باور صحیح: فراگیریِ بلا
واقعیت این است که همه افراد در زندگی دچار مشکل می‌شوند؛ گاه همزمان با او، و گاه پیش یا پس از او. توجّه به این واقعیت، فشار روانیِ نامتعارف را کاهش میدهد و زمینه را برای صبر و بردباری آماده میسازد. خداوند متعال از همین روش برای آرام و بردبار ساختن پیامبر خداصلی الله علیه و آله استفاده نموده است. یکی از مشکلات کسی همانند پیامبرصلی الله علیه و آله که وظیفهاش هدایت مردم است، تکذیب اوست. این امر بر ایشان گران میآمد. خداوند متعال برای کاستن از فشار روانی پیامبرصلی الله علیه و آله فرمود:
۰.وَ إِن یکذِّبُوک فَقَدْ کذِّبَتْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِک وَ إِلی اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُور.۱
۰.اگر تو را تکذیب کنند [غم مخور، موضوع تازهای نیست]، پیامبران پیش از تو نیز تکذیب شدند و همه کارها به سوی خدا باز میگردد.
علّامه طباطبایی در تفسیر خود، تصریح میکند که این آیه شریف، پیامبر خداصلی الله علیه و آله را تسلیت میدهد که اگر مردم بعد از شنیدن این برهانهای روشن، باز تو را تکذیب میکنند، غصّه مخور، که این رفتار مردم، چیز نوظهوری نیست؛ بلکه قبل از تو نیز چنین بوده که هر پیغمبری به سوی قومش مبعوث میشده، او را تکذیب میکردند. از این جا روشن میشود که جمله (فَقَدْ کذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِک) از باب به کار بردن سبب در جای مسبّب است؛ چون باید میفرمود: «و ان یکذبوک فلا تحزن» و جمله «لا تحزن» مسبّب از علم به این معناست که پیش از تو نیز چنین بوده است. مسبّب در آیه، حذف شده، و جمله «فَقَدْ کذِّبَتْ...» ـ که سبب غصّه نخوردن است ـ، به جای مسبّب نشسته است.۲ همان گونه که روشن است، ایشان غم نخوردن را معلول شناخت آن واقعیت میداند.
آیات دیگری نیز در باره تکذیب وجود دارد.۳ غیر از تکذیب، موارد دیگری نیز یافت می‌شوند. برای نمونه، به پیامبر اکرمصلی الله علیه و آله میفرماید که اگر از تو خواستند که کتابی از آسمان
