579
بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث

۸۷۱. امام صادق عليه ‏السلام : در آتش [جهنّم] ، آتشى است كه اهل آتش از آن به خدا پناه مى‏برند. آن آتش ، فقط براى هر متكبّر مغرور خيره‏سرى، و براى هر شيطان سركشى، و براى هر متكبّرى كه به روز حسابرسى ايمان ندارد، و براى هر دشمن كينه‏توز خاندان محمّد صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله آفريده شده است.

۸۷۲. امام صادق عليه ‏السلام : در ميان عالِمان ، كسانى هستند كه دوست دارند دانش خويش را پنهان بدارند و [كسى] از آنان نياموزد . چنين كسانى در دَرَكِ ۱ اوّلِ آتش‏اند. در ميان عالمان ، كسانى هستند كه هر گاه پندشان دهند ، نمى‏پذيرند و چون پند مى‏دهند ، درشتى مى‏كنند . چنين كسانى در دَرَك دوم آتش‏اند. از عالمان ، كسانى هستند كه دانش [خود] را در اختيار ثروتمندان و بزرگان قرار مى‏دهند و مستمندان را شايسته دانش خود نمى‏دانند . چنين كسانى در دَرَك سوم آتش‏اند . از عالمان ، كسانى هستند كه در علم خويش ، چونان متكبّران و پادشاهان رفتار مى‏كنند [يعنى] : اگر چيزى از گفته او را رد كنند يا در [اطاعت] امر او كوتاهى‏اى كنند ، به خشم مى‏آيد . چنين كسانى در دَرَك چهارم آتش‏اند. از عالمان ، كسانى هستند كه در جستجوى احاديث يهود و نصارا هستند تا بِدان وسيله ، حديث خود را قوّت و افزونى بخشند . چنين كسانى در دَرَك پنجم آتش‏اند . از عالمان ، كسانى هستند كه خويشتن را در مسند فتوا قرار مى‏دهند و مى‏گويند: «از من بپرسيد»، در صورتى كه شايد حتّى يك كلمه درست نگويند و خدا مدّعيان بى‏صلاحيّت را دوست نمى‏دارد . چنين كسانى در دَرَك ششم آتش‏اند .

۸۷۳. ثواب الأعمال ـ به نقل از مفضّل بن عمر ـ : امام صادق عليه ‏السلام فرمود : «خداوند عز و جل به بنده‏اى كه واجبى از واجبات خدا را ترك گويد تا گناه بزرگى از گناهان بزرگ را مرتكب شود، نمى‏نگرد و بر پاكىِ او گواهى نمى‏دهد».
گفتم : خدا به او نمى‏نگرد؟
فرمود: «آرى ؛ او به خدا شرك ورزيده است».
گفتم : شرك ورزيده است؟
فرمود: «آرى، [چون] خداوند بزرگ و توانا او را به كارى فرمان داده و ابليس هم به كارى ديگر فرمان داده است و او فرمان خداى عز و جل را وا نهاده و به فرمان ابليس گردن نهاده است .
پس، او با ابليس در طبقه هفتم آتش است» .

1.«دَرَك» و جمعش «دركات» ، در مقابل «درجه» و جمع آن ، «درجات» است. اوّلى را در مورد جهنّم به كار مى‏برند و به معناى طبقات زيرين يا تحتانى است، و دومى را در باره بهشت به كار مى‏برند كه به معناى طبقات بالايى و فوقانى است.


بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
578

۸۷۱. الإمام الصادق عليه ‏السلام : إنَّ فِي النّارِ لَنارا يَتَعَوَّذُ مِنها أهلُ النّارِ ، ما خُلِقَت إلّا لِكُلِّ مُتَكَبِّرٍ جَبّارٍ عَنيدٍ ، ولِكُلِّ شَيطانٍ مَريدٍ ، ولِكُلِّ مُتَكَبِّرٍ لا يُؤمِنُ بِيَومِ الحِسابِ ، وِلُكلِّ ناصِبِ العَداوَةِ لِالِ مُحَمَّدٍ . ۱

