77
درآمدي بر تفسير جامع روايي

قرائتش را از او نقل كرده و ياد گرفته است ، و على عليه السلام قرائت را از پيامبر خدا ياد گرفته و بهره برده است . پس عاصم در قرائت ، شاگردِ شاگرد على عليه السلام بود .

ه - تبيين اهل بيت عليهم السلام‏

اهل بيت عليهم السلام خود نيز مكرّر ، بر جايگاه ممتاز خويش در تفسير قرآن ، تأكيد كرده‏اند . ۱ در روايتى از امام صادق عليه السلام آمده است :
إنَّ اللَّهَ عَلَّمَ نَبِيَّهُ التَّنزيلَ وَ التَّأويلَ ، فَعَلَّمَهُ رَسولُ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله عَلِيّاً عليه السلام . . . و عَلَّمَنا وَاللَّهِ . ۲
خداوند ، تنزيل و تأويل را به پيامبرش آموخت و پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله آن را به على عليه السلام تعليم داد . . . و به خدا سوگند كه او نيز به ما تعليم داده است .
گفتنى است كه در اين باره ، روايات ديگرى نيز نقل شده كه در مباحث آينده به آنها اشاره خواهد شد . ۳

۳ . رابطه متقابل قرآن و سنّت‏

در باره جايگاه «سنّت پيامبر صلى اللَّه عليه وآله و اهل بيت عليهم السلام» و نقش آن در تبيين مفاهيم قرآن و مقاصد آن ، چند ديدگاه وجود دارد :

الف - فهم قرآن ، بى‏نياز از سنّت‏

اين ديدگاه ، براى نخستين بار ، توسط خليفه دوم مطرح شد . هنگامى

1.ر . ك : اهل بيت عليهم السلام در قرآن و حديث : ص ۴۴۹ (بخش چهارم/فصل دوم/تأويل قرآن) .

2.الكافى : ج ۷ ص ۴۴۲ ح ۱۵ ، تهذيب الأحكام : ج ۸ ص ۲۸۶ ح ۴۴ .

3.ر . ك : ص ۱۰۱ (فصل چهارم : نقش عملى اهل بيت عليهم السلام در تفسير قرآن) .


درآمدي بر تفسير جامع روايي
76

گفت : همچون نسبت يك قطره باران است به اقيانوس .
همچنين كمال الدين محمّد بن طلحه شافعى (م ۶۵۲ ق) در اين باره آورده است :
قَدِ استَفاضَ بَينَ الاُمَّةِ أنَّ رَئيسَ أئِمَّةِ التَّفسيرِ و قُدوَتَهُم وَ المُقَدَّمَ عَلَيهِم وَ المُشارَ إلَيهِ فيهِ عَبدُ اللَّهِ بنُ عَبّاسٍ ، و هُوَ كانَ تِلميذاً لِعَلِىٍّ عليه السلام ، و مُقتَدِياً بِهِ ، و آخِذاً عَنهُ ، و مُستَفيداً مِنهُ .
و إمامُ الكوفِيّينَ المَشهورُ بِالقِراءَةِ بَينَهُم عاصِمُ بنُ أبِى النَّجودِ ، و قَدِ انتَشَرَ قِراءَتُهُ فِى الدُّنيا ، و اُخِذَت عَنهُ مِن رِوايَةِ أبى بَكرٍ وحَفصٍ و هِيَ القِراءَةُ المَشهورَةُ المَذكورَةُ ، و هُوَ فيها تِلميذٌ لِأَبى عَبدِ الرَّحمنِ السُّلَمِىَّ ، و أبو عَبدِ الرَّحمنِ تِلميذٌ لِعَلِىٍّ عليه السلام ، نَقَلَها عَنهُ و أخَذَها مِنهُ ، و هُوَ عليه السلام أخَذَها وَ استَفادَها مِن رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله ، فَعاصِمٌ فيها تِلميذٌ لِتِلميذِ عَلِىٍّ عليه السلام . ۱

در ميان امّت [ اسلامى‏] ، مشهور است كه سرآمد پيش‏كسوتانِ تفسير و پيشوا و پيشتاز آنان ، و آن كه انگشت اشاره‏ها به سوى اوست ، عبد اللَّه بن عبّاس است . او شاگرد على عليه السلام بود ، از او پيروى كرد ، از وى آموخت و از او بهره گرفت .
و پيشواى كوفيان كه در بين آنان به قرائت ، مشهور بود ، عاصم بن ابى نَجود است و قرائت وى در همه دنيا منتشر شده است و روايت ابو بكر و حفص از او گرفته شده است و همين قرائت ، مشهور و زبانزد است . عاصم در اين خصوص ، شاگرد ابو عبد الرحمان سُلَمى است و ابو عبد الرحمان سُلَمى ، شاگرد على عليه السلام بود كه

1.مطالب السؤول : ص ۲۹ .

  • نام منبع :
    درآمدي بر تفسير جامع روايي
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3590
صفحه از 190
پرینت  ارسال به