53
بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث

واژه «سعير» در قرآن و حديث

در قرآن ، واژه «سعير» ، شانزده بار ۱ و واژه «سُعِّرتْ» ، يك بار آمده است . در قرآن ، واژه «سعير» گاهى در توصيف آتش دوزخ ، به كار رفته است مانند :
«مَّأْوَلـهُمْ جَهَنَّمُ كُلَّمَا خَبَتْ زِدْنَـهُمْ سَعِيرًا . ۲
جايگاهشان دوزخ است . هر زمان آتش آن فرو نشيند ، شعله تازه‏اى بر آنان مى‏افزاييم !»
.
ولى قرار گرفتن اين واژه در برابر «جنّت (بهشت)» مانند :
«فَرِيقٌ فِى الْجَنَّةِ وَ فَرِيقٌ فِى السَّعِيرِ . ۳
گروهى در بهشت و گروهى در آتش سوزان‏اند»
.
و تعبير «أصحاب السعير» ۴ در چند آيه ديگر ، قرينه‏اند كه «سعير» علاوه بر معناى وصفى ، يكى از نام‏هاى دوزخ نيز هست . در احاديث نيز از دوزخ با عنوان «سعير» ياد شده است ، مانند : «حرّ السعير» و «عذاب السعير» . ۵

۶ . حُطَمه

ششمين نام دوزخ «حُطَمه» است .

1.. با مشتقات آن ، نوزده مرتبه مى‏شود : سُعُر ، دو مرتبه و سُعّرت يك مرتبه و سعير ، شانزده مرتبه .

2.. اسرا : آيه ۹۷ .

3.. شورا : آيه ۷ .

4.. فاطر : آيه ۶ ، ملك : ۱۰ ـ ۱۱ .

5.. ر . ك : ص ۲۷ (فصل يكم : نام‏هاى دوزخ / سعير «آتش پرشراره») .


بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
52

۵ . سعير

پنجمين نام دوزخ ، «سعير» است .

واژه‏شناسى «سعير»

اين واژه در اصل به معناى افروخته شدن چيزى و بالا آمدن آن است . بدين جهت به آتشى كه زبانه مى‏كشد و بالا مى‏آيد ، «سعير» گفته مى‏شود . ابن فارس مى‏گويد :
السين و العين و الراء أصل واحد يدلّ على اشتعال الشى‏ء و اتّقاده و ارتفاعه . من ذلك السعير سعير النار . ۱
س ع ر ، ريشه‏اى است كه بر شعله كشيدن ، آتش زدن و بالا رفتن دلالت دارد . از همين واژه است سعير النار (شعله آتش) .

1.. معجم مقاييس اللغة : ج ۳ ص ۷۵ (مادّه «سعر») .

  • نام منبع :
    بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همكاری: سیّد رسول موسوی، ترجمه: حمیدرضا شیخی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13341
صفحه از 792
پرینت  ارسال به