چیزی ناراحت میشود که هرگز به آن دست نمییافت.
به خوبی روشن است که «غیر منتظره دانستن» پدیدهها، موجب خرسندی یا ناخرسندی ما میشوند؛ چیزی که با واقعیت، سازگاری ندارد.
باور صحیح: تفکّر «خدااِسنادی»
واقعیتْ این است که همه چیز بر اساس تقدیر الهی رقم میخورد. تلخ و شیرین زندگی، تحت برنامهای منظّم، هدفمند و حکیمانه قرار دارد. اگر انسان، زندگی را به جای اینکه یکپارچه شیرین بخواهد و یا یکپارچه تلخ ببیند، تحت برنامهای هوشمند و حکمیانه بداند، واکنش متفاوتی به خوشایند و ناخوشایند زندگی ابراز میکند؛ دیگر نه از آن سرمستیها خبری خواهد بود و نه از آن بیتابیهای طاقتفرسا و مأیوسکننده. قرآن کریم در این باره تصریح میکند:
۰.(مَا أَصَابَ مِن مُّصِیبَةٍ فی الْأَرْضِ وَ لَا فی أَنفُسِکمْ إِلَّا فی کتَابٍ مِّن قَبْلِ أَن نَّبْرَأَهَا إِنَّ ذَالِک عَلی اللَّهِ یسِیرٌ * لِّکیلَا تَأْسَوْاْ عَلی مَا فَاتَکمْ وَ لَا تَفْرَحُواْ بِمَا ءَاتاکُمْ وَ اللَّهُ لَا یحُببُّ کلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ.۱
۰.هیچ مصیبتی [ناخواسته] در زمین و نه در وجود شما روی نمیدهد مگر این که همه آنها قبل از آن که زمین را بیافرینیم در لوح محفوظ ثبت است و این امر برای خدا آسان است! * این به خاطر آن است که برای آنچه از دست دادهاید، تأسّف نخورید، و به آنچه به شما داده است، دلبسته و شادمان نباشید و خداوند، هیچ متکبّر فخرفروشی را دوست ندارد!).
حکمت و فایده دانستن این که حوادث دنیا مکتوب و مقدّرند، این است که انسان در از دست دادن، اندوه نخورد و در به دست آوردن، شادی نکند. مرحوم علّامه طباطبایی با تکیه بر آیه دوم، در این باره میگوید: این جمله، بیانگر علّت مطلبی است که در آیه قبل بود. البته اشتباه نشود که در آیه قبل، دو چیز بود: یکی خبری که خدا میداد از نوشتن حوادث قبل از وقوع آن، و یکی هم خود حوادث، و آیه مورد بحث، بیانگر خبر دادن خداست، نه خود حوادث و معنایش این است که: این که ما به شما خبر میدهیم که حوادث را قبل از این که حادث شود نوشتهایم، برای این خبر میدهیم که از این به بعد، دیگر به خاطر نعمتی که از
