645
الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)

فصل شانزدهم

شادکامی در روان‏شناسی مثبت‏گرا

تا کنون، دیدگاه اسلام در باره شادکامی را بیان کردیم. در این راستا، سازه‏ای برای شادکامی طراحی کردیم و مؤلّفه‏های آن را بیان نمودیم. سپس مبانیِ شادکامی را بررسی کردیم و چهار مبنا را توضیح دادیم. در مرحله بعد نیز عوامل شادکامی را ـ‏ که ناظر به مؤلّفه‏های سازه است ـ‏،‏ بیان نمودیم. اکنون نوبت مقایسه میان دیدگاه اسلام و روان‏شناسی مثبت‏گراست. در این بحث، نخست رویکردهای کلان و سپس نظریه‏ها و عوامل را با هم طرح و مقایسه خواهیم کرد. شاید شایسته بود که نظریه‏ها و عوامل جداگانه بررسی شوند؛ امّا به جهت در هم آمیخته بودن مباحث، امکان آن وجود نداشت.

۱. رویکردها

از نخستین مسائل مهم، نوع رویکرد به زندگی و شادکامی است. از این رو، پیش از پرداختن به عوامل شادکامی و جزئیات آن، باید در نگاهی کلان، نوع رویکردها را مورد بررسی و مقایسه قرار داد.

از موضوعات مهم و اساسی در زندگی، تأمین زندگی‏ای موفّق و کامیاب و همراه با خوش‏بختی و شادکامی است که در ادبیات دین، از آن به عنوان «حیات طیّبه» و «سعادت» و مانند آن، و در روان‏شناسیِ مثبت‏گرا از آن به عنوان «زندگی خوب»۱ یا «کیفیت زندگی» و یا «سعادت و شادکامی» یاد می‏شود. همان گونه که پیش‏تر اشاره شد، به گفته دینر، لوکاس و اوشی، از زمان‏های بسیار دور، همیشه این سؤال مطرح بوده که «چه چیزی باعث

1.. The good life.


الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
644

خوردن و آشامیدن غذاها و نوشیدنی‏های خوشمزه که به حسّ چشایی مربوط می‏شود؛

ارتباط جنسی مشروع که به غریزه شهوت مربوط می‏شود؛

پاکیزگی و نظافت که به بهداشت مربوط می‏شود؛

ارتباط با دیگران که به بُعد اجتماعی مربوط می‏شود؛

بوی خوش که به حسّ بویایی مربوط می‏شود؛

شوخی و خنده که به بُعد شادی مربوط می‏شود؛

البته این امور باید سه شرط داشته باشند: فراگیر بوده و همه ابعاد انسان را در بر بگیرد؛ بین آنها موازنه برقرار باشد؛ پیامد منفی نداشته باشد و در راستای جهت کلّی زندگی انسان در این دنیا باشد.

امّا در بُعد معنوی، اموری مانند: دوستی با خدا، یاد کردن از خدا، باور به خدا، مناجات با خدا، خواندن قرآن و نماز، از مواردی هستند که لذّت معنوی انسان را تأمین می‏کنند.

نکته مهم این که برای تحقّق این امر باید برنامه‏ریزی داشت. در روایات، چند نمونه برنامه‏ریزی برای تنظیم امور زندگی بیان شده که می‏توانند مورد توجه قرار گیرند و هر کس به تناسب شرایط خود از آنها استفاده نماید.

  • نام منبع :
    الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    سوم
تعداد بازدید : 68970
صفحه از 839
پرینت  ارسال به