این آیه گونهای استتثنا را از قاعده قبلی نشان میدهد؛ چرا که برای پیامبر صلی الله علیه و اله، اجر و پاداش میطلبد و مودّت و دوستی ورزیدن با اهل بیتش را اجر رسالت میخواند. امّا با توجّه به فرمان دیگر خداوند در سوره سبأ، مشخّص میشود که این اجر، نه برای پیامبر که از آن ِمردم و به سود آنها است. متن آیه چنین است:
۰.(قُل ما سَأَلتُکم مِن أَجرٍ فَهُوَ لَکم إِن أَجرِیَ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ وَ هُوَ عَلى کُلِّ شَیءٍ شَهیدٌ.۱
۰.بگو: «هر اجر و پاداشى از شما خواستهام، براى خود شما است. اجر من تنها بر خداوند است، و او بر همه چیز گواه است!»).
حال با یافتن آیه‌ای دیگر، معلوم میشود که چگونه مودّت اهل بیت پیامبر علیهم السّلام، اجر رسالت، ولی به سود ما است. آیه‌ای از سوره فرقان فرمانی دیگر از خداوند را فراز میآورد:
۰.﴿قُل مَا أَسألُکم عَلَیهِ مِن أَجرٍ إِلَّا مَن شَاءَ أَن یتَّخِذَ إِلىَ رَبِّهِ سَبِیلًا.۲
۰.بگو: «من در برابر آن (ابلاغ آیین خدا)، هیچ گونه پاداشى از شما نمىطلبم؛ مگر کسى که بخواهد راهى به سوى پروردگارش بر گزیند (این پاداش من است)»).
آری، این آیات همگی در یک منظومه منظّم جای میگیرند و به آسانی، سامان مییابند. پاداش پیامبران آن است که امّت، گوش به فرمان ایشان شوند و به همان راهی بروند که ایشان بدان دعوت میکنند و آنها را به خدایشان میرساند. در امّت اسلامی با تمسّک به قرآن و اهل بیت علیهم السّلام است که راه به سوی خدا نمایان و پیموده میشود.
چکیده
«سیاق مقامی» به معنای شرایط زمانی و مکانیِ مرتبط با پدیدآورنده و مخاطب متن است که بر دلالت آن اثر میگذارد. به تعبیر دیگر، سیاق مقامی، همان قرینههای پیوسته غیر لفظی یا «قرینههای حالیه» هستند.
