333
تاریخ حدیث شیعه در ماوراء النهر و بلخ

ـ مقاتل بن سلیمان بن دوالدوز خراسانی بلخی۱ که از راویان امام باقر علیه السلامو امام صادق علیه السلام۲ بوده است.۳

ـ مقاتل بن مقاتل بلخی که از راویان و شاگردان شیعی امام كاظم علیه السلام۴ و امام رضا علیه السلام۵ است.

ـ ابو خالد كابلی، در جوانی (احتمالاً در نیمه دوم سدة اوّل هجری) از كابل خارج شده و به مدینه رفته است‌. او ابتدا مدّت هفت سال۶ در خدمت محمّد بن حنفیّه بوده است و گمان او آن بوده كه محمّد امام بر حقّ شیعه است.۷ ابو خالد سپس به محضر امام سجّاد علیه السلام رسیده و در شمار حواریان ایشان۸ گردیده و بعدها از شاگردان امام باقر علیه السلام۹ و امام صادق علیه السلام۱۰ ‌شده و مورد تأیید امام صادق علیه السلام بوده است.۱۱

ـ هارون بن ابی خالد كابلی، فرزند ابو خالد كابلی، در مدینه در شمار راویان امام صادق علیه السلام بوده است.۱۲

ب. كوفه

ـ مقاتل بن سلیمان خراسانی بلخی،۱۳ در كوفه شاگرد حسن بن محبوب بوده است.۱۴ او در سال ۱۵۰ق، در بصره وفات كرد.۱۵

1.. اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۶۸۸؛ میزان الاعتدال، ج۴، ص۱۷۵، ش۸۷۴۱.

2.. الأمالی، صدوق، ص۲۹.

3.. مستدركات علم رجال الحدیث، ج۷، ص۴۸۵، ش۱۵۱۵۴.

4.. رجال البرقی، ص۵۲.

5.. رجال النجاشی، ص۴۲۴، ش۱۱۳۹.

6.. الهدایة الكبری، ص۲۲۵ ـ ۲۲۶.

7.. اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۳۳۶ ـ ۳۳۷، ش۱۹۲.

8.. همان، ص۳۹ ـ ۴۳، ش۲۰.

9.. رجال الطوسی، ص۱۴۸، ش۵.

10.. همان، ص۳۱۷، ش۱.

11.. الكافی، ج۱، ص۴۷۲، ح۱.

12.. رجال الطوسی، ص۳۱۸، ش۴۷۴۰.

13.. اختیار معرفة الرجال، ج۲‌، ص۶۸۸؛ میزان الاعتدال، ج۴، ص۱۷۵، ش۸۷۴۱.

14.. مستدركات علم رجال الحدیث، ج۷، ص۴۸۵، ش۱۵۱۵۴.

15.. میزان الاعتدال، ج۴، ص۱۷۵، ش۸۷۴۱.


تاریخ حدیث شیعه در ماوراء النهر و بلخ
332

بلخ رسیده بود. این که تعدادی از علم‌دوستان بلخی راهی مدینه شدند و محضر درس امام را درك کرده‌اند، بسیار قابل توجّه است. در میان این مسافران دانشجو، این اسامی به چشم می‌خورد:

ـ ابو اسحاق ابراهیم بن اَدهم بن منصور، از اصحاب امام صادق علیه السلام۱ كه به بسیاری از شهرهای مختلف برای كسب معرفت سفر كرد.

ـ ابو عبد الله‏ بلخی، از اصحاب روایت۲ امام صادق علیه السلام.۳

ـ زیاد بن سلیمان بلخی از راویان امام كاظم علیه السلام.۴

ـ سعد بن ابی سعید بلخی۵ یا سعید بن ابی سعید بلخی،۶ از راویان امام كاظم علیه السلام که روایات متعدّد از آن امام نقل کرده است.۷

ـ سلم و یا سالم بن سالم بلخی، از راویان امام صادق علیه السلام،۸ محدّثی زاهد در بلخ كه به كثرت عبادت و روزه در عصر خویش شهره بوده و وقتی علیه فساد دربان هارون سخن گفت، خلیفه او را به زندان افكند و وی تا زمان مرگ هارون در زندان به سر می‏برد. پس از آزادی به مكّه رفت و تا آخر عمر در آن جا بود.۹

ـ شقیق بن ابراهیم بن علی ازدی بلخی۱۰ که راوی روایت از امام كاظم علیه السلام در حج سال ۱۴۹ق بوده است.۱۱

ـ ابو حذیفه اسحاق بن بشر (/ بشیر) كاهلی خراسانی بلخی که از راویان احادیث امام صادق علیه السلام است.۱۲

1.. الفائق فی رواة و أصحاب الإمام الصادق علیه السلام، ج۱‌، ص۳۲.

2.. الخرائج و الجرائح، ج۱‌، ص۲۹۹، ح۵.

3.. همان‌، ص۲۹۷ ـ ۹۸.

4.. رجال الطوسی، ص۳۳۷، ش۵۰۱۵.

5.. ثواب الأعمال، ص۲۰۸.

6.. علل الشرائع، ج۲‌، ص۶۰۲، ح۶۲.

7.. رجال الطوسی، ص۲۱۹، ش۲۹۰۱.

8.. لسان المیزان، ج۳‌، ص۶۳.

9.. الأعلام، ج۳، ص۱۷۱.

10.. دلائل الإمامة، ص۳۱۷ ـ ۳۱۸.

11.. رجال النجاشی، ص۷۲، ش۱۷۱؛ رجال الطوسی، ص۱۶۲، ش۱۸۳۳.

  • نام منبع :
    تاریخ حدیث شیعه در ماوراء النهر و بلخ
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدی غلامعلی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 39540
صفحه از 356
پرینت  ارسال به