173
فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر

بودند ـ به شهادت رسيدند، پرچم آنان را برافراشت و نبرد را پى گرفت.

صعصعه در جنگ صِفّين نيز فرستاده امام عليه‏السلام به سوى معاويه و از فرماندهان لشكر بود و وقايع صِفّين را گزارش كرده است. او در جنگ نهروان در كنار على عليه‏السلام ايستاد و بر استوارى و حقّانيت موضع او در برابر خوارج، احتجاج كرد. امام عليه‏السلام او را گواه بر وصيّت خود قرار داد و بدين سان، افتخارى بزرگ را براى صعصعه رقم زد.

صعصعه، بارها در مقابل معاويه و تهى‏مغزان بنى اميّه، والايى‏هاى على عليه‏السلام را بيان كرد. وى به روزگار حاكميت ستمگرانه معاويه، زندگى را بدرود گفت.۱

مسجد «صعصعه» نزديك مسجد سهله قرار دارد.

در كتاب «مصباح الزائر» نقل شده است: نماز خواندن در مسجد صعصعة بن صوحان و دعا خواندن در آن: دو ركعت نماز مى‏خوانى، و وقتى از آن فارغ شدى، بگو:۲

1.. ر . ك : دانش‏نامه امير المؤمنين عليه‏السلام : ج ۱۳ ص ۲۹۲ .

2.. سيّد ابن طاووس در كتاب الاقبال در ذكر اعمال ماه رجب آورده : در اواخر كتاب معالم الدين ـ اثر ابوطاهر برسى ـ از مولايمان ، امام مهدى عليه‏السلام نقل شده است . . . كه : محمّد بن ابى روّاد رواسى مى‏گويد : در روزى از ماه رجب با محمّد بن جعفر دهّان ، به مسجد سهله رفتيم . او گفت : بيا با هم به مسجد صعصعه كه مسجدى مبارك است ، برويم كه امير مؤمنان عليه‏السلام در آن نماز خوانده است و ديگر امامان نيز بر آن جا گام نهاده‏اند . به سوى آن جا رفتيم و به هنگام نماز ، ديديم مردى از شترش پياده شد و آن را در سايه بست و سپس داخل شد و دو ركعت نماز خواند و آن را طول داد و سپس دستانش را بالا بُرد و اين دعا را خواند : «اى خدا! اى دارنده نعمت‏هاى فراوان . . . !» . سپس به سوى مركبش رفت و سوارش شد كه برود . محمّد ابن جعفر دهّان به من گفت : آيا بر نمى‏خيزى به سوى او برويم تا بپرسيم : كيست؟ به سوى او رفتيم و به او گفتيم : تو را به خدا سوگندت مى‏دهيم كه تو كيستى؟ گفت : شما را به خدا سوگند مى‏دهم كه مرا چه كسى مى‏پنداريد؟ ابن جعفر دهّان گفت : ما گمان مى‏كنيم تو خضر هستى . گفت : و تو گمان مى‏كنى كيستم؟ گفتم : من هم همان گمان را دارم . فرمود : «به خدا سوگند ، من كسى هستم كه خضر نيازمند زيارتش است . باز گرديد كه من امام زمان شما هستم» و اين ، متن دعاى ايشان است . . . الإقبال : ج ۳ ص ۲۱۱ ، بحار الأنوار : ج ۱۰۰ ص ۴۴۷ ح ۲۴ .


فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر
172

وَارحَمنى يا خَيرَ الغافِرينَ.

سپس گريه كن و پيشانى را بر زمين بگذار و بگو:

اِرحَم مَن أساءَ وَاقتَرَفَ وَاستَكانَ وَاعتَرَفَ.

و گونه راست را بر زمين بگذار و بگو:

إن كُنتُ بِئسَ العَبدُ فَأَنتَ نِعمَ الرَّبُّ.

بعد گونه چپ را بر زمين بگذار و بگو:

عَظُمَ الذَّنبُ مِن عَبدِكَ فَليَحسُنِ العَفوُ مِن عِندِكَ يا كَريمُ.

بعد دوباره به سجده برو و صدبار بگو: العفو العفو.۱

۱ / ۴

مسجد صعصعة بن صوحان

صَعْصَعة بن صُوحان بن حجر عبدى، در زمان پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مسلمان شد ؛ امّا به زيارتش نايل نشد. او از ياران بزرگ امام على عليه‏السلام و از كسانى بود كه او را چنان كه بايد، شناختند.

عثمان، او را به همراه مالك اشتر و بزرگانى ديگر، از كوفه به شام تبعيد كرد و چون مردمان بر عثمان شوريدند و پس از آن بر خلافت على عليه‏السلام يك‏داستان شدند، او ـ كه در شناخت عظمت على عليه‏السلام ژرف‏انديش و كم‏نظير، و در خطابه، چيره‏دست و گزيده‏گوى بود ـ به پا خاست و گفت: اى امير مؤمنان! به خدا سوگند، تو خلافت را زينت دادى و خلافت، سبب زينت تو نشد. و تو خلافت را بالا بردى و آن، مقام تو را بالا نبُرد. و نياز خلافت به تو، بيشتر از نياز تو به آن است!

در جنگ جمل، پس از آن كه دو برادرش زيد و سيحان ـ كه پرچمدار سپاه

1.. مصباح الزائر : ص ۱۰۷ ، المزار الكبير: ص ۱۴۲، بحار الأنوار : ج ۱۰۰ ص ۴۴۵ .

  • نام منبع :
    فرهنگ نامه زیارت عتبات بر پایه منابع معتبر
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 28003
صفحه از 510
پرینت  ارسال به