آسيبهاى احاديث تفسيرى
آسيبهاى احاديث تفسيرى ، خطرناكترين آفات تفسير قرآن است ؛ زيرا روايات آفتزده ، تفسير نادرست قرآن را به حساب اهل بيت عليهم السلام مىگذارند و از اين رو ، شناسايى اين آفتها از اهمّيت بيشترى برخوردار است .
مهمترين آفت احاديث تفسيرى ، «جَعل» است . براى تبيين اين آفت ، لازم است كه توضيحات كوتاهى در باره معناى جَعْل حديث ، انگيزه و تاريخ جعل حديث ، مبادى ورود جعل به احاديث تفسيرى ، و كمّيت احاديث تفسيرىِ جعلى (مجعول) ارائه گردد :
الف - تعريف جَعل حديث
جعل حديث ، عبارت است از نسبت دادنِ دروغين سخن يا كارى به پيامبر صلى اللَّه عليه وآله يا اهل بيت عليهم السلام . به سخن ديگر ، هر گاه اهل بيت عليهم السلام سخنى را نگفته و كارى را نكرده باشند ، امّا به آنان نسبت داده شود ، اين اقدام را «جعل حديث» يعنى ساختن حديث مىگويند ، و آن سخن را حديث جعلى يا مجعول مىنامند ، خواه آن سخن و كار ، حق و درست باشد و يا باطل و ناروا . بديهى است كه جعلكنندگان حديث ، معمولاً انگيزهاى براى جعل سخن صحيح و حق ندارند ، مگر آن كه حق را وسيلهاى براى آرايش باطل نمايند .
بايد توجّه داشت كه حديث جعلى با حديث ضعيف ، كاملاً متفاوت است و به هيچ وجه ، قابل مقايسه نيستند ؛ زيرا حديث جعلى ، حديثى است كه دروغ بودن آن قطعى است ؛ ولى حديث ضعيف ، حديثى