۸۹۳. پيامبر خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : گروهى، پس از آن كه به كيفر گناهانشان ، اندكى در آتش مى‏سوزند، از آن خارج خواهند شد . خداوند به بركت رحمت خود ، آنها را بيرون مى‏آورد و وارد بهشت مى‏شوند.

۸۹۴. پيامبر خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : مردمانى از اهل يكتاپرستى ، چنان در آتش ، عذاب مى‏شوند كه به صورت زغال در مى‏آيند . سپس رحمت[ـِ خداوند] ، آنان را در مى‏يابد و از آتش بيرون آورده و جلو درهاى بهشت افكنده مى‏شوند.
پس، بهشتيان بر آنها آب مى‏پاشند و بر اثر آن ، [گوشت و پوست آنها ]مى‏رويند ، همچنان كه تخم‏هاى موجود در خس و خاشاكِ سيلاب مى‏رويند . سپس وارد بهشت خواهند شد .

۸۹۵. پيامبر خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : هر گاه خداوند از داورى ميان بندگان فارغ شود و بخواهد به رحمت و لطف خويش ، هر كه را خواست ، از آتش بيرون آورَد، به فرشتگان دستور مى‏دهد تا كسانى را كه به خدا هيچ شرك نورزيده‏اند و خداى متعال مى‏خواهد كه بر آنان رحمت آورد ، از آتش بيرون آورند ؛ يعنى كسانى را كه مى‏گويند: «خدايى جز خداى يكتا نيست» . اينان را در آتش مى‏شناسند ؛ از اثر سجده‏هايشان ، آنان را مى‏شناسند . آتش همه جاى بدن آدمى را مى‏خورد ، مگر ردّ سجده را ؛ چرا كه خدا بر آتش حرام و قدغن كرده است كه ردّ سجده را بسوزاند.
آرى، اين گونه كسان در حالى كه كاملاً سوخته‏اند ، از آتش بيرون آورده مى‏شوند و بر آنان آب زندگانى مى‏ريزند كه بر اثر آن مى‏رويند ، چنان كه دانه در خس و خاشاك سيل مى‏رويد.
آن گاه ، خداوند بزرگ ، داورى در باره بندگان را به پايان مى‏برد و تنها يك مرد
مى‏ماند كه روى به سوى آتش دارد، و او آخرين بهشتى‏اى است كه وارد بهشت مى‏شود. مى‏گويد : پروردگارا ! صورتم را از آتش بگردان كه بادِ آن ، بيچاره‏ام ساخت و سوزش آن مرا سوزاند .
او تا مدّتى طولانى ، خدا را مى‏خواند. خداوند ـ تبارك و تعالى ـ مى‏فرمايد: «اگر اين كار را با تو بكنم ، ممكن است باز خواهش ديگرى كنى». او مى‏گويد: خواهشى ديگر ، از تو نخواهم كرد .
و به پروردگارش عهدها و پيمان‏ها مى‏دهد [كه خواهش ديگرى نكند] و خدا صورتش را از آتش بر مى‏گرداند.

۸۹۳. عنه صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : إنَّ أقواما سَيَخرُجونَ مِنَ النّارِ قَد أصابَهُم سَفْعٌ مِنَ النّارِ عُقوبَةً بِذُنوبٍ عَمِلوها ، لَيُخرِجُهُمُ اللّه‏ُ بِفَضلِ رَحمَتِهِ فَيَدخُلونَ الجَنَّةَ . ^۱

۸۹۴. عنه صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : يُعَذَّبُ ناسٌ مِن أهلِ التَّوحيدِ فِي النّارِ حَتّى يَكونوا فيها حُمَما ، ثُمَّ تُدرِكُهُمُ الرَّحمَةُ ، فَيُخرَجونَ ويُطرَحونَ عَلى أبوابِ الجَنَّةِ ، قالَ : فَتَرُشُّ عَلَيهِم أهلُ الجَنَّةِ الماءَ ، فَيَنبُتونَ كَما يَنبُتُ الغُثاءُ ^۲ في حَمالَةِ السَّيلِ ، ثُمَّ يَدخُلونَ الجَنَّةَ . ^۳

۸۹۵. عنه صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : إذا فَرَغَ اللّه‏ُ مِنَ القَضاءِ بَينَ العِبادِ ، وأرادَ أن يُخرِجَ بِرَحمَتِهِ مَن أرادَ مِن أهلِ النّارِ ، أمَرَ المَلائِكَةَ أن يُخرِجوا مِنَ النّارِ مَن كانَ لا يُشرِكُ بِاللّه‏ِ شَيئا مِمَّن أرادَ اللّه‏ُ تَعالى أن يَرحَمَهُ ، مِمَّن يَقولُ : «لا إلهَ إلَا اللّه‏ُ» ، فَيَعرِفونَهُم فِي النّارِ ، يَعرِفونَهُم بِأَثَرِ السُّجودِ ـ تَأكُلُ النّارُ مِنِ ابنِ آدَمَ إلّا أثَرَ السُّجودِ ؛ حَرَّمَ اللّه‏ُ عَلَى النّارِ أن تَأكُلَ أثَرَ السُّجودِ ـ فَيُخرَجونَ مِنَ النّارِ وقَدِ امتَحَشوا ^۴ ، فَيُصَبُّ عَلَيهِمُ ماءُ الحَياةِ ، فَيَنبُتونَ مِنهُ كَما تَنبُتُ الحَبَّةُ فِي حَميلِ السَّيلِ .
ثُمَّ يَفرُغُ اللّه‏ُ تَعالى مِنَ القَضاءِ بَينَ العِبادِ ، ويَبقى رَجُلٌ مُقبِلٌ بِوَجهِهِ عَلَى النّارِ ،
وهُوَ آخِرُ أهلِ الجَنَّةِ دُخولاً الجَنَّةَ ، فَيَقولُ : أي رَبِّ ! اِصرِف وَجهي عَنِ النّارِ ، فَإِنَّهُ قَد قَشَبَني ^۵ ريحُها ، وأحرَقَني ذُكاؤُها. ^۶ فَيَدعُو اللّه‏َ ما شاءَ اللّه‏ُ أن يَدَعوهُ .
ثُمَّ يَقولُ اللّه‏ُ تَبارَكَ و تَعالى : هَل عَسَيتَ إن فَعَلتُ ذلِكَ بِكَ أن تَسَأَلَ غَيرَهُ؟ فَيَقولُ : لا أسأَلُكَ غَيرَهُ ! ويُعطي رَبَّهُ مِن عُهودٍ ومَواثيقَ ما شاءَ اللّه‏ُ . فَيَصرِفُ اللّه‏ُ وَجهَهُ عَنِ النّارِ . ^۷