یک. عمل به دانستهها: عامل ناپایداری ایمان، عمل نکردن به دستورهای آشکار دین است که در نزد همگان شناخته شده است. اگر انسان به آنچه از دین میداند عمل کند، خداوند دانش آنچه را نمیداند، به او عنایت میکند. بر اساس تعالیم دینی، کسی که به دستورهای واضح دین عمل کند، خداوند او را به بایستههای مسیر کمال آگاه میکند و تاریکیهای راه را برایش روشن میسازد. همچنین در صورت نیاز به مرشد و راهنما، خداوند نیاز او را به وسیله شایستگانِ هدایتگری، بر طرف میسازد. امام باقر علیه السلام میفرماید:
۰.مَن عَمِلَ بِما یَعلَمُ عَلَّمَهُ اللَّهُ ما لَم یَعلَم.۱
۰.هر که به آنچه میداند عمل کند، خداوند به او آن چیزی را میآموزد که نمیداند.
دو. یاد پیوسته خداوند: انسان همواره باید به یاد خداوند باشد و خود را در محضر او احساس کند. از نگاه برخی بزرگان و اهل معرفت، یاد خدا و توجّه به شاهد بودن حضرت حق، کلید اصلی رسیدن به مقامات معنوی است. امام خمینی رحمه الله در توصیههای خود به این نکته توجّه داشت و میفرمود: «عالم محضر خداست». کسی که خود را پیوسته در محضر خداوند بداند، هرگز جرئت معصیت در مقابل پروردگار پیدا نمیکند. کلام ارزشمند امام خمینی رحمه الله، برگرفته از آیهای است که میفرماید:
۰.(أ وَ لَم یَکفِ بِرَبِّکَ أنَّهُ عَلى کُلِّ شَیءٍ شَهید.۲
۰.آیا [در ظهور حق] همین کافى نیست که پروردگار تو بر همه چیز، گواه [و نزد همه موجودات مشهود و آشکار] است؟!).
انسانی که خود را در محضر خداوند احساس کند و فراوان از او یاد نماید، در راه روشن الهی قرار میگیرد. از این رو، سالک طریق، به جای ریاضتهای پیچیده و نامطمئن، باید از عمق جان درک کند که خدا در هر حال با اوست و در هر حال، او را میبیند. کسی که این معنا را تمرین کند، امور ناپسند را در محضر خداوند ترک میکند و به کارهای پسندیده رو میآورد.
سه. اهتمام به انجام واجبات و ترک محرّمات: در میان دستورهای دینی، هیچ دستوری به اندازه واجبات و محرّمات برای مردم، روشن و آشکار نیست. در پیشگاه الهی، انجام هیچ عملی به