مذهب: وی در فصل یازدهم کتاب خود اختصاصاً به بحث مذهب میپردازد و تصریح میکند که مذهب، آثار مثبتی بر سلامت ذهنی، خصوصاً بر سلامت وجودی (رضامندی از زندگی) دارد. همچنین بر شادکامیِ کلّی و بهداشت جسم و روان نیز اثر دارد.
به اعتقاد وی بیشترین اثر مذهب، بر بهداشت جسم و روان است.۱ در ادامه به تفکیک در این باره سخن خواهیم گفت و نظریات آرگایل و دیگران در باره هر یک را بیان خواهیم کرد.
مذهب و شادی
اینگلهارت،۲ تعدادی از زمینهسنجیهای مربوط به چهارده کشور اروپایی را ـ که ۱۶۳ هزار نمونه در آن شرکت کرده بودند ـ ترکیب کرد. وی دریافت که ۸۵ درصد کسانی که گفته بودند هفتهای یکبار یا بیشتر به کلیسا میروند، در مقایسه با ۸۲ درصدی که گاهی به کلیسا میروند و ۷۷ درصدی که اصلاً به کلیسا نمیرفتند، احساس رضایت بیشتری از زندگی دارند. آنان همچنین دریافتند که تأثیر مذهب بر شادی با فعّالیتهای مذهبی، بیشتر از مذهبی بودن ارتباط داشت.
برای تبیین این تأثیر، سه محور مورد توجّه پژوهشگران قرار گرفته که عبارت اند از: حضور در کلیسا و گرفتن حمایت اجتماعی؛ داشتن رابطه خصوصی با خداوند؛ و برخورداری از ایمان استوار. در باره عنصر نخست، آرگایل معتقد است که مذهب از لحاظ شاد کردن، کسانی را که از لحاظ اجتماعی منزوی هستند، بیشتر متأثّر میسازد و به میزان حمایت کردن مؤسّسههای مذهبی مانند کلیسا مربوط میشود. این موضوع، نشان از آن است که دریافت حمایت اجتماعی از دیگر اعضای مراکز مذهبی، یکی از روشهای منتفع شدن مردم از مذهب است. ویتر و همکاران، فراتحلیلی مربوط به ۵۶ زمینهیابی در امریکا انجام دادند که نشان میداد همبستگی کلّی بین مذهب و سلامتی، شانزده درصد بود و با افزایش سن بیشتر میشد.
در باره عنصر دوم نیز میگوید که رابطه نزدیک با خدا بیش از حضور در کلیسا در