۸۷۲. عنه عليه ‏السلام : إنَّ مِنَ العُلَماءِ مَن يُحِبُّ أن يَخزُنَ عِلمَهُ ولا يُؤخَذَ عَنهُ ، فَذاكَ فِي الدَّركِ الأَوَّلِ مِنَ النّارِ . ومِنَ العُلَماءِ مَن إذا وُعِظَ أنِفَ وإذا وَعَظَ عَنَفَ ، فَذاكَ فِي الدَّركِ الثّاني مِنَ النّارِ . ومِنَ العُلَماءِ مَن يَرى أن يَضَعَ العِلمَ عِندَ ذَوِي الثَّروَةِ وَالشَّرَفِ ، ولا يَرى لَهُ فِي المَساكينِ وَضعا، فَذاكَ فِي الدَّركِ الثّالِثِ مِنَ النّارِ . ومِنَ العُلَماءِ مَن يَذهَبُ في عِلمِهِ مَذهَبَ الجَبابِرَةِ وَالسَّلاطينِ ، فَإِن رُدَّ عَلَيهِ شَيءٌ مِن قَولِهِ أو قُصِّرَ في شَى‏ءٍ مِن أمرِهِ غَضِبَ ، فَذاكَ فِي الدّرِكِ الرّابِعِ مِنَ النّارِ . ومِنَ العُلَماءِ مَن يَطلُبُ أحاديثَ اليَهودِ وَالنَّصارى لِيُعزَّرَ بِهِ ويَكثُرَ بِهِ حَديثُهُ ، فَذاكَ فِي الدَّركِ الخامِسِ مِنَ النّارِ . ومِنَ العُلَماءِ مَن يَضَعُ نَفسَهُ لِلفُتيا ويَقولُ : سَلوني، ولَعَلَّهُ لا يُصيبُ حَرفا واحِدا ، وَاللّه‏ُ لا يُحِبُّ المُتَكَلِّفينَ ، فَذاكَ فِي الدَّركِ السّادِسِ مِنَ النّارِ . ۲

۸۷۳. ثواب الأعمال عن المفضّل بن عمر عنه عليه ‏السلام : لا يَنظُرُ اللّه‏ُ عز و جل إلى عَبدٍ ولا يُزَكّيهِ إذا تَرَكَ فَريضَةً مِن فَرائِضِ اللّه‏ِ ، وارتَكَبَ كَبيرَةً مِنَ الكَبائِرِ . قالَ : قُلتُ : لا يَنظُرُ اللّه‏ُ إلَيهِ؟! قالَ عليه ‏السلام : نَعَم ، قَد أشرَكَ بِاللّه‏ِ . قالَ : قُلتُ : أشرَكَ؟! قالَ عليه ‏السلام : نَعَم ، إنَّ اللّه‏َ ـ جَلَّ وجَلّ ـ أمرَهُ بِأَمرٍ وأمرَهُ إبليسُ بِأَمرٍ ، فَتَرَكَ ما أمَرَ اللّه‏ُ عز و جل بِهِ وصارَ إلى ما أمَرَ إبليسُ بِهِ
فَهذا مَعَ إبليسَ بِهِ فِي الدَّركِ السّابِعِ مِنَ النّارِ . ۳

1.. تفسير القمّي: ج ۲ ص ۲۵۷ عن منصور بن يونس، بحارالأنوار: ج ۸ ص ۲۹۵ ح ۴۴.

2.. الخصال: ص ۳۵۲ ح ۳۳ ، منية المريد: ص ۱۳۹، أعلام الدين: ص ۹۷، روضة الواعظين: ص ۱۱، بحارالأنوار: ج ۲ ص ۱۰۸ ح ۱۱.

3.. ثواب الأعمال: ص ۲۹۴ ح ۱، بحارالأنوار: ج ۷۱ ص ۲۰۷ ح ۱۶.

  • نام منبع :
    بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همكاری: سیّد رسول موسوی، ترجمه: حمیدرضا شیخی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13895
صفحه از 792
پرینت  ارسال به