33
بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث

۱۷. امام باقر عليه ‏السلام ـ در بيان چگونگىِ عذاب كافران در روز رستاخيز ـ : و [خداوندِ ]زنده بيدار ، به خشم مى‏آيد و [به فرشته گماشته بر دوزخ] مى‏فرمايد: «اى مالك! به آنها بگو: بچشيد كه شما را جز عذاب نمى‏افزاييم . اى مالك! بر افروز، [آتش جهنّم را] بر افروز؛ كه خشم من ، بر آن كس كه منِ عرش‏نشين را دشنام داده و ـ با آن كه منم پادشاه پرتوان ـ حق و مقام مرا سبك شمرده، بالا گرفته است».
مالك ندا مى‏دهد كه: اى گم‏راهان و مستكبران و اى كسانى كه در سراى دنيا برخوردار بوده‏ايد ! مزه سَقَر را چگونه يافتيد؟
مى‏گويند: دل‏هاى ما را پخت، گوشت‏هايمان را خورد و استخوان‏هايمان را خُرد كرد . نه فريادمان به جايى مى‏رسد و نه ياورى داريم.

۱۸. امام صادق عليه ‏السلام : در جهنّم ، درّه‏اى است مخصوص متكبّران كه به آن ، «سَقَر» مى‏گويند. آن از گرماى زياد خود به خداوند عز و جل شكايت كرد و از او درخواست نمود تا اجازه‏اش دهد نفس بكشد، و نفس كشيد و جهنّم را سوزاند !

۱۹. امام كاظم عليه ‏السلام : در آتش ، وادى‏اى هست كه به آن «سَقَر» گويند و اين وادى ، از زمانى كه خداوند آن را آفريده ، نفس نكشيده است. اگر خداوند عز و جل به او اجازه دهد تا به اندازه سوزنى نفس بكشد ، هر آنچه را بر روى زمين است ، مى‏سوزاند. دوزخيان از گرماى آن وادى و بوى گند و كثافتش و از آنچه خداوند در آن وادى براى اهلش آماده ساخته است ، به خدا پناه مى‏برند.
در آن وادى ، كوهى است كه باز همه اهل آن وادى ، از گرماى آن و از بوى گند و كثافتش و از آنچه خداوند در آن كوه براى اهلش آماده ساخته است ، به خدا پناه مى‏برند. در آن كوه ، درّه‏اى است كه باز همه اهل آن كوه ، از گرماى آن درّه و از بوى تعفّن و كثافت آن و از آنچه خداوند در آن درّه براى اهلش آماده ساخته است ، به خدا پناه مى‏برند. در آن درّه، چاهى است كه باز همه اهل آن درّه ، از گرماى آن و كثافتش و از آنچه خداوند در آن چاه براى اهلش آماده ساخته است ،
به خدا پناه مى‏برند . در آن چاه نيز مارى است كه همه اهل آن چاه ، از پليدى آن مار و از بوى تعفّن و كثافت آن و از زهرى كه خداوند در نيش‏هاى آن مار براى اهلش فراهم آورده است ، به خدا پناه مى‏برند.


بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
32

۱۷. عنه عليه ‏السلام ـ في بَيانِ صِفَةِ عَذابِ الكافِرينَ يَومَ القِيامَةِ ـ : ويَغضَبُ الحَيُّ القَيّومُ ، فَيَقولُ : يا مالِكُ ! قُل لَهُم : ذوقوا فَلَن نَزيدَكُم إلّا عَذاباً ۱ ، يا مالِكُ ، سَعِّر سَعِّر ! قَدِ اشتَدَّ غَضَبي عَلى مَن شَتَمَني عَلى عَرشي ، وَاستَخَفَّ بِحَقّي ، وأنَا المَلِكُ الجَبّارُ .
فَيُنادي مالِكٌ : يا أهلَ الضَّلالِ وَالاِستِكبارِ وَالنِّعمَةِ في دارِ الدُّنيا ، كَيفَ تَجِدونَ مَسَّ سَقَرَ؟
قالَ : فَيَقولونَ : قَد أنضَجَت قُلوبَنا ، وأكَلَت لُحومَنا ، وحَطَمَت عِظامَنا ، فَلَيسَ لَنا مُستَغيثٌ ، ولا لَنا مُعينٌ . ۲

