213
الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)

و بر ایشان تباه ساخته بود، بر ایشان باز می‏گرداند.۱

۳. از دیگر آثار دنیویِ گناه، « نزول بلا و مصیبت» است. انسان گنهکار، آماج بلاهای خدا نیز قرار می‏گیرد.۲

۴. از دیگر آثار گناه، «ناکامی در امور» است. دستیابی به چیزی از راه معصیت، موجب دور شدن و ناکامی می‏گردد.۳

۵. از دیگر آثار گناه، «بی‏آبرویی» است. تا کسی ذرّه‏ای خیر در او باشد، خداوند آبروی او را نمی‏بَرَد؛۴ امّا گناه سبب می‏شود که آرام‌آرام، ستّاریت خداوند متعال، کنار رود. پیامبر خداصلی الله علیه و آله در این باره می‏فرماید:

۰.لِلمؤمنِ اثنانِ وسَبعونَ ستراً، فإذا أذنَبَ ذنباً انهَتَک عَنهُ سِترٌ، فإن تابَ رَدَّهُ اللّهُ إلَیهِ وسَبعةً مَعهُ.۵

۰.مؤمن در پوششِ هفتاد و دو پرده است و چون گناهی انجام دهد، یک پرده دریده می‏شود و اگر توبه کرد، خداوند، آن پرده را با هفت پرده دیگر به او باز می‏گرداند.

1.. وبِاللّهِ إنَّه ما عاشَ قَومٌ قَطُّ فی غَضارَةٍ مِن کَرامَة نِعَم اللّهِ فی مَعاشِ دُنیا ولا دائِم تَقوی فی طاعَةِ اللّهِ والشُّکرِ لِنَعمِهِ فَأزالَ ذَلِکَ عَنهُم إلّا مِن بَعدِ تَغییرٍ مِن أنفُسِهِم وتَحویلٍ عَن طاعَةِ اللّهِ والحادِثِ مِن ذنوبِهِم وقِلَّةِ مُحافَظَةِ وتَرکِ مُراقَبَةِ اللّهِ عزّ و جلّ وتَهاوُنٍ بِشُکرِ نِعمَةِ اللّهِ لِأنَّ اللّهَ عزّ و جلّ یَقولُ فی مُحکَم کِتابِهِ: (إنَّ اللّهَ لا یُغَیّرُ ما بِقومٍ حَتّی یُغَیِّروا ما بِأنفُسِهِم وإذا أرادَ اللّهُ بِقُومٍ سُوءاً فَلا مَرَدَّ لَهُ وما لَهُم من دونِهِ مِن والٍ) ولَو أنَّ أهلَ المَعاصِی وکَسَبَةَ الذُّنوبِ إذا هُم حُذِّروا زَوالَ نِعَمِ اللّهِ وحُلولَ نَعمَتِهِ وتَحویلِ عافِیَتِهِ أیقَنُوا أنَّ ذلِکَ مِن اللّهِ جَلَّ ذِکرُهُ بِما کَسَبَت أیدیهِم، فَاقلَعوا و تابوا وفَزعوا إلَی اللّهِ جَلَّ ذِکرُهُ بِصِدقٍ مِن نِیّاتِهِم وإقرارِ مِنهُم بِذنوبِهِم وإساءَتِهِم لَصَفَحَ لَهُم عَن کُلِّ ذَنبٍ وإذاً لأقالَهُم کُلِّ عَثرَةٍ ولَرَدَّ عَلَیهِم کُلِّ کَرامَةِ نِعمَةٍ، ثُمَ أعَادَ لَهُم مِن صَلاحِ أمرِهِم ومِمّا کانَ أنعَمَ بِهِ عَلَیهِم کُلِّ ما زالَ عَنهُم وأفسِدَ عَلَیهِم (الکافی، ج۸، ص۲۵۶، ح۳۶۸).

2.. خداوند متعال در قرآن کریم می‏فرماید: (مَن یَعْمَلْ سُوءاً یُجْزَ بِهِ وَلاَ یَجِدْ لَهُ مِن دُونِ اللّهِ وَلِیّاً وَلاَ نَصِیراً * وَمَن یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتَ مِن ذَکَرٍ أوْ أنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَـئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلاَ یُظْلَمُونَ نَقِیراً) )سورۀ نساء‏، آیۀ ۱۲۳ و ۱۲۴(.
امام علی علیه السلام: مَن لَم یَزَل فی مَعصِیَةِ اللّهِ ذاقَ وبیلَ نَقِمَتِهِ (تحف العقول، ص۱۶۹).

3.. امام صادق علیه السلام می‏فرماید: کتب رجل إلی الحسین ـ صلوات اللّه علیه ـ : عِظنِی بِحَرفَینِ، فَکَتَبَ إلَیه: مَن حاوَلَ أمراً بِمَعصِیَةِ اللّهِ کانَ أفوَتَ لِما یَرجو وأسرَعَ لِمَجیئِ ما یَحذَرُ (الکافی، ج۲، ص۳۷۳، ح۳؛ تحف العقول، ص۲۴۸؛ أعلام الدین، ص۳۳۴).

