مراجعه به اهل بيت عليهم السلام است :
نَحنُ أهلُ رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله ، الَّذينَ نَستَنبِطُ المُحكَمَ مِن كِتابِهِ ، ونُمَيِّزُ المُتَشابِهَ مِنهُ ، ونَعرِفُ النّاسِخَ مِمّا نَسَخَ اللَّهُ ووَضَعَ إصرَهُ . ^۱
ما خاندان پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله ، كسانى هستيم كه [آياتِ ]محكم را از كتاب خدا استنباط مى‏كنيم ، و [آياتِ ]متشابه را تشخيص مى‏دهيم ، و ناسخ را از آنچه خداوندْ نَسخ كرده و سنگينىِ آن را [از دوش شما ]برداشته است ، باز مى‏شناسيم .
بنا بر اين ، براى تشخيص دقيق آيات ناسخ و منسوخ ، مراجعه به روايات اهل بيت عليهم السلام ضرورى است . البته بايد توجّه داشت كه كاربرد كلمه «نسخ» در قرآن و حديث ، گسترده‏تر از مفهوم اصطلاحى آن است .^۲

۴ . تفسير باطن قرآن‏

بسيارى از رواياتْ تصريح مى‏كنند كه قرآن كريم ، علاوه بر مفاهيمى كه مدلول ظاهر الفاظ آن است ، داراى لايه‏هاى مفاهيم باطنى است كه طبق روايتى از پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله اين لايه‏ها به هفت لايه مى‏رسند :
إنَّ لِلقُرآنِ ظَهراً وبَطناً ، ولِبَطنِهِ بَطنٌ إلى‏ سَبعَةِ أبطُنٍ . ^۳
قرآن ، ظاهرى دارد و باطنى ، و باطن آن هم باطنى دارد تا هفت بطن (لايه درونى) .

بنا بر اين ، روايات تفسيرى ، نه تنها بيانگر روش اهل بيت عليهم السلام در تفسير قرآن اند ، بلكه آموزنده روش صحيح تفسير اين كتاب آسمانى نيز هستند . بر پايه اين روش ، تفسير همه آيات قرآن براى همه كس با يك شيوه ، صحيح نيست ، و مفسّر جامع ، كسى است كه به تناسب هر آيه ، از انواع منابع معرفتى استفاده نمايد .

۲ . تفسير آيات متشابه‏

پيش از اين ، روشن شد كه براى تفسير آيات متشابه ، پذيرفتن مرجعيت علمى اهل بيت عليهم السلام ضرورى است .^۱ بر پايه روايتى ، امام على عليه السلام تفسير آيات متشابه بدون مراجعه به اهل بيت عليهم السلام را خطرناك توصيف كرده است :
إنَّما هَلَكَ النّاسُ فِى المُتَشابِهِ لِأَنَّهُم لَم يَقِفوا عَلى‏ مَعناهُ و لَم يَعرِفوا حَقيقَتَهُ ، فَوَضَعوا لَهُ تَأويلاتٍ مِن عِندِ أنفُسِهِم بِآرائِهِم وَ استَغنَوا بِذلِكَ عَن مَسأَلَةِ الأَوصِياءِ ونَبَذُوا قَولَ رَسولِ اللَّهِ صلى اللَّه عليه وآله وَراءَ ظُهُورِهِم . ^۲
مردم در [آيات‏] متشابه ، به هلاكت افتادند ؛ چون بر معناى آن [آيات‏] ، واقف نگشتند و حقيقت آن را نشناختند . از اين رو ، با آراى شخصى خود ، آن را تأويل كردند و بدين سان ، خود را از رجوع به اوصيا و پرسيدن از آنها بى‏نياز دانستند و سخن پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله را پشت سرشان انداختند .

۳ . تشخيص آيات منسوخ‏

يكى از مهم‏ترين و مطمئن‏ترين راه‏هاى شناخت آيات منسوخ ،