منشأ گوناگونى برداشت ها از عبارت كشّى

آنچه گوناگونى برداشت ها را از عبارت كشّى سبب شده ، وجود اختلاف نظر در بيان مقصود از «ما»ى موصول در عبارت : «أجمعت العصابة على تصحيح ما يصحّ عن هؤلاء ...» است ؛ زيرا برخى ، مراد از آن را «روايت (حكايت) نمودن افراد مذكور» و در نتيجه تصحيح خود اين افراد در حكايت ها و روايت ها ، دانسته اند و برخى ديگر ، مراد از آن را «روايت (مروى)هاى افراد مذكور» و در نتيجه تصحيح روايت هايى كه اينان در سند آنها قرار دارند ، انگاشته اند .
بر اساس معناى اوّل ، تعبير فوق با توثيق افراد مذكور ، ملازم است ؛ يعنى روايت ، از ناحيه آنان صحيح است و چنانچه راويان ديگر نيز ثقه باشند ، سند آن روايت ، صحيح شمرده مى شود .
امّا در معناى دوم ، دو احتمال وجود دارد :
الف . احتمال صحّت احاديث اصحاب اجماع ، بدون توثيق كسانى كه اصحاب اجماع از آنان نقل كرده اند؛ چرا كه اصحاب ، روايت هاى اين افراد را پيوسته مقرون به قرينه هايى ديده اند كه بر صدور آنها از ائمّه عليهم السلام دلالت داشته است .
ب . احتمال صحّت احاديث اصحاب اجماع به واسطه وثاقت خود اصحاب اجماع و نيز كسانى كه اصحاب اجماع از آنان نقل كرده اند .