فصل چهارم : نقش عملىِ اهل بيت(ع) در تفسير قرآن‏

نقش بنيادى قرآن كريم در حوزه معارف اسلامى و احاطه علمى پيامبر صلى اللَّه عليه وآله و اهل بيت عليهم السلام به‏مفاهيم عميق و گسترده اين كتاب آسمانى ، ايجاب مى‏كرد كه آنان از هر فرصتى براى تفسير و تبيين آن استفاده كنند و همه توان خود را در اين زمينه به كار گيرند ؛ امّا همان طور كه اشاره شد ، شرايط لازم جهت تفسير تمامى قرآن براى پيامبر صلى اللَّه عليه وآله و اهل بيت عليهم السلام فراهم نشد . افزون بر اين ، بخشى از ميراث آنان دستخوش تحريف و يا نابودى گرديد ؛ ولى با اين وصف ، بررسى آنچه از روايات تفسيرى به دست ما رسيده ، نشان مى‏دهد كه آنان در انجام دادن اين رسالت سنگين ، كوتاهى نكرده‏اند و از هر راه ممكن در جهت آشنايى جامعه اسلامى با معارف نورانى اين كتاب آسمانى ، بهره جسته‏اند . اين راه‏ها را در چند عنوان مى‏توان خلاصه كرد :

۱ . آموزش روش تفسير قرآن‏

مهم‏ترين و مؤثّرترين كارى كه پيامبر صلى اللَّه عليه وآله و اهل بيت عليهم السلام در جهت آشنا

۵ . شرح تاريخ انبياى گذشته و بيان آموزه‏هاى آنان ؛
۶ . آشنا كردن مردم با معارف عميق قرآن ، از طريق بيان تأويل‏ها ، بطون و مصاديق آيات آن ؛
۷ . و از همه مهم‏تر ، زمينه‏سازى براى اجتهاد و استنباط احكام اسلام و استنتاج نهايى از معارف قرآن و در يك كلام ، ارائه دين قابل اعتقاد و عمل ، در دوران غيبت امام عصر ، مهدىِ آل محمّد - عجّلَ اللَّهُ فرجَه - .
گفتنى است كه آموزه‏هاى احاديث اسلامى ، تنها در حوزه معارف دينى خلاصه نمى‏شوند ؛ احاديث فراوانى از پيامبر صلى اللَّه عليه وآله و اهل بيت عليهم السلام در حوزه‏هاى مختلف علوم ، نقل شده‏اند كه براى نمونه مى‏توان به احاديث پزشكى اشاره كرد . ^۱