۲ . جحيم
دومين نام دوزخ ، «جحيم» است كه لفظا و معنا مشابه نام نخست آن است .
واژهشناسى «جحيم»
كلمه «جحيم» در لغت ، به معناى آتشى است كه به شدّت برافروخته شده باشد . خليل بن احمد در اين باره مىگويد :
الجحيم : النار الشديد التأجّج و الالتهاب . و جاحم الحرب : شدّة القتل فى معركتها . ۱
جحيم ، آتش تند ، شعلهور و سركش است . حاحم الحرب ، به معناى كشتار هولناك در جنگ است .
اما جوهرى در تبيين واژه «جحيم» آورده :
الجحيم : اسم من اسماء النار وكلّ نارٍ عظيمة في مهواة فهي جحيم ، من قوله تعالى : «قَالُواْ ابْنُواْ لَهُ بُنْيَـنًا فَأَلْقُوهُ فِى الْجَحِيمِ» ۲ . و الجاحم : المكان الشديد الحرّ . ۳
جحيم ، از نامهاى آتش است ، وهر آتش زياد داخل گودال را جحيم گويند كه برگرفته از اين سخن خداوند است : گفتند : «براى او خانهاى بسازيد و او را در آتشى بزرگ بيندازيد» . جاحم ، جاى بسيار داغ است .
به نظر مىرسد همان طور كه بسيارى از واژهشناسان گفتهاند ، ۴ اصل در معناى «جحيم» ، همان معناى اوّل يعنى آتشى است كه به شدت برافروخته شده و آنچه جوهرى در معناى آن آورده ، يكى از مصاديق آن است .
