۹۲۷. امام صادق عليه السلام : حدْ خورندگان ، ۱ فاسق (نافرمان) اند ؛ نه مؤمن اند و نه كافر. آنها در آتش ، جاويدان نمىمانند ؛ بلكه [سرانجامْ] روزى از آن خارج مىشوند، و شفاعت كردن در حقّ آنها امكانپذير است و نيز در حقّ مستضعفان [كه گمراهىشان ناشى از ظلم قدرتمندان بوده است] ؛ البتّه چنانچه خداوند عز و جل دين آنها را بپسندد .
۹۲۸. الزهد ، حسين بن سعيد ـ به نقل از محمّد بن مسلم ـ : از امام صادق عليه السلام در باره جهنّميان پرسيدم . فرمود: «[پدرم ]باقر عليه السلام مىفرمود: آنان از جهنّم خارج مىشوند و سپس آنان را به كنار چشمهاى در نزديك دَرِ بهشت مىبرند كه به آن ، "چشمه زندگانى" مىگويند . از آب آن چشمه بر آنها مىپاشند و بر اثر آن ، گوشت و پوست و موهاى آنها، همانند روييدن زراعت، خواهد روييد» .
۹۲۹. الزهد ، حسين بن سعيد ـ به نقل از عمر بن ابان ـ : از بندهاى شايسته (امام كاظم عليه السلام ) شنيدم كه در باره دوزخيان مىفرمايد: «آنان به سبب گناهانشان به آتش مىروند ؛ ولى با بخشايش خدا بيرون مىآيند» .
۹۳۰. امام رضا عليه السلام : گنهكارانِ يكتاپرست، در آتش ، جاويدان نمىمانند ؛ بلكه [سرانجام ]از آن ، رهايى مىيابند و شفاعت در حقّ آنان ، امكانپذير است .
۱۲ / ۱۳
آخرين كسى كه از آتش خارج مىشود
۹۳۱. صحيح مسلم ـ به نقل از ابو ذر ـ : پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: «من آخرين فرد بهشتىاى
را كه وارد بهشت مىشود، و آخرين دوزخىاى را كه از آن خارج مىشود ، مىشناسم . در روز قيامت ، مردى را مىآورند و گفته مىشود: گناهان كوچكش را به آگاهى او برسانيد و گناهان بزرگش را از وى پوشيده داريد .
پس گناهان كوچكش را به آگاهى او مىرسانند و گفته مىشود: در فلان و بهمان روز ، فلان و بهمان كار را كردى . در فلان و بهمان روز ، فلان و بهمان عمل را مرتكب شدى .
او مىگويد: آرى . و نمىتواند منكر شود .
او در همان حال ، از اين مىترسد كه گناهان بزرگش بر او عرضه گردد ؛ امّا به وى گفته مىشود: به جاى هر بدى و گناهى، يك حسنه برايت باد .
و او مىگويد: پروردگارا ! من كارهايى (گناهان بزرگى) انجام دادهام كه آنها را در اين جا نمىبينم» .
ابو ذر گفت: ديدم پيامبر خدا صلى الله عليه و آله چنان خنديد كه دندانهاى آسيايش نمايان شد.
