189
فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر

فصل سوم: كربلا

كربلا در ناحيه غربى فرات قرار دارد و فاصله‏اش تا بغداد، ۱۰۵ كيلومتر است. تاريخ كربلا به دوران بابلى‏ها باز مى‏گردد. بعضى از پژوهشگران معتقدند كه كربلا يعنى «قرب اله» كه ريشه واژه بابلى قديم است.

بعضى ديگر مى‏گويند كه كربلا از واژه «كوربابل» گرفته شده است كه به معناى مجموعه روستاهاى بابل قديم است كه «نينوا» و «غاضريه» از جمله آنهاست.

بعضى ديگر معتقدند كه تاريخ كربلا به تمدّن‏هاى بين النهرين باز مى‏گردد و در آن، معابدى براى نماز وجود داشته است. كربلا مركّب از دو واژه آشورى «كرب» به معناى حرم و «أيل» به معناى «خدا» است و معناى كربلا، حرم خداست.۱

بر پايه برخى از روايات، وقتى امام حسين عليه‏السلام به اين سرزمين رسيد و نام آن را پرسيد و در جواب، نام كربلا را شنيد، فرمود: «اللّهُمَّ إنّى أعُوذُ بِكَ مِنَ الْكَربِ وَالبَلاء ؛۲ خدايا من از سختى‏ها و بلاها به تو پناه مى‏برم !».

«طف» يكى ديگر از نام‏هاى كربلاست.۳

1.. ر .ك : موسوعة العتبات المقدّسة : ص ۸ بخش كربلا ، مرقد الإمام الحسين ، آل شيب : ص ۱۲ ، تراث كربلا :ص ۲۰ .

2.. ر . ك : دانش‏نامه امام حسين عليه‏السلام : ج ۵ ص ۲۹۲ به نقل از الفتوح : ج ۵ ص ۸۰ .

3.. ر . ك : معجم البلدان : ج ۴ ص ۴۴۵ .


فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر
188

قاتل من، تو هستى.

حجّاج به او گفت: همين خودش دليلى براى كشتن توست.

كميل گفت: آرى ؛ اگر قضاوت با تو باشد.

[حجّاج] گفت: آرى. تو در ميان كسانى بودى كه عثمان بن عفّان را كشتند! گردنش را بزنيد. پس گردنش زده شد.

مزار او در مسير راه نجف به كوفه در منطقه ثويّه (حىّ الحنانة) قرار دارد.۱

۲ / ۶

زيارت خديجه دختر امام على علیه السلام

در قسمت شمالى مسجد كوفه، مقابل باب الفيل، مرقدى وجود دارد كه در تابلوى آن آمده است: خديجه دختر على عليه‏السلام خواهر عبّاس.

گفتنى است كه در فرزندان امام على عليه‏السلام نام خديجه۲ وجود دارد كه همسر عبد الرحمان بن عقيل بوده۳ و گفته شده كه مادرش كنيز بوده است.۴

1.. گفته شده برخى از صحابه و تابعين و شهدا در اين منطقه دفن هستند . مانند : عثمان بن حنيف ، سهل بنحنيف ، خباب بن ارت ، عبد اللّه‏ بن ابى رافع ، عبد اللّه‏ بن عفيف ، عبد اللّه‏ بن يقطر ، عدى بن حاتم . ر . ك : راهنماى مصور سفر زيارتى عراق: ص ۱۴۱ .

2.. ر . ك : همان : ج ۱ ص ۱۶۲ .

3.. أنساب الأشراف: ج ۲ ص ۷۱ .

4.. تاريخ مواليد الائمة چاپ شده در مجموعه نفسيه : ص ۱۵.

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 27789
صفحه از 510
پرینت  ارسال به