۸۸۲. الكافى ـ به نقل از ابو هاشم ـ : امام صادق عليه ‏السلام فرمود: «دوزخيان از آن رو در آتش ، جاويدان‏اند كه در دنيا نيّتشان اين بود كه چنانچه تا ابد در آن باشند ، تا ابد خدا را نافرمانى كنند و بهشتيان نيز از آن رو در بهشت ، جاويدان مى‏مانند كه در دنيا بر اين نيّت بودند كه اگر براى هميشه در آن بمانند ، براى هميشه خدا را فرمان برند. پس به سبب نيّت‏هاست كه اينان و آنان ، جاويدان مى‏مانند» .
امام عليه ‏السلام سپس اين آيه را تلاوت نمود: «بگو: هر كس طبق شاكله خود ، عمل مى‏كند» و فرمود: «يعنى طبق نيّت خود» .

۸۸۳. امام كاظم عليه ‏السلام : خداوند ، جز كافران و منكِران و گم‏راهان و مشركان را در آتش ، جاودانه نمى‏سازد و مؤمنانى كه از گناهان بزرگ دورى كنند، در باره گناهان كوچك بازخواست نمى‏شوند. خداى ـ تبارك و تعالى ـ فرموده است: «اگر از گناهان بزرگ كه از آنها نهى شده‏ايد ، دورى كنيد ، بدى‏هاى شما را از شما مى‏زداييم و شما را در جايگاهى ارجمند در مى‏آوريم» .
ر . ك : ج ۱ ص ۵۷۹ (بخش يكم : بهشت / فصل پانزدهم / جاودانگى بهشتيان) .

۱۲ / ۱۲

كسانى كه از آتش خارج مى‏شوند

قرآن

«و [ياد كن] روزى را كه همه آنان را گرد مى‏آورد [و مى‏فرمايد:] «اى گروه جنّيان ! از آدميان ، [پيروان] فراوان يافتيد» و هواخواهان آنها از [نوع] انسان مى‏گويند: پروردگارا ! برخى از ما از برخى ديگر بهره‏بردارى كرد و به پايانى كه براى ما معيّن كردى ، رسيديم. [خدا ]مى‏فرمايد: «جايگاه شما آتش است . در آن ، ماندگار خواهيد بود ، مگر آنچه را خدا بخواهد» . آرى، پروردگار تو حكيم و داناست».

«امّا كسانى كه تيره‏بخت شده‏اند، در آتش ، فرياد و ناله‏اى دارند. تا آسمان‏ها و زمين برجاست ، در آن ، ماندگار خواهند بود ، مگر آنچه پروردگارت بخواهد؛ زيرا پروردگار تو ،
همان كند كه مى‏خواهد» .

«آرى، جهنّم ، كمينگاهى بوده [و] براى سركشان، بازگشتگاهى است [كه] روزگارانى در آن ، درنگ كنند. در آن جا نه خنكى مى‏چشند و نه شربتى، جز آب جوشان و چركابه‏اى. كيفر ما ، مناسب [با جُرم آنها] است . آنان بودند كه به [روزِ] حساب ، اميد نداشتند و آيات ما را سخت تكذيب مى‏كردند و حال آن كه هر چيزى را بر شمرده ، [به صورت] كتابى در آورده‏ايم. پس بچشيد كه جز عذاب، هرگز بر شما نمى‏افزاييم» .

۸۸۲. الكافي عن أبي هاشم: قال أبو عبداللّه‏ عليه ‏السلام : إنَّما خُلِّدَ أهلُ النّارِ فِي النّارِ لِأَنَّ نِيّاتِهِم كانَت فِي الدُّنيا أن لَو خُلِّدوا فيها أن يَعصُوا اللّه‏َ أبَدا ، وإنَّما خُلِّدَ أهلُ الجَنَّةِ فِي الجَنَّةِ لِأَنَّ نِيّاتِهِم كانَت فِي الدُّنيا أن لَو بَقوا فيها أن يُطيعُوا اللّه‏َ أبَدا ، فَبِالنِيّاتِ خُلِّدَ هؤُلاءِ وهؤُلاءِ . ثُمَّ تَلا قَولَهُ تَعالى : «قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَى شَاكِلَتِهِ» ^۱ ، قالَ : عَلى نِيَّتِهِ . ^۲

۸۸۳. الإمام الكاظم عليه ‏السلام : لا يُخَلِّدُ اللّه‏ُ فِي النّارِ إلّا أهلَ الكُفرِ وَالجُحودِ ، وأهلَ الضَّلالِ وَالشِّركِ . ومَنِ اجتَنَبَ الكَبائِرَ مِنَ المُؤمِنينَ لَم يُسأَل عَنِ الصَّغائِرِ ؛ قالَ اللّه‏ُ تَبارَكَ وتَعالى : «إِن تَجْتَنِبُواْ كَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُم مُّدْخَلاً كَرِيمًا ^۳ » . ^۴

راجع : ج ۱ ص ۵۷۸ (القسم الأوّل : الجنّة / الفصل الخامس عشر / خلود أهل الجنّة) .

۱۲ / ۱۲

مَن يُخرَجُ مِنَ النّارِ

الكتاب

«وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا يَامَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُم مِّنَ الْاءِنسِ وَقَالَ أَوْلِيَاؤُهُم مِّنَ الْاءِنسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِى أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ النَّارُ مَثْوَاكُمْ خَالِدِينَ فِيهَا إلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ» . ^۵

«فَأَمَّا الَّذِينَ شَقُواْ فَفِى النَّارِ لَهُمْ فِيهَا زَفِيرٌ وَ شَهِيقٌ* خَالِدِينَ فِيهَا مَادَامَتِ السَّمَاوَ تُ وَ الْأَرْضُ إلَّا
مَا شَاءَ رَبُّكَ إِنَّ رَبَّكَ فَعَّالٌ لِّمَا يُرِيدُ» . ^۶

«إِنَّ جَهَنَّمَ كَانَتْ مِرْصَادًا* لِّلطَّاغِينَ مَئَابًا* لَابِثِينَ فِيهَا أَحْقَابًا* لَا يَذُوقُونَ فِيهَا بَرْدًا وَ لَا شَرَابًا* إلَّا حَمِيمًا وَ غَسَّاقًا* جَزَاءً وِفَاقًا* إِنَّهُمْ كَانُواْ لَا يَرْجُونَ حِسَابًا* وَ كَذَّبُواْ بِئَايَاتِنَا كِذَّابًا* وَ كُلَّ شَىْ‏ءٍ أَحْصَيْنَاهُ كِتَابًا* فَذُوقُواْ فَلَن نَّزِيدَكُمْ إلَّا عَذَابًا» . ^۷