با ما حضور داشت، در روز غدير سال ۴۰۰ ق در مشهد اميرمؤمنان عليه السلام بود. ۲
آنچه به نظر مى رسد، اين كه : با توجّه به اشاره نجاشى به آخرين ماه از سال قمرى ، وى مقدار زيادى از آن سال را در نجف اشرف گذرانده است .
۲ . سفر به سامرّا
نجاشى رحمه الله در شرح حال محمّد بن ابراهيم امام ، مى گويد :
وى نسخه اى بزرگ از روايات جعفر بن محمّد عليهماالسلام دارد كه قاضى ابو الحسن على بن محمّد بن يوسف در سرّ من رأى (سامرّا) نقل آن را به من اجازه داد . ۳
۳ . سفر به كوفه
در شرح حال هاى بسيارى از كتاب رجال النجاشى ، ورود نجاشى به كوفه مورد اشاره قرار گرفته است . نجاشى رحمه الله در شرح حال جعفر بن بشير مى گويد :
براى او مسجدى در كوفه است كه در محلّه بجيله تا امروز باقى مانده است و من و بسيارى از اصحاب ما ، هنگامى كه به كوفه وارد مى شويم ، در آن نماز
مى خوانيم ، همچنان كه در مساجدى كه به خواندن نماز در آنها ترغيب شده است ، نماز مى خوانيم . ۴
وى همچنين در شرح حال حسن بن احمد بن محمّد عجلى، مى گويد :
او در آخر عمرش در كوفه مقيم شد و من او را آن جا ديدم. ۵
نيز در شرح حال اسحاق بن حسن عقرايى، مى گويد :
او را در كوفه ديدم، در حالى كه در آن جا اقامت داشت. ۶
از مجموع تعبيراتى كه نجاشى در مورد كوفه دارد ، بخصوص عبارتى كه در شرح حال جعفر بن بشير نقل شد ، معلوم مى گردد كه على رغم تصوّر بعضى ، وى در كوفه سكونت نداشته و فقط به آن جا مسافرت هايى داشته است .
1. رجال النجاشى ، ص ۶۸ (ش ۱۶۵).
2. رجال النجاشى ، ص ۴۴۰ (ش ۱۱۸۵).
3. رجال النجاشى ، ص ۳۳۵ (ش ۹۵۱).
4. رجال النجاشى ، ص ۱۱۹ (ش ۳۰۴).
5. رجال النجاشى ، ص ۶۵ (ش ۱۵۱).
6. رجال النجاشى ، ص ۷۴ (ش ۱۷۸).