يكى از كتب اربعه شيعه و معتبرترين آنها، الكافى تأليف شيخ كلينى (م۳۲۹ق) است. بر اين كتاب و بويژه بخش «اصول» آن ، به دليل اهميّت و اعتبار فراوانى كه دارد ، از چند قرن پيش تاكنون، شروح و ترجمه هاى بسيارى نگاشته شده است.
در چند سال گذشته نيز روى آورى مترجمان به ترجمه كتب اربعه شيعه از جمله اُصول الكافى (بخش «اصول» از كتاب الكافى) ، قابل توجّه بوده است.
يكى از ترجمه هاى قابل قبول از اُصول الكافى، توسّط آية اللّه شيخ محمّد باقر كمره اى (۱۲۸۴ـ۱۳۷۴ ش) صورت گرفته است. ۱
در اين ترجمه، متن كامل احاديث، در يك صفحه و ترجمه آن ، در صفحه مقابل قرار دارد. مترجم ، جهت اختصار ، از ذكر سند در ترجمه خوددارى نموده و تنها به ذكر نام معصوم ، بسنده كرده است. در مواردى هم كه راوى در نقل روايت چنين گفته: «از امام... شنيدم» يا «در محضر امام... بودم» يا «به امام... گفتم» و از اين قبيل عبارات، نام آن راوى را با همين عبارات ، آورده است .
اين كتاب ، در شش جلد ، توسّط انتشارات اسوه ، در سال ۱۳۷۲ ش ، (چاپ دوم) منتشر گرديده است.
۲ . كتاب من لايحضره الفقيه
از ديگر كتاب هاى چهارگانه شيعه، كتاب من لايحضره الفقيه، از تأليفات محمّد بن على ابن بابويه قمى ، مشهور به شيخ صدوق (م۲۸۱ق) است . اين كتاب نيز مكرّرا به فارسى شرح و ترجمه گرديده كه يكى از ترجمه هاى اخير آن ، توسّط آقاى محمّد جواد غفّارى انجام گرفته است .
ايشان ، پس از آوردن متن اِعراب گذارى شده در بالاى صفحه، در نيمه پايين صفحه ، ترجمه روانى از متن بيان نموده است. گفتنى است تمام مراحل تصحيح متن ، اعراب گذارى و ترجمه اين اثر ، زير نظر مرحوم استاد على اكبر غفّارى انجام پذيرفته و توسّط نشر صدوق ، در شش جلد ، به سال ۱۳۶۲ ش ، منتشر شده است. ۲
1. از ايشان ، ترجمه كتاب هاى حديثى ديگرى چون الخصال و الأمالى صدوق ، تحف العقول ، كمال الدين و تمام النعمة ، بحار الأنوار (مجلّداتِ : السماء و العالم) ، كنز الفوائد كراجِكى ، الروضة من الكافى و . . . نيز منتشر شده است . ظاهراً نخستين اثر از اين مجموعه ، ترجمه و شرح الخصال است كه در سال ۱۳۳۳ ش ، از سوى مدرسه حضرت عبد العظيم در شهررى منتشر شده و عنوان مترجم آن ، «شيخ محمدباقر خمينى ، مشهور به كمره اى» ثبت شده است .
2. گفتنى است ظاهراً تمام كتاب هاى حديثى شيخ صدوق به فارسى ترجمه شده است كه براى رعايت اختصار ، به معرّفى همين كتاب ، بسنده مى كنيم .
