۳۷۲ . لقمان حكيم و بررسى تطبيقى حكمت هاى او در روايات فريقين با نگاهى به متون عهدين ،

عبد اللّه موحدى محب ، دكترى علوم قرآن و حديث ، مركز تربيت مدرس دانشگاه قم ، استاد راهنما : دكتر سيّد محمّد باقر حجتى ، استادان مشاور : حجة الاسلام دكتر احمد بهشتى و حجة الاسلام محمّد على مهدوى راد ، ۱۳۸۱ ، ۴۱۳ص .
اين پايان نامه ، حاصل پى جويى امثال و حكمى است كه به نام شخصيتى پرآوازه به نام لقمان حكيم ، در منابع مختلف دينى ، عرفانى ، ادبى و تاريخى ثبت شده است . جايگاه لقمان حكيم در عرف جامعه اسلامى و منابع دينى نگاهى به احتمال پيوند حكمت هاى لقمانى با ميراثى كه از پيش از اسلام از سوى اديان براى ما به يادگار مانده ، از مطالب اين رساله است .
نگارنده ، پژوهش خود را ، كه به ظاهر در قالب بخش هاى چهارگانه شكل يافته ، به دو قسمت اصلى تقسيم نموده است : يكى ، پيرامون حكمت و مسائل متناسب با آن ؛ دوم ، شخصيت تاريخى لقمان حكيم و موضوعات پيوسته بدان .
بخش هاى چهارگانه رساله ، بدين ترتيب است :
واژه شناسى «حكمت» و موارد گوناگون كاربرد آن در عرف دانشوران مسلمان ، نقطه آغاز پيدايش حكمت در حوزه زبان و سير تدوين حكمت نامه ها از آغاز تا اين زمان ، بررسى واژه «مَثَل» در لغت و قرآن و عرف ملت ها به صورت عام و امت اسلام و متون اسلامى به طور اخص ، گذرى بر سير تدوين امثال توسط مسلمانان از آغاز تا عصر حاضر ، را در بخش اوّل ، بحث نموده است .
بخش دوم و سوم را ، با نزديك شدن به محور اصلى ، پس از اشاره اى گذرا به واقعى بودن اعلام و قصه هاى قرآنى ، به بحثى گسترده پيرامون مغايرت لقمان حكيمِ قرآنى با لقمان بن عادِ اساطيرى ـ كه موضوع بعضى از امثال مستهجن جاهلى است ـ اختصاص داده ، راز انتساب سخن هاى ناب به شخصيت ها ، نگاهى به احتمال پيوند حكمت هاى لقمانى با آموزه هاى حكمى مندرج در منابع اهل كتاب ، لقمان در آيينه روايات و منابع اسلامى ، شناسايى ابعاد شخصيت اين حكيم الهى در روايات شيعه ، مقايسه لقمان با ازوپ ، احيقار ، بلعم باعور و الكمئون و... ، مغايرت جدى شخصيت لقمان با افراد ياد شده ، را روشن مى سازد .
بخش چهارم، داراى تمهيدى مشتمل بر نكاتى چند است. اين فصل، كه مقصود از نگارش رساله است ، شامل دسته بندى حكمت هاى قابل دسترسىِ منسوب به لقمان ، در منابع اسلامى ، بر اساس عناوينى است كه عموما در حكمت عملى مطرح است .

اثبات كرده ، و از آن نتيجه گرفته كه موجوداتى چون زمين و برخى از مكان ها نيز مى توانند جزء شاهدان اعمال باشند .
در بخش دوم رساله ، گواهان اعمال را به صورت جداگانه مورد بررسى قرار داده ، و شاهد بودن خداى متعال ، فرشتگان ، پيامبران ، امامان عليهم السلام ، اعضا و جوارح ، زمين و... را بررسى نموده است ، و در هر كدام به آيات و روايات استناد كرده ، و نمونه هايى از اين گواهان را ذكر كرده است .
در بخش سوم ، كيفيت شهادت ، شرايط شاهد و مشهود عليه را مطالعه كرده ، و در بخش چهارم ، برخى از اشكال ها را ذكر و نقد و بررسى نموده است . در نهايت ، آثار تربيتى اعتقاد به گواهى بر اعمال را بررسى نموده است .

۳۷۱ . لباس در قرآن و روايات و احكام آن ،

ابراهيم كاملى خلجى ، كارشناسى ارشد علوم قرآن و حديث ، دانشگاه آزاد اسلامى (واحد تهران مركزى) ، استاد راهنما : على اكبر غفارى ، استاد مشاور : دكتر سيّد محمّد باقر حجتى ، ۱۳۷۷ ، ۱۲۶ ص .
هدف اين پژوهش ، بررسى فرهنگ پوشش در اسلام و ارائه الگوى مناسب براى مسلمانان در اين زمينه است . سبك اين تحقيق ، بدين شكل است كه ضمن مطالعه بر روى نوع پوشش مردم ، و بررسى علل گرايش به نوع خاصى از لباس در جامعه ، علل روى آوردن مسلمانان به الگوهاى ديگران را ، با وجودِ داشتن فرهنگ غنى در لباس پوشيدن ، نقد و بررسى نموده است .
فصول پنج گانه اين پژوهش عبارت اند از :
فصل اوّل : توضيح نشانه فرهنگ بودن لباس ، ويژگى خاص انسان در مورد لباس ، آثار بهره مندى از لباس ، و منشأ پيدايش لباس .
فصل دوم : يادآورى انواع لباس در قرآن ، معانى زينت در قرآن ، علل سقوط اجتماعات بشرى .
فصل سوم : فتنه هاى شيطانى ، ابزارهاى شيطان براى ايجاد برهنگى ، كشف حجاب به عنوان مصداق بارز فعاليت شيطانى ، معرفى اجمالى كنوانسيون تساوى حقوق زن و مرد .
فصل چهارم : لباس در روايات ، رنگ لباس ، جنس لباس ، شكل لباس ، رابطه لباس و نظافت ، آداب پوشيدن لباس نو .
فصل پنجم : احكام پوشيدن لباس ، ميزان پوشش مرد از محارم و ديگر مردان ، پوشش زن در برابر نامحرم ، احكام بهره مندى از زينت ، لباس هاى حرام براى مرد و زن .