163
درآمدي بر پيشگيري از اعتياد با رويکرد اسلامي

ويژگي‌هاي همسر شايسته را اين دانسته كه نگاه به چهرة او سرورآور باشد۱ و بیان می‌دارد که وقتی مرد به صورت زنش و زنش به صورت او نگاه کند، خداوند به هر دوی آنها نظر رحمت مي‌کند و هنگامی که دستان همدیگر را بگیرند، گناهانشان از لا‌به‌لاي انگشتانشان فرو مي‌ریزد.۲ البته همسر، مي‌تواند بُعد جنسي نيز داشته باشد كه در اين صورت، ديدن همسر زيبا، داراي لذّت‌ دو بُعدي «بينايي ـ جنسي» است.
خوردن و آشاميدن نيز از ديگر ابعاد انسان است كه لذّت‌ خاص خود را دارد. طبخ و آماده‌سازي غذاها و نوشيدني‌هايي كه مورد علاقة اعضاي خانواده است، مي‌تواند به نشاط و شادابي آنها كمك كند. غذاهاي لذيذ و خوش‌مزه، اين بُعد از لذّتجويي اعضاي خانواده را ارضا مي‌کند و بدين طريق، موجب سرور و نشاط آنان مي‌گردد. خوردن و آشامیدن دارای مصادیقی در روایات است که به آنها اشاره مي‌شود.
يک. عسل. غذایی مقوّی است که خداوند متعال آن را مایه شفا دانسته است.۳ از مصادیق تغذیة سالمی است که باعث انبساط خاطر و نشاط انسان می‌گردد. امام علی علیه السلام عسل را نشاط‌آفرین می‌داند.۴
دو. هليم. در سفارش‌های امیرمؤمنان علیه السلام در مسئلة تغذیه بر خوردن هلیم۵ تأکید شده است؛ زیرا این نوع غذا در زمرة غذاهايی است که باعث نشاط چهل روزه در عبادت می‌گردد.۶

1.. إِنَّ مِنَ الْقِسْمِ الْمُصْلِحِ لِلْمَرْءِ الْمُسْلِمِ أَنْ یکونَ لَهُ الْمَرْأَةُ إِذَا نَظَرَ إِلَیهَا سَرَّتْهُ.
. (همان، ج ۵، ص ۳۲۷).

2.. إذا نَظَرَ العَبدُ إلى وَجهِ زَوجِهِ ونَظَرَت إلیهِ، نَظَرَ الله إلیهِمَا نَظََرَ رَحمةٍ، فإذا أَخذَ بِکَفِّهَا وأَخَذَت بِکَفِّهِ، تَسَاقَطَت ذُنُوبُهُما مِن خِلالِ أَصَابِعِهِمَا
(مسند زيد، ص ۳۰۲؛ کنز العمّال، ج ۱۶، ص ۲۷۶، ح ۴۴۴۳۷).

3.. (یخرج من بطونها شراب مختلف الوانه فیه شفاء للناس)
(سورة نحل، آية ۶۹).

4.. الْعَسَلُ نُشْرَة؛ عسل مایه نشاط است
(نهج البلاغه، حکمت ۴۰۰).

5.. هلیم یا همان هریسه که به غلط با املای «حلیم» نوشته می‌شود، غذایی است که از پختن گندم و گوشت و کوبیدن آنها به دست می‌آید (ر. ک: فرهنگ معین).

6.. امام علی علیه السلام: عَلَيْكُمْ بِالْهَرِيسَةِ فَإِنَّهَا تُنْشِطُ لِلْعِبَادَةِ أَرْبَعِينَ يَوْماً وَ هِيَ مِنَ الْمَائِدَةِ الَّتِي أُنْزِلَتْ عَلَى رسول الله صلی الله علیه وآله
(الکافي، ج ۶، ص ۳۱۹، ح ۱).


درآمدي بر پيشگيري از اعتياد با رويکرد اسلامي
162

موجب تماس آب با پوست بدن مي‌شود و لذّتي مربوط به حسّ لامسه به شمار مي‌رود. اين امر، فرح‌بخش است و موجب نشاط براي فرد مي‌گردد. در حالات امیرمؤمنان علیه السلام نقل شده است که ايشان در شب‌های سرد، بدن خود را شستشو می‌دادند (غسل می‌‌کردند) تا حالت نشاط به وجود آيد. ايشان این حالت را برای نزدیک شدن به محبوب و نماز شب ‌می‌خواستند.۱ البته نبايد فراموش كرد كه تماس بدن با آب، غير از شنا كردن است. شنا مي‌تواند بُعد ورزشي نيز پيدا كند كه در اين صورت، دو بُعد خواهد داشت: تماس بدن با آب و ورزش.
عبارت‌هاي «وَالنَّظَرِ إلَى الخُضرَةِ (نگاه به سبزه)» و «وَالنَّظَرِ إلَى المَرأَةِ الحَسناءِ (نگاه به زن زيباروي)»، ناظر به بُعد بينايي و لذّت‌ آن است. ديدن، بُعد ديگري از انسان است كه لذّت‌ خاص خود را دارد و مي‌تواند بر نشاط و شادابي اثر بگذارد. اين جا صحبت از زيبايي به ميان مي‌آيد كه اقسامي دارد. امور زيبايي كه چشم‌نوازند، موجب لذّت‌ بينايي مي‌شوند و از اين طريق، به نشاط انسان كمك مي‌كنند. مناظر زيباي طبيعت، يكي از این امور است. البته حضور در مناطق خوش آب و هوا، گذشته از بُعد بينايي، از راه تنفّس هواي پاك و فرح‌بخش و تماس بدن با آن نيز موجب نشاط مي‌گردد. مناطق بد آب و هوا سبب كسالت و خمودگي مي‌شوند. بنا بر اين، با رفتن به مناطق يا مكان‌هاي سرسبز و خرّم، مي‌توان لذّت‌ اين بُعد را تأمين کرد و به نشاط دست يافت. از اين گذشته، رنگ زرد نيز موجب سرور و شادابي از راه بينايي مي‌شود.۲ در روایتی، امام باقر علیه السلام پوشیدن کفش زرد رنگ را باعث سرور دانسته است.۳
از ديگر امور لذّتبخش براي بينايي، ديدن همسر زيباست. پيامبر خدا صلی الله علیه وآله يكي از

1.. رُوِیَ اَنّ مَولانا عَلیاً عَلَیْهِ السَّلام کانَ یَغتَسِلُ فِی اللّیالِی البارِدة طَلَباً لِلنَّشاطِ فِی صَلاةِ اللَیْلِ
(مستدرک الوسائل، ج ۲، ص ۵۲۱، ح ۲۶۱۸).

2.. (صَفْراءُ فاقِعٌ لَوْنُها تَسُرُّ النَّاظِرِينَ‏)
(سورة بقره، آية ۶۹).

3.. مَنْ لَبِسَ نَعْلًا صَفْرَاءَ لَمْ يَزَلْ يَنْظُرُ فِي سُرُورٍ مَا دَامَتْ عَلَيْهِ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ (صَفْراءُ فاقِعٌ لَوْنُها تَسُرُّ النَّاظِرِينَ)

(الکافي، ج ۶، ص ۴۶۶).

  • نام منبع :
    درآمدي بر پيشگيري از اعتياد با رويکرد اسلامي
    سایر پدیدآورندگان :
    عباس پسندیده و محمدرضا کیومرثی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قک
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 19369
صفحه از 245
پرینت  ارسال به