209
فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر

نمونه، مى‏توان به حركاتى اشاره كرد كه گاهى برخى از افراد نادان، هنگام رفتن به حرم امامان عليهم‏السلام انجام مى‏دهند و چندى پيش از اين، رواج نيز يافته بود. در آن هنگام، رهبر انقلاب اسلامى آية اللّه‏ خامنه‏اى، مطالبى در اين باره فرمود كه خلاصه آن، چنين است:

يك بدعت عجيب و غريب و نامأنوس در باب زيارتْ درست كرده‏اند، بدين ترتيب كه وقتى مى‏خواهند قبور مطهّر ائمّه عليهم‏السلام را زيارت كنند، از درِ صحن كه وارد مى‏شوند، روى زمين مى‏خوابند و سينه‏خيز، خود را به حرم مى‏رسانند! آيا هرگز شنيده‏ايد كه يك نفر از ائمّه عليهم‏السلام يا علما، وقتى مى‏خواسته‏اند زيارت كنند، خود را از درِ صحن، به طور سينه‏خيز به حرم برسانند ؟! اگر اين كار، مُستَحسَن و مستحب بود و مقبول و خوب مى‏نمود، بزرگان ما به انجامش مبادرت مى‏كردند. اين كار، غلط است ؛ اهانت به دين و زيارت است. چه كسى چنين بدعت‏هايى را ميان مردم، رواج مى‏دهد؟ نكند اين هم، كار دشمن باشد ؟!

... از آية اللّه‏ بروجردى، آن عالم بزرگ و مجتهد قوى و عميق و روشن‏فكر، نقل شده كه عَتَبه‏بوسى را منع مى‏كرد،۱ مبادا دشمنان خيال كنند كه سجده مى‏كنيم و عليه شيعه، تشنيعى صورت گيرد.۲

اصولاً زيارت سيّد الشهدا عليه‏السلام، مانند عزادارى او، عبادتى بزرگ است. افزون بر اين، مسلّم است كه چگونگى عبادات، مانند اصل آنها، بايد مورد تأييد شارع باشد. بنا بر اين، هر عملى كه تأييد آن از ناحيه پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و اهل بيت عليهم‏السلام محرز نباشد، آفت زيارت محسوب مى‏شود و پرهيز از آن، لازم و ضرورى است.

1.. گفتنى است كه عتبه‏بوسى ، ادب مأثور نيست و از ائمّه عليهم‏السلام نقل نشده است براى اطلاع بيشتر، ر . ك : ص ۸۳ پانوشت ۱ .

2.. سخنان معظّم له در جمع روحانيون استان كهكيلويه و بوير احمد ، در آستانه ماه محرّم ۱۴۱۵ ۱۷ / ۳ /۱۳۷۳ .


فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر
208

حسين عليه‏السلام انجام مى‏داد ـ نقل مى‏كند كه به ابو بصير فرمود: هنگامى كه خواستى به سوى ابا عبد اللّه‏ الحسين عليه‏السلام بيرون بروى، سه روز پيش از بيرون رفتن، روز چهارشنبه، پنج‏شنبه و جمعه را روزه بگير و چون به شب جمعه رسيدى، نماز شب بخوان و سپس بِايست و به كرانه‏هاى آسمان بنگر و آن شب را پيش از مغرب، غسل كن تا با طهارت بخوابى، و چون خواستى به سوى او گام بردارى، غسل كن، و خود را خوش‏بو مكن و روغن مزن و سرمه مكش تا به نزد قبر در آيى.۱

شيخ مفيد مى‏گويد: از امام صادق عليه‏السلام روايت شده كه فرمود: «[برخى اگر] زيارت كنند، بهتر از آن است كه زيارت نكنند، و [برخى اگر]زيارت نكنند، بهتر از آن است كه زيارت كنند».

مفضّل بن عمَر به امام عليه‏السلام گفت: پشتم را شكستى !

امام عليه‏السلام فرمود: «به خدا سوگند، هر يك از شما به سوى قبر پدرش با حزن و اندوه مى‏رود ؛ ولى شما به زيارت [حسين عليه‏السلام] با سفره‏ها[ى رنگين]مى‏آييد ! هرگز [پاداشى نخواهيد داشت]، مگر آن كه پريشان و غبارآلوده به زيارتش بياييد».۲

آسيب‏شناسى زيارت

آسيب‏شناسى زيارت امام حسين عليه‏السلام، مانند آسيب‏شناسى عزادارى او، اهمّيت بسيار دارد ؛ زيرا بدون آگاهى از آن، زائر نمى‏تواند از بركات زيارت بهره ببرد و چه بسا كارى انجام دهد كه گناه شمرده شود و نارضايتىِ خداوند متعال و اهل بيت عليهم‏السلام را در پى داشته باشد.

به طور كلّى، هر چه با حكمت زيارت، يعنى جهل‏زدايى و نزديك‏تر شدن به آرمان‏هاى اهل بيت عليهم‏السلام و ارزش‏هاى دينى در تضاد باشد، آفت زيارت است. براى

1.. تهذيب الأحكام : ج ۶ ص ۷۶ ح ۱۵۰ ، بحار الأنوار : ج ۱۰۱ ص ۱۴۸ ح ۳۸ .

2.. المزار ، مفيد : ص ۹۷ ح ۳ ، بحار الأنوار : ج ۱۰۱ ص ۱۴۱ ح ۱۰ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 28001
صفحه از 510
پرینت  ارسال به