389
فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر

باب دهم: مزار سلمان فارسى و حُذَيفه

تيسفون، از شهرهاى بنا شده در عصر ساسانى و پايتخت اين حكومت بوده و از اين رو، به لحاظ تاريخى، موقعيت ممتازى در ميان شهرهاى عراق دارد. آثار تاريخىِ به جامانده از دوره ساسانى در اين شهر از جمله ايوان كسرى ـ كه شاهكار تمدن ايرانى است‏، جلوه‏اى خاص به شهر بخشيده و جهانگردان را به سوى خود جلب مى‏كند. اين شهر، كنار دجله واقع شده و تا بغداد، چهل كيلومتر از سمت جنوب فاصله دارد. وقتى در سال ۱۴ ق، توسط سعد بن ابى وقّاص فتح شد، نام آن به مدائن تغيير يافت و سلمان فارسى، از سوى خليفه دوم، نخستين حاكم آن بود.۱

۱۰ / ۱

زيارت سلمان

ابو عبد اللّه‏ سلمان فارسى، ايرانى، از بزرگ‏ترين و برجسته‏ترين اصحاب پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بود كه در نهايتِ زُهد و وارستگى مى‏زيست. در جنگ خندق، پيشنهاد حفر خندق را داد و پيشنهاد او با استقبال پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، رو به رو شد. او پس از رحلت پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، حريم حق را پاس داشت و از مسير حق، منحرف نشد.

1.. عتبات عاليات عراق: ص ۱۸۸ .


فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر
388

باب نهم: مسجد بُراثا

بُراثا نام محلّه‏اى در غرب بغداد و در جنوب كرخ است كه مسجد بُراثا نيز در آن، واقع شده است.

اين مسجد، محلّ نماز ابراهيم عليه‏السلام و عيسى عليه‏السلام و ديگر پيامبران بوده است. به همين دليل، نماز و عبادت در اين مكان، سفارش شده است. در طول تاريخ، مسجد بُراثا مركز فعاليت شيعيان بود و در برخى موارد، از سوى خليفه‏هاى عبّاسى، مورد تعرّض و هجوم و تعطيلى واقع مى‏شد.۱

از امام باقر عليه‏السلام نقل شده است: وقتى امير مؤمنان عليه‏السلام از جنگ با خوارج بازگشت، از بيابان زوراء (بغداد) عبور كرد... سپس فرمود: «زمين بُراثا خانه مريم عمران است. اين موضع، مقدّس است كه انبيا در اين مقام به نماز، قيام و اقدام نموده‏اند». او همچنين مى‏فرمايد: در اين مقام، ابراهيمِ پيغمبر، قبل از عيساى نبى، نماز گزارده است.۲

در روايتى از امام صادق عليه‏السلام آمده است: در طرف شما۳ مقبره‏اى است كه به آن بُراثا گويند. از آن، صد و بيست هزار شهيد همچون شهداى بدر محشور شده است.۴

1.. معجم البلدان : ج ۱ ص ۳۶۳ ، تاريخ بغداد : ج ۱ ص ۱۲۳ .

2.. الأمالى ، طوسى : ص ۱۹۹ ح ۳۴۰ ، بحار الأنوار : ج ۱۰۲ ص ۲۷ ح ۲ .

3.. راوى ، ابو الحسن حذاء ، از اهالى كوفه عراق است .

4.. كامل الزيارات : ص ۵۴۶ ح ۸۳۵ ، بحار الأنوار : ج ۱۰۰ ص ۲۳۱ ح ۲۳ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 28080
صفحه از 510
پرینت  ارسال به