215
ایمان در قرآن

را می‌پذیرند؛ ولی برخی افزون بر بی‌قیدی به دستور دین، از جواز مخالفت با حکم شریعت سخن می‌گویند. مثلاً در مورد حجاب، برخی با وجود این که پایبندی عملی ندارند، آن را انکار نمی‌کنند و آن را حق می‌دانند. این افراد به خاطر بی‌حجابی، تنها گنهکار شمرده می‌شوند؛ ولی برخی، اصل دستور حجاب را در اسلام نمی‌پذیرند و بی‌حجابی را روا و همسو با دین می‌دانند. چنین اقدامی مخالفت صریح با آیات حجاب است و موجب بی‌ایمانی می‌گردد.

در مورد سایر گناهان نیز انجام گناه با جایز دانستن آن، تفاوت دارد. چه بسا کسی در اثر فریب شیطان، به گناهان بزرگی چون زنا و شرابخواری اقدام کند و در عین حال، جرم خویش را در پیشگاه خداوند بپذیرد. چنانچه این فرد بر گناه خود پافشاری نورزد،۱ کردار او به تکذیب آیات الهی و بی‌ایمانی منتهی نمی‌گردد؛ ولی اگر همین فرد، جرم بودن کردار ناشایست خود را انکار کند و آن را از محرّمات الهی نداند، سرانجامِ او به کفر و بی‌ایمانی منتهی خواهد شد.

بر اساس احادیث، کسی که افزون بر اقدام به گناهان بزرگی چون زنا، سرقت و شرابخواری، چنین اعمالی را جایز و حلال بداند، راه بی‌ایمانی و کفر را در پیش گرفته است. علقمه می‌گوید: علی علیه السلام برای ما سخنرانی کرد و فرمود:

۰.قالَ رَسولُ اللّهِ صلی الله علیه و اله: لا یَزنِی الزَّانی حینَ یَزنِی وَ هُوَ مُؤمِنٌ وَ لا یَسرِقُ السَّارِقُ حینَ یَسرِقُ وَ هُوَ مُؤمِنٌ وَ لا یَشرَبُ الخَمرَ حینَ یَشرَبُها وَ هُوَ مُؤمِنٌ.

۰.پیامبر خدا صلی الله علیه و اله فرمود: «زناکار، آن ‌گاه که زنا می‌کند، با ایمان زنا نمی‌کند. سارق، آن ‌گاه که سرقت می‌کند، با ایمان سرقت نمی‌کند. شرابخوار نیز آن ‌گاه که شراب می‌نوشد، با ایمان شراب نمی‌نوشد».

در این هنگام مردی برخاست و گفت: ای امیر مؤمنان! پس چنین کسی کافر است؟ امیر

1.. در توضیح نخستین آفت ایمان، بیان شد که هر چند گنهکار با انجام گناه، کافر نمی‌شود، ولی در اثر پافشاری بر گناه و فراوانی معاصی، روح و جانش، تاریک می‌شود و آینۀ دل او غبار می‌گیرد. در این صورت، نور ایمان در دل او منعکس نمی‌شود و ایمانش سلب می‌گردد.


ایمان در قرآن
214

خداوند از آنها نهى فرموده، برنامه‌های الهی و مرزهای دینی را محترم شمرد، به خشنودی و پاداش اخروی خواهد رسید:

(مَن یُعَظِّم حُرُماتِ اللَهِ فَهُوَ خَیرٌ لَهُ عِندَ رَبِّه.۱

۰.هر کس برنامه‏هاى محترم خدا را بزرگ شمارد، براى او در نزد پروردگارش بهتر است).

در مقابل، کسی که با بی‌پروایی به انجام حرام الهی و ترک واجبات رو آورد و انجام حرام الهی را‌ بر خود روا بداند، راه کفر و بی‌ایمانی را در پیش گرفته است. کسی که حرام الهی را حلال بداند، از مرز دین تجاوز کرده است و نیک‌فرجام نخواهد شد. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله می‌فرماید:

۰.ما آمَنَ بِالقُرآنِ مَنِ استَحَلَّ مَحارِمَهُ.۲

۰.به قرآن، ایمان نیاورده است کسی که حرام‌های آن را حلال بشمرد.

جایز شمردن محرّمات الهی، با پیروی از دستورهای قرآن، سازگاری ندارد و کسی که حرام‌های قرآنی را حلال بداند، به کتاب آسمانی ایمان نیاورده و قرآن را نپذیرفته است. مسلمانی که زبان به انکار برخی از دستورهای دین و قرآن بگشاید و حرام الهی را جایز و روا بداند، ایمانش پایدار نخواهد بود. برخی از مسلمانان، با این که خود را پیرو قرآن و دین اسلام می‌دانند، به برخی از دستورهای دینی گردن نمی‌نهند و دین را منهای برخی از احکام می‌پذیرند. این افراد، انجام هر چه را که به مذاقشان خوش‌ آید، بر خود روا می‌دانند و هر آنچه از دین را که بر ایشان گران آید، انکار می‌کنند و به پاره‌ای از احکام دین، بی‌قیدی پیشه می‌کنند. انجام گناه و نافرمانی خداوند از سوی این افراد، بی‌ایمانی و بی‌دینی در پی می‌آورد؛ زیرا افزون بر نافرمانی خداوند، قانون الهی را محترم ندانسته و انکار کرده‌اند.

بنا بر این، روا شمردن حرام الهی، از آفت‌های ایمان است و با انجام گناه تفاوت دارد. برخی با وجود رعایت نکردن دستور دین، به انکار حکم شریعت رو نمی‌آورند و حقّانیت آن

1.. حج: آیۀ ۳۰.

2.. سنن الترمذی: ج ۴ ص ۲۵۲ ح ۳۰۸۵.

  • نام منبع :
    ایمان در قرآن
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری و سیدحسین فلاح زاده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 125344
صفحه از 436
پرینت  ارسال به