233
الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)

امنیت را بر قرار می‌سازد و شهر را برای زندگی خوب آماده می‏کند. این چیزی است که با نظام خوب نیز ارتباط پیدا می‏کند. ویژگی دیگر، وجود «دین‏شناس باتقوا» است که دین و ایمان انسان را پاسبانی کند.۱

۵. مسکن خوب

یکی از نیازمندی‏های انسان، «مکان» زندگی است. بشر، به خانه‏ای نیاز دارد تا در آن آرام گیرد. در ادبیات عرب، از خانه، به «مسکن» تعبیر می‏شود که از ماده «سکن» به معنای سکون و آرامش گرفته شده است.۲ خانه، محلّ آرام گرفتن انسان پس از مدّتی تلاش و کوشش است.

امام صادق علیه السلام یکی از عوامل آسایش انسان در دنیا را برخورداری از خانه‏ای وسیع بیان کرده است.۳ پیامبر خدا صلی الله علیه و آله نیز از آن به عنوان نعمت دنیا یاد کرده است.۴ وقتی از امام کاظم‏ علیه السلام پرسیدند که: لذّت زندگی دنیا در چیست؟ یکی از اموری را که در پاسخ مطرح فرمود، «خانه وسیع» بود.۵

درون مسجد الحرام، حلقه‏ای از بنی هاشم تشکیل شده بود که در آن، عباس بن محمّد و دیگران حضور داشتند. امام کاظم‏ علیه السلام نیز در جمع آنان حضور داشت که صحبت از زندگی

1.. امام صادق علیه السلام: لا یَستَغنی أهلُ کُلِّ بَلَدٍ عَن ثَلاثَةٍ یُفزَعُ إلَیهِم فی أمرِ دُنیاهُم وآخِرَتِهِم، فَإِن عَدِموا ذلِکَ کانوا هَمَجاً: فَقیهٌ عالِمٌ وَرِعٌ، وأَمیرٌ خَیِّرٌ مُطاعٌ‏، وطَبیبٌ بَصیرٌ ثِقَةٌ (تحف العقول، ص۳۲۱؛ بحار الأنوار، ج۷۸، ص۲۳۵، ح۵۹).

2.. الصحاح، ج‏۵، ص‏۲۱۳۶ مادۀ «سکن»؛ لسان العرب، ج‏۱۳، ص‏۲۱۱ مادۀ «سکن».

3.. امام صادق علیه السلام: ثلاثة للمؤمن فیها راحة: دار واسعة تواری عورته و سوء حاله...؛ سه چیز، مایۀ راحتی مؤمن است: خانۀ وسیعی که خانواده او را فراگیرد و دگرگونی حال او را از مردم پنهان سازد... (الکافی، ج۶، ص‏۵۲۵؛ الخصال، ص‏۱۵۹؛ المحاسن، ج‏۲، ص‏۶۱۰).

4.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: ثلاث من نعیم الدنیا:... والمنزل الواسع؛ سه چیز از نعمت‏های دنیاست:... و منزل بزرگ (کنز العمّال، ج۳، ص۲۵۹؛ المطالب العالیة، ج۲، ص۱۵۵).

5.. عن سعید، عن غیر واحد أن أبا الحسن علیه السلام سئل عن فضل عیش الدنیا، قال: سعة المنزل وکثرة المحبین (الکافی، ج‏۶، ص‏۵۲۶).
عن بشر، قال: سمعت أبا الحسن علیه السلام یقول: العیش السعة فی المنزل، والفضل فی الخادم (المحاسن، ج‏۲، ص‏۶۱۱).


الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
232

حال، یکی از نعمت‏های فراموش شده است.۱ انسان، ارزش سلامت خود را درک نمی‏کند و پیوسته از نداشتن امکانات، نالان است، غافل از این‏که اگر نعمت سلامت نباشد، هیچ چیز برای انسان، لذّت‏بخش نخواهد بود.

۴. شهر خوب

شهر، یکی از عناصر تأثیرگذار در زندگی‌ انسان‌هاست. بخشی از خوبی زندگی را باید در خوبی شهر جستجو کرد. قرآن کریم، شهر خوب را یکی از آیات الهی بر می‏شمرد.۲ سکونت در شهری خوب است که چند ویژگی داشته باشد: هواى خوش و پاک؛ آب فراوان و گوارا؛ زمین پُربار.۳ هوا و آب خوب، هم برای فرد لازم است و هم برای کشاورزی و خاک خوب نیز برای کشاورزی، نیاز است. وقتی انسان در چنین فضایی زندگی کند، احساس خوبی خواهد داشت.

ویژگی دیگر، «رفاه و فراوانی نعمت» است. به فرموده امام صادق علیه السلام رفاه و فراوانی نعمت، از چیزهایی است که همه مردم به آن نیاز دارند۴ و امام علی علیه السلام بیان می‏دارد شهری که رفاه و آبادانی در آن نباشد، خیری در آن نیست.۵ این نشان می‏دهد که وجود این شرایط، موجب خیر بودن زندگی خواهد شد و از این طریق می‏تواند به رضامندی کمک کند.

ویژگی دیگر شهر، وجود «طبیب حاذق» است. شهری که پزشک حاذق نداشته باشد، وقتی سلامت افراد به مخاطره می‏افتد، کسی نیست که آن را درمان کند و بهداشت را تضمین نماید. ویژگی دیگر، «حاکم خوب و مقبول» است که امور را سامان می‏دهد و

1.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: نعمتان مکفورتان: الأمن و العافیة (الخصال، ص۳۴؛ بحار الأنوار، ج۸۱، ص۱۷۰).

2.. (وَالْبَلَدُ الطَّیّبُ یَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبّهِ وَالَّذِى خَبُثَ لَایَخْرُجُ إِلَّا نَکِدًا کَذَ لِکَ نُصَرّفُ الْآیتِ لِقَوْمٍ یَشْکُرُونَ) (سورۀ اعراف، آیۀ ۵۸).

3.. امام صادق علیه السلام: لا تَطیبُ السُّکنى‏ إلّابِثَلاثٍ: الهَواءِ الطَّیِّبِ، وَالماءِ الغَزیرِ العَذبِ، وَالأَرضِ الخَوّارَة (تحف العقول، ص۳۲۰؛ بحار الأنوار، ج۷۵، ص۲۳۴، ح۴۶).

4.. امام صادق علیه السلام: ثَلاثَةُ أشیاءَ یَحتاجُ النّاسُ‏ طُرّاً إلَیها: الأَمنُ، وَالعَدلُ، وَالخِصب‏ (تحف العقول، ص۳۲۰؛ بحار الأنوار، ج۷۸، ص۲۳۴، ح۴۴).

5.. الإمام علی علیه السلام: شَرُّ البِلادِ بَلَدٌ لا أمنَ فیهِ ولا خِصبَ (غرر الحکم، ج۴، ص۱۶۵، ح۵۶۸۴؛ عیون الحکم و المواعظ، ص۲۹۴، ح۵۲۵۳).

  • نام منبع :
    الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    سوم
تعداد بازدید : 68743
صفحه از 839
پرینت  ارسال به