۱۸. الإمام الصادق عليه ‏السلام : إنَّ في جَهَنَّمَ لَوادِيا لِلمُتَكَبِّرينَ ، يُقالُ لَهُ : سَقَرُ ؛ شَكا إلَى اللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ شِدَّةَ حَرِّهِ ، وسَأَلَهُ أن يَأذَنَ لَهُ أن يَتَنَفَّسَ ، فَتَنَفَّسُ فَأَحرَقَ جَهَنَّمَ ۳

۱۹. الإمام الكاظم عليه ‏السلام : إنَّ فِي النّارِ لَوادِيا يُقالُ لَهُ : سَقَرٌ ، لَم يَتَنَفَّس مُنذُ خَلَقَهُ اللّه‏ُ ، لَو أذِنَ اللّه‏ُ عز و جل لَهُ فِي التَّنَفُّسِ بِقَدرِ مِخيَطٍ لَأَحرَقَ ما عَلى وَجهِ الأَرضِ ، وإنَّ أهلَ النّارِ لَيَتَعَوَّذونَ مِن حَرِّ ذلِكَ الوادي ونَتنِهِ وقَذَرِهِ وما أعَدَّ اللّه‏ُ فيهِ لِأَهلِهِ . وإنَّ في ذلِكَ الوادي لَجَبَلاً ؛ يَتَعَوَّذُ جَميعُ أهلِ ذلِكَ الوادي مِن حَرِّ ذلِكَ الجَبَلِ ونَتنِهِ وقَذَرِهِ وما أعَدَّ اللّه‏ُ فيهِ لِأَهلِهِ . وإنَّ في ذلِكَ الجَبَلِ لَشِعباً ۴ ؛ يَتَعَوَّذُ جَميعُ أهلِ ذلِكَ الجَبَلِ مِن حَرِّ ذلِكَ الشِّعبِ ونَتنِهِ وقَذَرِهِ وما أعَدَّ اللّه‏ُ فيهِ لِأَهلِهِ . وإنَّ في ذلِكَ الشِّعبِ لَقَليباً ۵ ؛ يَتَعَوَّذُ [ جَميعُ] ۶ أهلِ ذلِكَ الشِّعبِ مِن حَرِّ ذلِكَ القَليبِ و نَتنِهِ وقَذَرِهِ وما أعَدَّ اللّه‏ُ فيهِ لِأَهلِهِ . وإنَّ في ذلِكَ القَليبِ لَحَيَّةً ؛ يَتَعَوَّذُ جَميعُ أهلِ ذلِكَ القَليبِ مِن خُبثِ تِلكَ الحَيَّةِ ونَتنِها وقَذَرِها وماأعَدَّ اللّه‏ُ في أنيابِها مِنَ السَّمِّ لِأَهلِها . ۷

1.النباء : ۳۰ ، وفي المتن سقط فاءمن فذوقوا .

2.الاختصاص : ص ۳۶۴ عن جابربن يزيد الجعفي ، بحارالأنوار : ج ۸ ص ۳۲۲ ح ۹۹ .

3.. الكافي: ج ۲ ص ۳۱۰ ح ۱۰، ثواب الأعمال: ص ۲۶۵ ح ۷، الزهد للحسين بن سعيد: ص ۱۰۳ ح ۲۸۱، المحاسن : ج۱ ص۲۱۴ ح۳۸۹، تفسير القمّي : ج۲ ص۲۵۱ كلّها عن ابن بكير، بحارالأنوار : ج۸ ص۲۹۴ ح۳۸ .

4.الشِّعبُ ـ بالكسر ـ : الطريقُ في الجَبلِ (الصحاح : ج ۱ ص ۱۵۶ «شعب») .

5.القَليبُ : البِئرُ التي لم تُطوَ (النهاية : ج ۴ ص ۹۸ «قلب») .

6.ما بين المعقوفين أثبتناه من بحار الأنوار .

7.الخصال : ص ۳۹۸ ح ۱۰۶ ، جامع الأخبار : ص ۴۰۲ ح ۱۱۰۷ كلاهما عن إسحاق بن عمّار ، روضة الواعظين : ص ۵۵۶ ، بحارالأنوار : ج ۱۲ ص ۳۷ ح ۲۰ .

  • نام منبع :
    بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همكاری: سیّد رسول موسوی، ترجمه: حمیدرضا شیخی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13685
صفحه از 792
پرینت  ارسال به