261
بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث

حديث

۲۷۶. پيامبر خدا صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : اى بسا شادمانى كه زيانكار است و خود نمى‏داند، در حالى مى‏خورد و مى‏نوشد و مى‏خندد كه سزاوار است خداوند ، او را در آتش فروزان درافكند .

۲۷۷. امام على عليه ‏السلام : از دين خود غافل و به دنيايت آزمند مباش تا [مبادا] از آنچه برايت نمى‏ماند ، بسيار گرد آورى و از آنچه برايت مى‏ماند ، اندك داشته باشى و در نتيجه، تو را به آن عذاب سخت در آورد .

۲۷۸. امام على عليه ‏السلام : چه شده است كه مخالفان شما، در گم‏راهى‏شان بينش‏دارتر از شما هستند و در بذل و بخششِ آنچه دارند ، گشاده‏دست‏تر از شمايند ؟! اين نيست مگر از آن روى كه شما به دنيا دل بسته‏ايد و به ستم و خوارى رضايت داده‏ايد، به حطام دنيا حريص گشته‏ايد و در آنچه مايه عزّت و سعادت شما و موجب قدرت شما در برابر كسى است كه بر شما سركشى و تعدّى كرده ، كوتاهى ورزيده‏ايد. نه از پروردگارتان در آنچه به شما فرمان داده است [و آن را به جا نمى‏آوريد] ، شرم مى‏داريد و نه به فكر خويشتنيد. هر روز با شما بدرفتارى و ستم مى‏شود ؛ ولى شما از خواب [غفلت] خود بيدار نمى‏شويد و سستى‏تان به سر نمى‏آيد. آيا به سرزمينتان و دينتان نمى‏نگريد كه هر روز كهنه مى‏شود و شما همچنان در غفلت دنيازدگى به سر مى‏بريد ؟! خداوند عز و جل مى‏فرمايد: «و به كسانى كه ستم كرده‏اند ، متمايل مشويد كه آتش به شما مى‏رسد و در برابر خدا براى شما دوستانى نخواهد بود و سرانجام ، يارى نخواهيد شد» .

۱۰ / ۲

تكبّر

قرآن

«امّا كسانى كه ايمان آورده‏اند و كارهاى شايسته كرده‏اند ، پاداششان را به تمام خواهد داد و از فضل خود ، به ايشان افزون‏تر مى‏بخشد ، و امّا كسانى كه [از پذيرش حق] خوددارى ورزيده‏اند و بزرگى [تكبّر] فروخته‏اند، آنان را به عذابى دردناك دچار مى‏سازد و در برابر خدا ، براى خود ، يار و ياورى نخواهند يافت».

«و كسانى كه آيات ما را دروغ انگاشتند و از پذيرش آنها تكبّر ورزيدند ، آنان همدم آتش‏اند و در آن جاويدان‏اند».

«كسانى كه آيات ما را دروغ انگاشتند و از [پذيرفتن] آنها تكبّر ورزيدند، درهاى آسمان برايشان گشوده نمى‏گردد و وارد بهشت نمى‏شوند ، مگر شتر در سوراخ سوزن داخل شود، ۱ و بزهكاران را اين‏چنين كيفر مى‏دهيم».

«تا آن كه [مبادا] كسى بگويد: «دريغا بر آنچه در حضور خدا كوتاهى نمودم ! بى ترديد ، من از ريشخندكنندگان بودم» ، يا بگويد: «اگر خدا هدايتم مى‏كرد، مسلّما از پرهيزگاران بودم» ، يا چون عذاب را ببيند، بگويد: «كاش مرا برگشتى بود تا از نيكوكاران مى‏شدم!» . آرى، نشانه‏هاى من بر تو آمد ؛ ولى آنها را تكذيب كردى و تكبّر ورزيدى و از كافران شدى».

«پس، از درهاى جهنّم وارد شويد و در آن ، جاودانه بمانيد . و حقّا كه چه بد است جايگاه متكبّران!».

«هر بام و شام ، بر آتش عرضه مى‏شوند، و روزى كه رستاخيز برپا شود ، [فرياد مى‏رسد كه:] فرعونيان را در سخت‏ترين عذاب در آوريد، و آن گاه كه در آتش شروع به آوردن حجّت مى‏كنند، زيردستان به كسانى كه مستكبر بودند ، مى‏گويند: «ما پيرو شما بوديم . پس آيا مى‏توانيد پاره‏اى از اين آتش را از ما دفع كنيد ؟»».

1.واژه «جمل» كه در آيه آمده ، هم به معناى شتر است و هم به طناب كشتى گفته مى‏شود. از اين رو، ترجمه آيه را چنين نيز گفته‏اند: مگر طناب كشتى ، از سوراخ سوزن بگذرد .


بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
260

الحديث

۲۷۶. رسول اللّه‏ صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله : ألا رُبَّ مَسرورٍ ومَغبونٍ وهُوَ لا يَشعُرُ ، يَأكُلُ ويَشرَبُ ويَضحَكُ ، وحَقٌّ لَهُ مِنَ اللّه‏ِ أن يَصلَى السَّعيرَ . ۱

۲۷۷. الإمام عليّ عليه ‏السلام : لا تَكُن غافِلاً عَن دينِكَ ، حَريصا عَلى دُنياكَ ، مُستَكثِرا مِمّا لا يَبقى عَلَيكَ ، مُستَقِلّاً مِمّا يَبقى لَكَ ، فَيورِدُكَ ذلِكَ العَذابَ الشَّديدَ . ۲

۲۷۸. عنه عليه ‏السلام : ما بالُ مَن خالَفَكُم أشَدُّ بَصيرَةً في ضَلالَتِهِم ، وأبذَلُ لِما في أيدِيهِم مِنكُم ؟! ما ذاكَ إلّا أنَّكُم رَكَنتُم إلَى الدُّنيا ؛ فَرَضيتُم بِالضَّيمِ ، وشَحَحتُم عَلَى الحُطامِ ، وفَرَّطتُم فيما فيه عِزُّكُم وسَعادَتُكُم وقُوَّتُكُم عَلى مَن بَغى عَلَيكُم ، لا مِن رَبِّكُم تَستَحيونَ فيما أمرَكُم بِهِ ، ولا لِأَنفُسِكُم تَنظُرونَ ، وأنتُم في كُلِّ يَومٍ تُضامونَ ، ولا تَنتَبِهونَ مِن رَقدَتِكُم ، ولا يَنقَضي فُتورُكُم ، أما تَرونَ إلى بِلادِكُم ودينِكُم كُلَّ يَومٍ يَبلى وأنتُم في غَفلَةِ الدُّنيا ، يَقولُ اللّه‏ُ عز و جل : «وَ لَا تَرْكَنُواْ إِلَى الَّذِينَ ظَـلَمُواْ فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَ مَا لَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِيَاءَ ثُمَّ لَا تُنصَرُونَ» . ۳

۱۰ / ۲

الِاستِكبارُ

الكتاب

«فَأَمَّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّــلِحَـتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَيَزِيدُهُم مِّن فَضْلِهِ وَأَمَّا الَّذِينَ اسْتَنكَفُواْ وَاسْتَكْبَرُواْ فَيُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا وَلَا يَجِدُونَ لَهُم مِّن دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا» . ۴

«وَالَّذِينَ كَذَّبُواْ بِأيَـتِنَا وَاسْتَكْبَرُواْ عَنْهَا أُوْلَـائِكَ أَصْحَـبُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَــلِدُونَ» . ۵

«إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِأيَـتِنَا وَاسْتَكْبَرُواْ عَنْهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَ بُ السَّمَاءِ وَلَا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ الْجَمَلُ فِى سَمِّ الْخِيَاطِ وَكَذَ لِكَ نَجْزِى الْمُجْرِمِينَ» . ۶

«أَن تَقُولَ نَفْسٌ يَـحَسْرَتَى عَلَى مَا فَرَّطتُ فِى جَنـبِ اللَّهِ وَ إِن كُنتُ لَمِنَ السَّـخِرِينَ * أَوْ تَقُولَ لَوْ أَنَّ اللَّهَ هَدَانِى لَكُنتُ مِنَ الْمُتَّقِينَ * أَوْ تَقُولَ حِينَ تَرَى الْعَذَابَ لَوْ أَنَّ لِى كَرَّةً فَأَكُونَ مِنَ الْمُحْسِنِينَ * بَلَى قَدْ جَاءَتْكَ ءَايَـتِى فَكَذَّبْتَ بِهَا وَ اسْتَكْبَرْتَ وَ كُنتَ مِنَ الْكَـفِرِينَ» . ۷

«فَادْخُلُواْ أَبْوَ بَ جَهَنَّمَ خَــلِدِينَ فِيهَا فَلَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَكَبِّرِينَ» . ۸

«النَّارُ يُعْرَضُونَ عَلَيْهَا غُدُوًّا وَ عَشِيًّا وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ أَدْخِلُواْ ءَالَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذَابِ * وَ إِذْ يَتَحَاجُّونَ فِى النَّارِ فَيَقُولُ الضُّعَفَـؤُاْ لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُواْ إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعًا فَهَلْ أَنتُم مُّغْنُونَ عَنَّا نَصِيبًا مِّنَ النَّارِ» . ۹

1.دعائم الإسلام : ج ۱ ص ۲۲۱ ، بحار الأنوار : ج ۸۲ ص ۱۶۸ ح ۳ .

2.غرر الحكم : ح ۱۰۴۰۷ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۵۲۷ ح ۹۵۹۸ .

3.الخصال : ص ۶۳۴ ح ۱۰ عن أبي بصير ومحمّد بن مسلم عن الإمام الصادق عن آبائه عليهم ‏السلام ، تفسير فرات : ص ۳۶۸ نحوه ، بحار الأنوار : ج ۱۰ ص ۱۱۲ ح ۱ .

4.النساء : ۱۷۳ .

5.الأعراف : ۳۶ .

6.الأعراف : ۴۰ .

7.الزمر : ۵۶ ـ ۵۹ .

8.النحل : ۲۹ .

9.غافر : ۴۶ و ۴۷ .

  • نام منبع :
    بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ریشهری، با همكاری: سیّد رسول موسوی، ترجمه: حمیدرضا شیخی
    تعداد جلد :
    2
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 10914
صفحه از 792
پرینت  ارسال به