31
بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث

۱ / ۶

سَقَر ۱

قرآن

«قطعا بزهكاران در گم‏راهى و جنون‏اند ؛ روزى كه در آتش به صورت ، كشيده مى‏شوند [و به آنان گفته مى‏شود :] بچشيد [طعم ]سَقَر را» .

«زود است كه او را به سَقَر در آورم ؛ آن هم چه سَقَرى! نه باقى مى‏گذارد و نه رها مى‏كند. پوست‏ها را سياه مى‏كند. بر آن ، نوزده [نگهبان ]است» .

«در ميان باغ‏ها از يكديگر در باره مجرمان مى‏پرسند كه : «چه چيزى شما را به سَقَر كشاند؟» . گويند: «از نمازگزاران نبوديم وبه بينوايان غذا نمى‏داديم. با هرزه‏درايان ، هرزه‏درايى مى‏كرديم و روز جزا را دروغ مى‏شمرديم»».

حديث

۱۵. پيامبر خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : اين آيه در باره قَدَريان فرود آمد: «همانا بزهكاران در گم‏راهى و جنون‏اند. روزى كه در آتش ، به صورت ، كشيده مى‏شوند [و به آنان گفته مى‏شود: ]بچشيد [طعم] سقر را» .

۱۶. امام باقر عليه ‏السلام : در جهنّم ، كوهى است كه به آن ، «صَعدى» مى‏گويند و در صعدى ، پرتگاهى است كه به آن ، «سَقَر» مى‏گويند و در سقر ، چاهى است كه به آن ، «هَبهَب» مى‏گويند و هر بار كه درِ آن چاه برداشته شود ، دوزخيان از حرارت آن ، فرياد بر مى‏آورند . اين چاه ، جايگاه متكبّران است .

1.واژه «سَقَر» كه در آيات و احاديث به كار رفته ، نامى است عربى، و عَلَم براى آتش آخرت. بعضى گفته‏اند: عرب‏ها مى‏گويند: «سَقَرتْهُ الشمسُ ؛ يعنى آفتاب ، او را آب كرد» و آتش را از آن جهت ، سقر ناميده‏اند كه بدن‏ها و ارواح را ذوب مى‏كند (لسان العرب : ذيل همين مادّه).


بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
30

۱ / ۶

سَقَرُ

الكتاب

«إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِى ضَلَالٍ وَ سُعُرٍ * يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِى النَّارِ عَلَى وُجُوهِهِمْ ذُوقُواْ مَسَّ سَقَرَ» . ۱

«سَأُصْلِيهِ سَقَرَ * وَ مَا أَدْرَاكَ مَا سَقَرُ * لَا تُبْقِى وَ لَا تَذَرُ * لَوَّاحَةٌ لِّلْبَشَرِ * عَلَيْهَا تِسْعَةَ عَشَرَ» . ۲

«فِى جَنَّاتٍ يَتَسَاءَلُونَ * عَنِ الْمُجْرِمِينَ * مَا سَلَكَكُمْ فِى سَقَرَ * قَالُواْ لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ * وَ لَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِينَ * وَ كُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِينَ * وَ كُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ» . ۳

الحديث

۱۵. رسول اللّه‏ صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : إنَّ هذِهِ الآيَةَ نَزَلَت فِي القَدَرِيَّةِ : «إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِى ضَلَالٍ وَ سُعُرٍ * يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِى النَّارِ عَلَى وُجُوهِهِمْ ذُوقُواْ مَسَّ سَقَرَ ... » . ۴

۱۶. الإمام الباقر عليه ‏السلام : إنَّ في جَهَنَّمَ لَجَبَلاً يُقالُ لَهُ : الصَّعدى ، وإنَّ فِي الصَّعدى لَوادِيا يُقالُ لَهُ : سَقَرُ ، وإنَّ في سَقَرَ لَجُبّا يُقالُ لَهُ : هَبْهَبٌ ؛ كُلَّما كُشِفَ غِطاءُ ذلِكَ الجُبِّ ضَجَّ أهلُ النّارِ مِن حَرِّهِ ، وذلِكَ مَنازِلُ الجَبّارينَ . ۵

1.القمر : ۴۷ و ۴۸ .

2.المدثر : ۲۶ ـ ۳۰ .

3.المدثر : ۴۰ ـ ۴۶ .

4.أسباب نزول القرآن : ص ۴۲۰ ح ۷۷۶ عن أبي اُمامة الباهلي ، المعجم الكبير : ج ۱۱ ص ۸۰ ح ۱۱۱۶۳ عن ابن عبّاس من دون اسنادٍ إلى أحدٍ من أهل البيت عليهم ‏السلام ؛ ثواب الأعمال : ص ۲۵۳ ح ۵ عن زرارة بن أعين ومحمد بن مسلم عن الإمام الباقر عليه ‏السلام ، مسند زيد : ص ۴۰۹ عن زيد بن عليّ عن أبيه عن جدّه عن الإمام عليّ عليه ‏السلام ، بحارالأنوار : ج ۵ ص ۱۱۸ ح ۵۴ .

5.. ثواب الأعمال: ص ۳۲۴ ح ۱، المحاسن: ج ۱ ص ۲۱۴ ح ۳۹۰ كلاهما عن ميسر، روضة الواعظين: ص ۴۱۸ وفيه «سعر» بدل «سقر» في الموضعين وفيهما «صعود» بدل «الصعدى»، بحارالأنوار: ج ۸ ص ۲۹۷ ح ۴۹.

  • نام منبع :
    بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همكاری: سیّد رسول موسوی، ترجمه: حمیدرضا شیخی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13828
صفحه از 792
پرینت  ارسال به