589
بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث

حديث

۸۸۴. پيامبر خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : كسى كه وارد آتش گردد ، از آن خارج نخواهد شد تا آن كه چندين حُقب را در آن بماند. حُقب ، شصت و اندى سال است، و سال ، سيصد و شصت روز كه هر روزى به اندازه هزار سال از سال‏هايى است كه شما مى‏شماريد. بنا بر اين، هيچ كس نبايد دل به اين خوش كند كه از آتش خارج مى‏شود.

۸۸۵. امام صادق عليه ‏السلام ـ در باره اين سخن خداى عز و جل : «احقابى را در آن ، درنگ كنند» ـ : احقاب شامل هشت حُقبه است . حُقبه هشتاد سال است و سال ، سيصد و شصت روز كه هر روزش به اندازه هزار سال از سال‏هايى است كه شما حساب مى‏كنيد .

۸۸۶. مجمع البيان ـ به نقل از حمران ـ : از امام باقر عليه ‏السلام در باره اين آيه ۱ پرسيدم . فرمود: «اين در باره كسانى است كه [سرانجام ]از آتش خارج مى‏شوند» .

۸۸۷. الزهد ، حسين بن سعيد ـ به نقل از حمران ـ : به امام صادق عليه ‏السلام گفتم : به ما [حديث]
رسيده است كه جهنّم عمرش به سر مى‏آيد ، به طورى كه درهايش باد مى‏خورد. ۲
فرمود: «نه به خدا، آن جا ابدى است!» .
گفتم : «تا آسمان‏ها و زمين برجايند ، در آن ماندگار خواهند بود، مگر آنچه پروردگارت بخواهد» ؟ ۳
فرمود: «اين [آيه] ، در باره كسانى است كه [سرانجام] از آتش خارج مى‏شوند [و محكوم به عذاب ابدى نشده‏اند]».

1.آيه ۲۳ از سوره نبأ.

2.كنايه از اين كه ديگر كسى در جهنّم نمى‏ماند تا درهايش به روى او بسته شود ، و خالى از جمعيت خواهد شد .

3.يعنى : پس معناى اين آيه كه حاكى از عدم جاودانگى است، چه مى‏شود؟


بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
588

الحديث

۸۸۴. رسول اللّه‏ صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : لا يَخرُجُ مِنَ النّارِ مَن دَخَلَها حَتّى يَمكُثَ فيها أحقابا، وَالحُقبُ : بِضعٌ وسِتّونَ سَنَةً ، وَالسَّنَةُ ثَلاثُمِئَةٍ وسِتّونَ يَوما، كُلُّ يَومٍ كَأَلفِ سَنَةٍ مِمّا تَعُدّونَ ، فَلا يَتَّكِلَنَّ أحَدٌ أن يَخرُجَ مِنَ النّارِ . ۱

۸۸۵. الإمام الصادق عليه ‏السلام ـ في قَولِ اللّه‏ِ عز و جل : «لَابِثِينَ فِيهَا أَحْقَابًا» ـ : اَلأَحقابُ ثَمانِيَةُ أحقابٍ ، وَالحُقبَةُ ثَمانونَ سَنَةً ، وَالسَّنَةُ ثَلاثُمِئَةٍ وسِتّونَ يَوما، وَاليَومُ كَألفِ سَنَةِ مِمّا تَعُدّونَ . ۲

۸۸۶. مجمع البيان عن حمران : سَأَلتُ أبا جَعفَرٍ عليه ‏السلام عَن هذِهِ الآيَةِ ۳ ، فَقالَ : هذِهِ فِي الَّذينَ يَخرُجونَ مِنَ النّارِ . ۴

۸۸۷. الزهد للحسين بن سعيد عن حمران : قُلتُ لِأَبي عَبدِاللّه‏ِ عليه ‏السلام : إنَّهُ بَلَغنا أنَّهُ يَأتي عَلى جَهَنَّمَ
حَتّى يُصطَفَقَ ۵ أبوابُها؟! فَقالَ : لا وَاللّه‏ِ ، إنَّهُ الخُلودُ ! قُلتُ : «خَالِدِينَ فِيهَا مَادَامَتِ السَّمَاوَ تُ وَ الْأَرْضُ إلَّا مَا شَاءَ رَبُّكَ» ؟ ۶ فَقالَ : هذِهِ فِي الَّذينَ يُخرَجونَ مِنَ النّارِ . ۷

1.. مجمع البيان: ج ۱۰ ص ۶۴۳ عن ابن عمر، بحارالأنوار: ج ۸ ص ۲۷۶؛ الفردوس: ج ۴ ص ۳۵۸ ح ۷۰۲۹ وفيه «بضع وثمانون» بدل «بضع وستّون» عن ابن عمر، كنز العمّال: ج ۱۴ ص ۵۳۵ ح ۳۹۵۴۳.

2.. معاني الأخبار: ص ۲۲۱ ح ۱، بحارالأنوار: ج ۸ ص ۲۸۳ ح ۷.

3.. أي قوله تعالى : «لَّـبِثِينَ فِيهَآ أَحْقَابًا» .

4.. مجمع البيان: ج ۱۰ ص ۶۴۳، تفسير القمّي: ج ۲ ص ۴۰۲ عن حمران بن أعين عن الإمام الصادق عليه ‏السلام وفيه «لا يخرجون» بدل «يخرجون».

5.تَصطَفِقُ : أي تَضطَرِبُ (الصحاح : ج ۴ ص ۱۵۰۸ «صفق») .

6.. هود: ۱۰۷.

7.. الزّهد للحسين بن سعيد: ص ۱۷۷ ح ۲۶۸ ، تفسير العيّاشي: ج ۲ ص ۱۶۰ ح ۶۸ عن حمران عن الإمام الباقر عليه ‏السلام نحوه، بحارالأنوار: ج ۸ ص ۳۴۶ ح ۳.

  • نام منبع :
    بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همكاری: سیّد رسول موسوی، ترجمه: حمیدرضا شیخی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 15241
صفحه از 792
پرینت  ارسال به