4.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله: إنَّ اللّهَ لا یَهتِکُ سِترَ عَبدٍ فیهِ مِثقالُ ذَرَّةٍ مِن خَیرٍ (الفردوس، ج۱، ص۱۶۶، ح۶۱۷).

5.. النوادر، راوندی، ص۹۷، ح۴۹.

الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
212

۲. همچنین گناه، موجب «کاهش روزی» می‏گردد.۱ امام باقرعلیه السلام نقل می‏کند که: امیر مؤمنانعلیه السلام پس از آن که ماجرای میان او و میان طلحه و زبیر و عایشه در بصره [در جنگ جمل] خاتمه یافت، بر منبر رفت و حمد و ثنای الهی گفت و بر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله درود فرستاد. آن گاه فرمود: «و به خدا قسم به راستی که هیچ گاه مردمی در خرّمی نعمت‏های خدا در زندگی دنیا عمر خویش به سر نبردند و در پرهیزگاری پیوسته‏ای که در انجام دادن طاعت خدا و شکر نعمت‏های او باشد و خداوند، آن نعمت را از ایشان گرفته باشد سپری نکردند، جز پس از این که خودشان آن را دگرگون کردند و از اطاعت ‏حقّ بگشتند و گناهان تازه پدید آوردند، و خودداری‏شان [از گناه] کم شده و نگران خدای عزّ و جلّ نبوده و در سپاس‏گزاری از نعمت خداوند سهل‏انگاری کرده‏اند؛ زیرا خداوند عزّ و جلّ در آیه محکم کتاب خود می‏فرماید: (به راستی که خداوند، نعمتی را که نزد گروهی است، تغییر نمی‏دهد تا آنچه را در خودشان هست تغییر دهند، و چون خدا برای گروهی بدی بخواهد، جلوگیری ندارد، و آنها را جز خدا دوستداری نیست) و اگر چنانچه نافرمان‏ها و گنهکاران در آن وقتی که از زوال نعمت خدا و رسیدن انتقامش و دگرگون شدن عافیتش بر حذر می‏شدند، به این مطلب یقین پیدا می‏کردند که اینها از طرف خداست و به واسطه اعمال خودِ آنهاست، و در آن حال دست می‏کشیدند و توبه می‏کردند و از روی راستی و درستی و صفا و اعتراف به گناه خویش به درگاه خدای ـ‏ جل ذکره ـ‏ پناه می‏بردند، خداوند از همه گناهانشان چشم‏پوشی می‏کرد، و از هر لغزشی که از آنها سر زده بود، در می‏گذشت و هر نعمتی را که به آنها اکرام کرده بود، بدانها باز می‏گرداند و هر نوع صلاح کارشان و هم چنین هر نعمتی را که از ایشان گرفته بود

1.. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله با استناد به شاهدی تاریخی می‏فرماید: إنَّ العَبدَ لَیُذنِبُ الذَّنبَ فَیُحرَمُ بِهِ الرِّزقَ وقَد کانَ هَیَنِّاً له ثُمَّ تَلا هذه: (إنّا بَلَوناهم کَما بَلونا أصحاب الجَنَّةِ إذ أقسَموا لَیَصِر مُنَّها مُصبِحینَ * ولا یَستَثنُونَ * فَطافَ عَلَیها طائِفٌ مِن رَبِّکَ...) (سورۀ قلم، آیۀ ۱۷ ـ ۱۹) (الأمالی، صدوق، ص۵۲، ح۷؛ عدّه الداعی، ص۱۵۲ و ۱۹۷).
امام باقر علیه السلام نیز با استناد به شاهدی تاریخی در قرآن کریم می‏فرماید: انَّ الرَّجُلَ لَیُذنِبُ الذَّنبَ فَیُدرَءُ عَنهُ الرِّزقُ وتَلا هذِهِ الآیة: (إذ أقسَموا لَیَصرِمُنَّها مُصبِحینَ ولا یَستَثنُونَ فَطافَ عَلَیها طائِفٌ مِن رَبِّکَ وهُم نائِمونَ) (الکافی، ج۲، ص۲۷۱، ح۱۲؛ المحاسن، ج۱، ص۲۰۶، ح۳۶۱). نیز، ر.ک: الخصال، ص۶۲۰، ح۱۰؛ الأمالی، طوسی، ص۱۳۶، ح۲۱۹.

  • نام منبع :
    الگوی اسلامی شادکامی با رویکرد روان شناسی مثبت گرا (ویراست دوم)
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    سوم
تعداد بازدید : 68793
صفحه از 839
پرینت  ارسال به